Co-ouderschap bij een alcoholist: veiligheid, verantwoordelijkheid en praktische tips

De afgelopen jaren is het co-ouderschap een veelgebruikte oplossing geworden voor ouders die gescheiden zijn, maar toch een betrokken rol willen spelen bij de opvoeding van hun kind. Bij een situatie waarin één van de ouders een alcoholprobleem heeft, wordt het co-ouderschap echter complexer. Het is van belang dat zowel ouders als kinderen veilig en goed worden begeleid, zowel emotioneel als praktisch. In dit artikel wordt ingegaan op de uitdagingen, mogelijke oplossingen en praktische tips voor co-ouderschap bij een alcoholist.

De impact van alcoholisme op het gezin

Alcoholisme heeft veel invloed op het gezin. Volgens informatie van Trimbos zijn ongeveer 300.000 ouders in Nederland alcoholafhankelijk. Dit betekent dat één op de tien ouders in het land last heeft van een alcoholprobleem. Kinderen van een alcoholist kunnen later zelf ook vaker last krijgen van verslavingen of geestelijke stoornissen. Als één van de ouders drinkt, krijgt ongeveer één op de drie kinderen later problemen. Bij twee dronken ouders is dit zelfs twee op de drie kinderen.

Een alcoholprobleem kan leiden tot spanningen binnen het gezin, verlies van vertrouwen en emotionele onveiligheid voor kinderen. Het gedrag van een alcoholist kan vaak worden gekenmerkt door het ontkennen van problemen, manipuleren, het afleggen van verantwoordelijkheden en het vermijden van conflicten. Deze kenmerken kunnen bijdrragen aan een onveilige omgeving voor kinderen.

Co-ouderschap en alcoholisme: uitdagingen

Bij co-ouderschap is het belangrijk dat beide ouders verantwoordelijkheid nemen voor het welzijn van hun kind. Bij een situatie waarin één van de ouders alcoholist is, kunnen er verschillende uitdagingen zijn. De partner die niet drinkt, moet bijvoorbeeld zorgen dat het kind niet in gevaar komt tijdens bezoeken bij de andere ouder. De rechter kan in sommige gevallen een omgangsregeling bepalen die zorgt voor veiligheid, bijvoorbeeld door voorafgaand aan de bezoeken een blaastest te laten uitvoeren.

In een voorbeeld uit de rechtspraak werd besloten dat een vader, die een alcoholverslaving heeft, voorafgaand aan de omgang met de kinderen een blaastest moest doen. Als hij nuchter is, kan hij de kinderen ophalen. Als hij positief test, wordt de omgang uitgesteld. Dit is in het belang van de kinderen, om te voorkomen dat ze in onveilige situatieten belanden.

Veiligheid en verantwoordelijkheid bij co-ouderschap

Bij co-ouderschap is het belangrijk dat zowel ouders als kinderen veilig zijn. De partner die niet drinkt, moet zorgen dat het kind niet in gevaar komt tijdens bezoeken bij de andere ouder. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door te controleren of de drinkende ouder nuchter is. Ook is het belangrijk om het kind te laten weten dat de ouder een ziekte heeft, namelijk alcoholisme, en wat dat voor het kind betekent. Het is belangrijk dat het kind niet de schuld krijgt van het gedrag van de ouder.

In sommige gevallen is het nodig om een omgangsregeling tijdelijk te stoppen, bijvoorbeeld als de alcoholist herhaaldelijk onder invloed is of het kind in gevaar komt. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als de partner die niet drinkt, vermoedens heeft dat de andere ouder alcohol gebruikt tijdens bezoeken. In dergelijke gevallen is het raadzaam om juridisch advies in te winnen.

Praktische tips bij co-ouderschap met een alcoholist

Er zijn verschillende praktische tips die kunnen helpen bij het omgaan met co-ouderschap bij een alcoholist. Hieronder staan een aantal ervan beschreven:

1. Veiligheid voorop stellen

De veiligheid van het kind staat altijd voorop. Zorg ervoor dat het kind niet alleen wordt gelaten bij een ouder die gedronken heeft. Maak een noodplan op waarin staat wat er moet gebeuren als de ouder onder invloed is. Dit kan bijvoorbeeld zijn dat het kind niet bij de ouder mag blijven, of dat er een andere ouder of vertrouwde persoon moet zijn om het kind op te vangen.

2. Open communicatie

Blijf open en eerlijk communiceren met de andere ouder over het alcoholgebruik. Dit helpt om verwarring en onzekerheid te voorkomen. Maak duidelijk dat het alcoholgebruik geen schuld is van het kind, en dat het belangrijk is dat het kind weet wat er met de ouder aan de hand is.

3. Hulp zoeken

Het is belangrijk dat zowel ouders als kinderen hulp kunnen zoeken bij deskundigen. Er zijn verschillende groepen en organisaties die helpen bij het omgaan met het alcoholgebruik van een ouder. Bijvoorbeeld de Al Anon-groepen voor kinderen van drinkende ouders, of GGZ-instellingen die groepen aanbieden voor kinderen van ouders met psychische stoornissen.

4. Verantwoordelijkheid nemen

Beide ouders moeten hun verantwoordelijkheid nemen voor het welzijn van het kind. De partner die niet drinkt, moet zorgen dat het kind veilig is tijdens bezoeken bij de andere ouder. Ook moet de partner die wel drinkt, proberen om haar gedrag te veranderen en te laten zien dat ze bereid is om het kind veilig te laten zijn.

5. Juridisch advies inwinnen

Als er sprake is van een ernstig alcoholprobleem, is het raadzaam om juridisch advies in te winnen. Een advocaat kan helpen bij het opstellen van een ouderschapsplan of het bepalen van de juiste omgangsregeling. Dit helpt om de veiligheid van het kind te waarborgen en de rechten van de ouders te beschermen.

Ondersteuning en hulp

Er zijn verschillende organisaties en groepen die helpen bij het omgaan met het alcoholgebruik van een ouder. Bijvoorbeeld:

• Trimbos: biedt informatie en hulp aan voor ouders met verslavingsproblemen en kinderen van drinkende ouders.
• Al Anon: biedt groepen aan voor kinderen van drinkende ouders, en helpt bij het omgaan met het gedrag van de ouder.
• GGZ-instellingen: bieden groepen aan voor kinderen van ouders met psychische stoornissen.
• Alcohol Infolijn: biedt informatie en hulp aan voor mensen die bezorgd zijn over het alcoholgebruik van een ouder.

Conclusie

Co-ouderschap bij een alcoholist is complex, maar mogelijk als zowel ouders als kinderen veilig en goed worden begeleid. Het is belangrijk dat de partner die niet drinkt, zorgt voor de veiligheid van het kind en dat de andere ouder zijn gedrag probeert te veranderen. Er zijn verschillende praktische tips en ondersteunende groepen die kunnen helpen bij het omgaan met het probleem. Bij ernstige situaties is het raadzaam om juridisch advies in te winnen, zodat de rechten van de ouders en het welzijn van het kind worden beschermd.

Bronnen

1. www.alcoholinfo.nl/effecten/wat-zijn-de-gevolgen-voor-het-gezin-als-de-vader-alcoholist-is/
2. www.jmouders.nl/mijn-papa-vindt-bier-wel-erg-leuk-wat-doe-je-als-je-partner-alcoholist-is/
3. meld.nl/melding/personen-en-familierecht-advocaat/vader-alcoholist-omgangsregeling/
4. juridischforum.be/viewtopic.php?t=113866
5. appelman.nl/blog/personen-en-familierecht/vader-gebruikt-drugs-einde-omgangsregeling/
6. pro-deo-advocaten.com/hoe-bescherm-ik-mijn-kinderen-bij-ex-partners-alcoholmisbruik/
7. www.spoorlaanadvocaten.nl/blazen-voor-omgangsregeling/
8. www.zwangerschapspagina.nl/threads/alcohol-gebruik-in-ouderschapsplan.662893/
9. www.alcoholinfo.nl/bezorgd/de-vader-van-mijn-kind-drinkt-kan-ik-de-omgangsregeling-stoppen/
10. www.jmouders.nl/regels-co-ouderschap/
11. www.nji.nl/scheiding/welke-vormen-van-ouderschap-zijn-er