Kinderdagverblijf Pippilotta in Amersfoort: Kleinschalige Opvang en Pedagogisch Beleid voor 0-4-jarigen
juli 20, 2025
In de Nederlandse kinderopvangsector speelt de ouderparticipatiecrèche (OPC) een unieke rol. Deze vorm van kinderopvang verschilt van andere voorzieningen doordat ouders een actieve rol spelen in de zorg voor de kinderen. In dit artikel wordt ingegaan op de regelgeving rondom OPC’s, de handhaving van eisen en educatieve doelen die bij deze vorm van opvang centraal staan. De informatie is gebaseerd op de meest recente regelgeving en inspectierapporten.
Wat is een ouderparticipatiecrèche?
Een ouderparticipatiecrèche is een vorm van kinderopvang waarin een groep ouders beurtelings de opvang van hun eigen kinderen verzorgt. Dit betekent dat ouders onbezoldigd en vrijwillig deel uitmaken van de kinderopvang. In Nederland zijn er in totaal zes OPC’s, waarvan vijf gevestigd zijn in de gemeente Utrecht. Deze opvangvorm is bedoeld om kinderen in een warme en betrokken omgeving op te voeden, waarbij ouders en pedagogisch medewerkers samenwerken.
Hoewel OPC’s een waardevolle bijdrage leveren aan de kinderopvangsector, voldoen ze niet aan alle wettelijke eisen die gelden voor andere vormen van kinderopvang. Dit heeft gevolgen voor de handhaving en de toepassing van bepaalde wettelijke kaders.
Regelingen en formulieren
In het kader van de wetgeving is de ouderparticipatiecrèche sinds 1 juli 2021 onder de Wet kinderopvang gebracht. Deze wijziging heeft gevolgen voor de aanvragen- en wijzigingsformulieren voor het landelijk register kinderopvang. Het is nu mogelijk om OPC’s in het register op te nemen via het aanvraagformulier voor kinderdagvoorzieningen en buitenschoolse opvang. Ook is het mogelijk om wijzigingen, zoals verhuizingen, door te geven via het wijzigingsformulier.
Daarnaast zijn er aanpassingen gedaan aan de informatieplichten voor buitenlandse kinderopvang. Voor ouders die woonachtig zijn in het buitenland en rechten willen uitoefenen op kinderopvangtoeslag, is het van belang dat de buitenlandse kinderopvangorganisatie geregistreerd staat in het register buitenlandse kinderopvang. De regeling is verduidelijkt om te voorkomen dat buitenlandse houders de volledige administratie aan meerdere instanties moeten overhandigen.
Handhaving en gedoogbeleid
De handhaving van de wettelijke eisen voor OPC’s is een belangrijk aspect van de regelgeving. De Inspectie Kinderopvang speelt een centrale rol bij het controleren van of de eisen uit de Wet kinderopvang worden nageleefd. Indien een OPC niet voldoet aan de wettelijke voorwaarden, treedt het college handhavend op. De Inspectie informeert vervolgens de subsidieverlener over de gevonden tekortkomingen en het hersteltraject.
Bij OPC’s zijn er twee belangrijke gebieden waarin de wettelijke eisen niet volledig worden nageleefd. Dit betreft enerzijds de eis dat pedagogisch medewerkers over een beroepskwalificatie moeten beschikken en anderzijds het “vaste gezichtencriterium”, waarbij het aantal kinderen per verzorger beperkt is. Deze eisen zijn in de reguliere kinderopvang verplicht, maar worden bij OPC’s met een gedoogbeleid benaderd.
De subsidieverlener kan in samenwerking met de Inspectie Kinderopvang optreden bij overtredingen van subsidievoorschriften. In dat geval kan de subsidievoorziening worden beïnvloed. Voor ouders die als draaiouders functioneren, is het belangrijk dat zij over een Verklaring omtrent Gedrag (VOG) beschikken. Deze verklaring moet binnen twee maanden geldig zijn bij aanvang van de werkzaamheden.
Pedagogische praktijk in OPC’s
In het kader van verantwoorde dagopvang is het belangrijk dat kinderen op een sensitieve en responsieve manier worden behandeld. In OPC’s moet er rekening worden gehouden met de ontwikkelingsfase waarin kinderen zich bevinden. Dit betekent dat kinderen emotioneel veilig en geborgen moeten voelen, terwijl tegelijkertijd grenzen worden gesteld en structuur wordt geboden.
Daarnaast moeten kinderen op een spelende manier worden uitgedaagd in hun ontwikkeling. Dit betreft onder andere hun motorische, cognitieve, taal- en creatieve vaardigheden. Door deze vaardigheden te stimuleren, leren kinderen steeds zelfstandiger functioneren in een veranderende omgeving. Bovendien wordt er aandacht besteed aan de sociale vaardigheden van kinderen. Door interacties te begeleiden en sociale kennis en vaardigheden spelenderwijs bij te brengen, leren kinderen relaties opbouwen en onderhouden.
Ten slotte is er ook aandacht voor het leren omgaan met algemeen aanvaarde waarden en normen in de samenleving. Dit helpt kinderen om respectvol om te gaan met anderen en actief deel te nemen aan de maatschappij.
Beleid en subsidies
Subsidies voor OPC’s zijn onderdeel van het beleid rondom voorschoolse educatie. Deze educatie is een belangrijk instrument om kinderen met een achterstand extra ondersteuning te bieden voordat zij het basisonderwijs beginnen. Subsidieverleners spelen een rol bij het toezicht op het naleven van subsidievoorschriften. Indien een OPC niet voldoet aan de eisen, kan de subsidieverlener zelf handhavend optreden.
Bij de beoordeling van subsidieaanspraken worden gegevens uit het register kinderopvang en het register buitenlandse kinderopvang meegenomen. Het is daarom belangrijk dat OPC’s correct zijn ingeschreven en dat wijzigingen op tijd worden doorgegeven. Ouders en houders van OPC’s worden hierin gesteund door het ministerie en gemeenten die verantwoordelijk zijn voor de kinderopvangsector.
Conclusie
Ouderparticipatiecrèches vormen een unieke en waardevolle vorm van kinderopvang, waarin ouders actief betrokken zijn bij de zorg voor de kinderen. De regelgeving rondom OPC’s is aangepast om deze vorm van opvang beter onder de Wet kinderopvang te kunnen brengen. Hoewel OPC’s niet aan alle wettelijke eisen voldoen, is er een gedoogbeleid in werking, waardoor deze vorm van opvang toch mogelijk is.
De handhaving van eisen en de toepassing van subsidievoorschriften zijn belangrijk aspecten van de regelgeving. Pedagogische praktijk speelt een centrale rol in de dagelijkse werking van OPC’s. Door kinderen op een sensitieve manier te begeleiden en te stimuleren, wordt hun ontwikkeling ondersteund. Samen met ouders, pedagogisch medewerkers en inspectieinstanties wordt gewerkt aan een verantwoorde en kwaliteitsvolle kinderopvang.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
