Opvoeden van kind met ADHD en autisme: Aanpak, uitdagingen en ondersteuning
juli 9, 2025
Co-ouderschap is een steeds vaker gekozen regeling voor ouders die uit elkaar gaan, waarbij de verantwoordelijkheid voor de zorg en opvoeding van de kinderen gedeeld wordt. Deze vorm van ouderschap kent verschillende invullingen en vereist een zorgvuldige afstemming tussen beide ouders. Dit artikel biedt een overzicht van wat co-ouderschap inhoudt, de verschillende vormen, de praktische aspecten en de overwegingen die van belang zijn bij het maken van afspraken.
Wat is Co-ouderschap?
Co-ouderschap houdt in dat beide ouders, ook na een scheiding, gezamenlijk de zorg en opvoeding van hun kinderen blijven dragen. Het is een regeling waarbij de kinderen ongeveer evenveel tijd bij beide ouders doorbrengen. Het is belangrijk te benadrukken dat co-ouderschap geen wettelijk vastgelegde term is, maar een afspraak die ouders onderling maken, die vervolgens vastgelegd kan worden in een ouderschapsplan of scheidingsconvenant. De wet Bevordering Voortgezet Ouderschap en Zorgvuldige Scheiding (2009) geeft kinderen het recht op gelijkwaardige zorg door beide ouders, wat de opkomst van co-ouderschap heeft gestimuleerd.
Verschillende Vormen van Co-ouderschap
Er zijn verschillende manieren om co-ouderschap te organiseren. Een veelvoorkomende vorm is een bijna gelijke verdeling van de zorg, waarbij de kinderen bijvoorbeeld drie dagen bij de ene ouder en vier dagen bij de andere ouder verblijven, of om de week wisselen. Het is echter niet noodzakelijk dat de verdeling precies 50/50 is. Een verdeling van 70/30 is ook mogelijk, zolang de intentie bij beide ouders is om hun zorgtaken met toewijding uit te voeren.
Naast de verdeling van de verblijftijd, zijn er ook verschillende benaderingen in de manier waarop ouders samenwerken. Er wordt onderscheid gemaakt tussen coöperatief co-ouderschap en parallel co-ouderschap. Bij coöperatief co-ouderschap is er regelmatig overleg en worden belangrijke beslissingen gezamenlijk genomen. Bij parallel co-ouderschap is er minder overleg en neemt elke ouder zelfstandig beslissingen over de opvoeding en zorg van de kinderen.
Het Ouderschapsplan: De Basis voor Co-ouderschap
Een ouderschapsplan is essentieel bij co-ouderschap. Dit plan legt de afspraken vast over de zorg- en opvoedtaken, de verblijfsregeling, de kostenverdeling en andere belangrijke zaken. Het ouderschapsplan is verplicht voor ouders die gaan scheiden en kinderen hebben jonger dan 18 jaar. Het is raadzaam om het ouderschapsplan op te stellen in overleg met een mediator of advocaat, om ervoor te zorgen dat alle belangrijke aspecten aan bod komen en de afspraken juridisch geldig zijn.
Het ouderschapsplan kan onder andere de volgende onderwerpen bevatten:
- De verdeling van de zorg- en opvoedtaken
- De verblijfsregeling (hoeveel tijd de kinderen bij elke ouder doorbrengen)
- De kostenverdeling (wie welke kosten betaalt)
- De communicatie tussen de ouders
- De besluitvorming over belangrijke zaken (zoals onderwijs en gezondheidszorg)
- De regels voor vakanties en feestdagen
Praktische Overwegingen bij Co-ouderschap
Bij het organiseren van co-ouderschap zijn er verschillende praktische zaken om rekening mee te houden. Een belangrijke factor is de woonafstand tussen de ouders. Het is wenselijk dat de ouders niet te ver van elkaar wonen, zodat de kinderen niet te veel reistijd hebben en hun sociale omgeving behouden kunnen blijven. Een maximale reisafstand of -tijd kan in het ouderschapsplan worden vastgelegd.
Ook de werk- en schoolroosters van de ouders en de kinderen spelen een rol bij het maken van afspraken. Het is belangrijk om een regeling te treffen die voor alle betrokkenen haalbaar is en de kinderen de mogelijkheid biedt om hun sociale leven en schoolactiviteiten te blijven voortzetten.
Voor jonge kinderen (0-4 jaar) is het belangrijk dat ze zich kunnen hechten aan een vaste verzorger. Daarom wordt geadviseerd om de opvoeding in deze leeftijdsgroep hoofdzakelijk bij één ouder te laten plaatsvinden, met regelmatige contactmomenten met de andere ouder. Naarmate de kinderen ouder worden, kan de verblijftijd bij beide ouders geleidelijk worden uitgebreid.
Voordelen van Co-ouderschap
Co-ouderschap biedt verschillende voordelen voor kinderen en ouders. Kinderen hoeven niet te kiezen tussen hun ouders en ervaren daardoor minder emotionele stress. Ze kunnen een sterke band opbouwen met beide ouders en profiteren van de liefde en aandacht van beide kanten. Ouders blijven betrokken bij de opvoeding en kunnen samen beslissingen nemen over het welzijn van hun kinderen. Bovendien kan co-ouderschap zorgen voor een gelijkwaardige verdeling van de opvoedtaken en de kosten die daarbij komen kijken.
Specifieke voordelen zijn:
- Kinderen hoeven niet te kiezen bij welke ouder ze willen wonen, waardoor loyaliteitsconflicten worden voorkomen.
- Kinderen brengen evenveel tijd met beide ouders door, wat de band met beide ouders versterkt.
- De opvoedtaken en kosten worden gelijk verdeeld.
- Kinderen missen geen van beide ouders langdurig.
Wanneer is Co-ouderschap Niet Geschikt?
Hoewel co-ouderschap voor veel gezinnen een goede oplossing kan zijn, is het niet voor iedereen geschikt. Het vereist een goede communicatie en samenwerking tussen de ouders. Als er sprake is van conflicten of miscommunicatie, kan co-ouderschap juist schadelijk zijn voor de kinderen. Ook als de ouders ver uit elkaar wonen of als één van de ouders niet in staat is om de zorg voor de kinderen op zich te nemen, kan co-ouderschap problematisch zijn.
Alimentatie en Kinderbijslag bij Co-ouderschap
De financiële aspecten van co-ouderschap zijn complex. In principe betalen beide ouders naar rato van hun draagkracht bij aan de kosten van de kinderen. De kinderbijslag en het kindgebonden budget worden meestal door één van de ouders ontvangen, die deze vervolgens verrekent met de andere ouder. De exacte verdeling van de kosten en toeslagen kan in het ouderschapsplan worden vastgelegd.
Co-ouderschap en de Wet
De Wet Bevordering Voortgezet Ouderschap en Zorgvuldige Scheiding (2009) heeft de positie van beide ouders na een scheiding versterkt en de mogelijkheid van co-ouderschap gestimuleerd. De wet geeft kinderen het recht op gelijkwaardige zorg door beide ouders en moedigt ouders aan om samen te werken aan de opvoeding van hun kinderen.
Conclusie
Co-ouderschap is een vorm van ouderschap waarbij gescheiden ouders de zorg en opvoeding van hun kinderen delen. Het vereist een goede communicatie, samenwerking en een zorgvuldige afstemming van de praktische zaken. Een ouderschapsplan is essentieel om de afspraken vast te leggen en ervoor te zorgen dat de belangen van de kinderen voorop staan. Hoewel co-ouderschap niet voor iedereen geschikt is, kan het voor veel gezinnen een goede oplossing zijn om de kinderen een stabiele en liefdevolle omgeving te bieden, ook na een scheiding.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
