Opvoeden van kind met ADHD en autisme: Aanpak, uitdagingen en ondersteuning
juli 9, 2025
Co-ouderschap is een steeds vaker gekozen vorm van ouderschap na een scheiding, waarbij beide ouders een gelijke rol blijven spelen in het leven van hun kinderen. Meer dan 90 procent van de ouders behoudt na een scheiding gezamenlijk ouderlijk gezag, wat betekent dat beide ouders beslissingen mogen nemen over hun kind. Dit artikel biedt een gedetailleerd overzicht van co-ouderschap, gebaseerd op beschikbare informatie, en behandelt de rechten en plichten van ouders, praktische overwegingen, en de statistieken rondom deze vorm van ouderschap.
Wat is Co-ouderschap?
Co-ouderschap kenmerkt zich door een gelijke verdeling van de zorg- en opvoedingstaken, evenals de kosten die met de kinderen gemoeid zijn. Het impliceert dat kinderen ongeveer evenveel tijd doorbrengen met beide ouders. De term 'co-ouderschap' is niet wettelijk vastgelegd, waardoor ouders zelf de invulling bepalen, binnen de grenzen van wat in het belang van het kind is. Een ouderschapsplan is verplicht voor ouders die willen scheiden en kinderen hebben jonger dan 18 jaar, waarin de afspraken over de zorgregeling of omgangsregeling worden vastgelegd.
Co-ouderschap verschilt van een omgangsregeling, waarbij één ouder de dagelijkse zorg heeft en de andere ouder een omgangsrecht heeft. Bij co-ouderschap is de zorg gelijk verdeeld, wat een intensievere samenwerking tussen de ouders vereist. Er bestaat ook 'parallel co-ouderschap', waarbij de zorg gelijk verdeeld is, maar er minder overleg is over de opvoeding en uitgaven.
Wettelijke Basis en het Ouderschapsplan
De Wet Bevordering Voortgezet Ouderschap en Zorgvuldige Scheiding (2009) erkent het recht van een kind op gelijkwaardige zorg door beide ouders. Het ouderschapsplan is essentieel bij co-ouderschap, omdat het de wederzijdse verwachtingen vastlegt en een basis biedt voor de toekomst. Het is raadzaam om zoveel mogelijk afspraken in dit plan op te nemen om misverstanden en conflicten te voorkomen. Een advocaat of mediator kan helpen bij het opstellen van een gedetailleerd en juridisch correct ouderschapsplan.
Het ouderschapsplan bevat praktische afspraken over de zorg- en opvoedingstaken, wie de kinderen brengt en haalt, zakgeld, en opvattingen over straffen. Het is belangrijk om te onthouden dat het ouderschapsplan niet wettelijk vastgelegd is, waardoor ouders zelf de invulling bepalen, maar het moet wel in het belang van het kind zijn.
Praktische Overwegingen bij Co-ouderschap
Verschillende praktische factoren spelen een rol bij de keuze voor co-ouderschap. Het is belangrijk dat ouders in staat zijn om goed te communiceren en samen te werken. De nabijheid van de woonplaatsen van beide ouders is cruciaal, zodat de kinderen hun sociale omgeving kunnen behouden en gemakkelijk naar school, sportclub en vriendjes kunnen gaan.
De kosten van co-ouderschap kunnen hoger zijn, omdat veel zaken dubbel aangeschaft moeten worden, zoals kleding en spullen voor beide huishoudens. Ook kan het 'verhuizen' tussen twee huizen belastend zijn voor sommige kinderen.
Co-ouderschap en de Belastingdienst
De Belastingdienst hanteert een eigen definitie van co-ouderschap voor de inkomensafhankelijke combinatiekorting. Volgens de Belastingdienst is er sprake van co-ouderschap als een kind 3 volle dagen per week bij beide ouders verblijft. Dit kan ook door de week om de week bij een van de ouders te verblijven.
Voordelen en Nadelen van Co-ouderschap
Co-ouderschap biedt verschillende voordelen. Beide ouders kunnen kwalitatieve tijd doorbrengen met de kinderen en betrokken blijven bij hun dagelijkse leven, zoals school, sport en vrienden. Het kan ook leiden tot een betere verdeling van de zorglast en financiële verantwoordelijkheid.
Er zijn echter ook nadelen. Co-ouderschap vereist veel contact tussen de ouders, wat lastig kan zijn als er nog spanningen zijn. Het kan ook moeilijk te combineren zijn met werk en de kosten kunnen hoger zijn. Het constante verhuizen tussen twee huizen kan voor sommige kinderen onrustig zijn.
Co-ouderschap en Alimentatie
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is er ook bij co-ouderschap sprake van alimentatie. De hoogte van het bedrag wordt beïnvloed door de vorm van co-ouderschap.
Co-ouderschap en de Leeftijd van het Kind
Voor jonge kinderen (0-4 jaar) is het belangrijk dat ze zich kunnen hechten aan een primaire verzorger. Daarom wordt geadviseerd dat de opvoeding in deze leeftijdsgroep hoofdzakelijk plaatsvindt bij één ouder. Co-ouderschap kan in deze fase nog te belastend zijn. Voor oudere kinderen is co-ouderschap vaak beter geschikt, maar het is belangrijk om rekening te houden met hun mening en sociale leven. Uit onderzoek blijkt dat co-ouderschap vaker wordt stopgezet bij oudere tieners, omdat zij meer behoefte hebben aan stabiliteit en een eigen sociale kring.
Statistieken over Co-ouderschap
Co-ouderschap is de afgelopen jaren sterk toegenomen. In 2001 koos nog slechts 5% van de ouders voor co-ouderschap, terwijl dit in 2013 al 27% was. Inmiddels kiest bijna de helft van alle ouders voor co-ouderschap. Uit onderzoek blijkt dat 8 van de 10 ouders nog steeds aan co-ouderschap doen twee jaar na de scheiding.
Wanneer is Co-ouderschap Geschikt?
Co-ouderschap is niet voor iedereen geschikt. Het vereist een goede onderlinge relatie tussen de ouders, waarbij er wederzijds respect is en er effectief gecommuniceerd kan worden. Het is ook belangrijk dat de ouders niet te ver uit elkaar wonen en dat ze in staat zijn om de zorg- en opvoedingstaken gelijk te verdelen.
Alternatieven voor Co-ouderschap
Als co-ouderschap niet mogelijk is, kan een andere omgangsregeling een beter idee zijn. In dat geval heeft één ouder de dagelijkse zorg over de kinderen en de andere ouder een omgangsrecht. De keuze voor de beste regeling hangt af van de specifieke situatie en de wensen van de ouders en kinderen.
Hulp bij het Opstellen van een Ouderschapsplan
Het opstellen van een ouderschapsplan kan complex zijn. Het is raadzaam om professionele hulp in te schakelen, bijvoorbeeld van een advocaat of mediator, om ervoor te zorgen dat het plan juridisch correct is en alle belangrijke aspecten behandelt.
Conclusie
Co-ouderschap is een vorm van ouderschap die steeds populairder wordt na een scheiding. Het biedt voordelen voor zowel ouders als kinderen, maar vereist ook een goede samenwerking en praktische overwegingen. Het is belangrijk om de rechten en plichten van beide ouders te kennen en een gedetailleerd ouderschapsplan op te stellen. De keuze voor co-ouderschap moet altijd in het belang van het kind worden genomen, rekening houdend met de leeftijd, behoeften en wensen van het kind.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
