Coachend opvoeden: hoe je kinderen helpt om zelfvertrouwen en zelfstandigheid te ontwikkelen
juli 2, 2025
De Zelfredzaamheidsmatrix (ZRM) is een belangrijk instrument voor het beoordelen van het functioneren van volwassenen op verschillende leefgebieden. In het kader van ouderschap is de Zelfredzaamheidsmatrix van groot belang, aangezien deze helpt bij het bepalen of ouders voldoende zelfredzaam zijn om hun kinderen adequaat te kunnen opvoeden. Deze matrix wordt vaak gebruikt in de jeugd- en gezondheidszorg, maar ook in de kinderopvang en onderwijs. De Zelfredzaamheidsmatrix is ontwikkeld door de GGD Amsterdam en de gemeente Rotterdam, en is een gevalideerd en betrouwbaar instrument. In dit artikel wordt uitgelegd wat de Zelfredzaamheidsmatrix is, hoe deze werkt, en wat de betekenis is van de Zelfredzaamheidsmatrix voor ouderschap.
Wat is de Zelfredzaamheidsmatrix?
De Zelfredzaamheidsmatrix (ZRM) is een instrument dat wordt gebruikt om het functioneren van een persoon op verschillende leefgebieden in kaart te brengen. Het helpt bij het bepalen of iemand op een acceptabel niveau voor zichzelf kan zorgen op de belangrijkste domeinen van het dagelijks leven. De ZRM bestaat uit 13 domeinen, waaronder financiën, werk & opleiding, tijdsbesteding, huisvesting, huiselijke relaties, geestelijke gezondheid, lichamelijke gezondheid, middelengebruik, basale ADL (activiteiten van het dagelijks leven), instrumentele ADL, sociaal netwerk, maatschappelijke participatie en justitie. Elk domein heeft vijf niveaus van zelfredzaamheid: acuut probleem, niet zelfredzaam, beperkt zelfredzaam, voldoende zelfredzaam en volledig zelfredzaam.
De Zelfredzaamheidsmatrix wordt vaak gebruikt in de ambulante ondersteuning en (verslavings-)zorg. Het is een instrument dat hulpverleners gebruiken om de vraag van de bewoner te analyseren en het ondersteuningstraject te monitoren. De ZRM is ook van toepassing op zwangere vrouwen en is verplicht onderdeel van de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. De Zelfredzaamheidsmatrix is een gevalideerd instrument en wordt door veel hulpverleners gebruikt.
Wat is het ZRM-supplement Ouderschap?
Het ZRM-supplement Ouderschap is een aanvulling op de reguliere Zelfredzaamheidsmatrix. Het is ontwikkeld om te beoordelen in welke mate ouders en opvoeders zelfredzaam zijn in de zorg voor hun minderjarige kinderen. Het supplement omvat vier domeinen: lichamelijke verzorging, sociaal-emotionele ondersteuning, scholing en opvang. Het is ontwikkeld op basis van gegevens van een aanpak voor kwetsbare huishoudens en is gericht op ouders met kinderen die mogelijk kwetsbaar zijn.
De psychometrische eigenschappen van de ZRM en het supplement zijn bestudeerd, en de dimensionaliteit van de 15 ZRM-domeinen inclusief de vier ouderschapsdomeinen was ruim voldoende. Daarmee lijkt het supplement een waardevolle aanvulling bij het meten van het begrip “zelfredzaamheid” bij volwassenen met minderjarige kinderen. De beoordelaarsovereenstemming voor sommige domeinen was voldoende, maar voor enkele (ouderschaps-)domeinen zwak. Professionals vonden dat veel relevante ouderschapsthema’s aan bod komen; zaken die zij misten, zullen in de ontwikkeling van een herziene uitgave van het supplement worden geëvalueerd.
Hoe werkt de Zelfredzaamheidsmatrix?
Bij het invullen van de Zelfredzaamheidsmatrix beoordeelt de professional het huidige functioneren van de cliënt op basis van wat hij op dat moment weet. Er wordt een zelfredzaamheidsscore aangegeven, hoe het nu met deze persoon gaat, op basis van observatie en zonder interpretatie. De professional kijkt altijd eerst naar volledige zelfredzaamheid. Dit betekent dat hij bij ieder domein kijkt of een persoon aan (het grootste deel van) de indicatoren voor “volledig zelfredzaam” voldoet. Wanneer dat niet het geval is, bekijkt hij de indicatoren één niveau daaronder. Dit doet hij totdat hij bij het niveau komt dat de huidige vorm van zelfredzaamheid van de cliënt goed weergeeft.
De Zelfredzaamheidsmatrix is een instrument dat zowel in de jeugd- als in de volwassenenzorg wordt gebruikt. De matrix helpt bij het bepalen van de mate van zelfredzaamheid van een persoon op verschillende leefgebieden. De Zelfredzaamheidsmatrix is van toepassing op kinderen en jongeren, maar ook op volwassenen. Het is een nuttig instrument voor professionals die met cliënten werken, zodat ze kunnen bepalen of er ondersteuning nodig is.
Toepassing van de Zelfredzaamheidsmatrix in het ouderschap
De Zelfredzaamheidsmatrix is van groot belang in het kader van ouderschap. De matrix helpt bij het beoordelen of ouders voldoende zelfredzaam zijn om hun kinderen adequaat te kunnen opvoeden. Het is belangrijk om te bepalen of ouders in staat zijn om op een acceptabel niveau voor hun kinderen te zorgen. De Zelfredzaamheidsmatrix helpt bij het bepalen of er sprake is van een ongunstige opgroei-omstandigheid in het gezin.
De Zelfredzaamheidsmatrix wordt vaak gebruikt in de jeugd- en gezondheidszorg, maar ook in de kinderopvang en onderwijs. De matrix helpt bij het bepalen of ouders voldoende zelfredzaam zijn om hun kinderen adequaat te kunnen opvoeden. Het is ook van toepassing op zwangere vrouwen en is verplicht onderdeel van de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling.
De Zelfredzaamheidsmatrix en de opvoeding
De Zelfredzaamheidsmatrix helpt bij het bepalen of ouders voldoende zelfredzaam zijn om hun kinderen adequaat te kunnen opvoeden. Het is belangrijk om te bepalen of ouders in staat zijn om op een acceptabel niveau voor hun kinderen te zorgen. De Zelfredzaamheidsmatrix helpt bij het bepalen of er sprake is van een ongunstige opgroei-omstandigheid in het gezin.
De Zelfredzaamheidsmatrix wordt vaak gebruikt in de jeugd- en gezondheidszorg, maar ook in de kinderopvang en onderwijs. De matrix helpt bij het bepalen of ouders voldoende zelfredzaam zijn om hun kinderen adequaat te kunnen opvoeden. Het is ook van toepassing op zwangere vrouwen en is verplicht onderdeel van de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling.
Conclusie
De Zelfredzaamheidsmatrix is een belangrijk instrument voor het beoordelen van het functioneren van volwassenen op verschillende leefgebieden. In het kader van ouderschap is de Zelfredzaamheidsmatrix van groot belang, aangezien deze helpt bij het bepalen of ouders voldoende zelfredzaam zijn om hun kinderen adequaat te kunnen opvoeden. De matrix wordt vaak gebruikt in de jeugd- en gezondheidszorg, maar ook in de kinderopvang en onderwijs. De Zelfredzaamheidsmatrix is een gevalideerd en betrouwbaar instrument dat veel hulpverleners gebruiken. Het is van toepassing op zwangere vrouwen en is verplicht onderdeel van de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. De Zelfredzaamheidsmatrix helpt bij het bepalen of ouders voldoende zelfredzaam zijn om hun kinderen adequaat te kunnen opvoeden.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
