Peuterspeelzaal of kinderopvang? Wat past bij jouw kind en gezin?
juli 20, 2025
Een goed functionerend ontruimingsplan is van essentieel belang voor de veiligheid van kinderen, medewerkers en bezoekers in een kinderopvangcentrum. Het plan moet duidelijk aangeven wat er in geval van nood moet gebeuren om iedereen veilig uit het gebouw te krijgen. In dit artikel wordt ingegaan op de verplichtingen, inhoud, toepassing en praktische uitvoering van een ontruimingsplan in de context van kinderopvang, met name gebaseerd op de regelgeving en richtlijnen die in de bronnen zijn verwerkt.
Verplichtheid van een ontruimingsplan in kinderopvang
In bepaalde soorten gebouwen waar kinderopvang wordt verleend is het opstellen van een ontruimingsplan verplicht. Dit geldt bijvoorbeeld voor gebouwen waar kinderopvang wordt geboden aan meer dan tien kinderen jonger dan twaalf jaar of aan tien of meer lichamelijk of verstandelijk gehandicapte personen. Ook voor gebouwen met een brandmeldcentrale is het verplicht om een ontruimingsplan op te stellen.
De verplichting is juridisch onderbouwd. Zo stelt artikel 18 van de landsverordening houdende de vaststelling van minimumeisen gesteld aan kinderopvang dat de vergunninghouder over een ontruimingsplan moet beschikken dat is opgesteld volgens het model dat door de minister ter beschikking is gesteld. Daarnaast moet de directie regelmatig oefeningen met het plan organiseren, minimaal één keer per jaar.
Inhoud van het ontruimingsplan
Een ontruimingsplan moet concreet en gedetailleerd zijn. Het dient te beschrijven wat er moet gebeuren in geval van nood, met name hoe het personeel wordt gealarmeerd en hoe het zich gedraagt tijdens een calamiteit. De regels voor alarmering en communicatie moeten duidelijk zijn, evenals de rol van het personeel bij het beheersen van de gevolgen van een incident. Buiten het eigen personeel moet ook de samenwerking met externe hulpverleners zoals de brandweer en ambulancedienst zijn aangegeven.
Het plan moet ook bepalen hoe externe hulpverleners bij een calamiteit worden ondersteund. De rotatie van plattegronden moet overeenkomen met de vluchtrichting van de lezer, zodat deze snel en duidelijk kunnen lezen waar de uitgangen zijn en welke routes beschikbaar zijn. Het is verder belangrijk dat de plattegrond op strategische plekken in het gebouw wordt geplaatst, zoals in ontvangsruimtes, gangen of bij liftstations. Ook is het van belang dat de brandweer bij een calamiteit direct toegang heeft tot het ontruimingsplan, zodat zij snel actie kunnen ondernemen.
Organisatie van ontruimingsoefeningen
Naast het opstellen van een plan is het ook belangrijk om dit regelmatig in de praktijk te testen. Ontruimingsoefeningen zijn daarom verplicht en moeten minimaal één keer per jaar plaatsvinden. Tijdens deze oefeningen kan worden getest of het plan goed functioneert en of alle betrokkenen zich correct gedragen. Daarnaast is het mogelijk om externe hulpverleners in te schakelen om de samenwerking in een echte noodsituatie te simuleren.
Het is verder aan te raden om het plan periodiek te herzien en eventueel aan te passen als er veranderingen optreden in het gebouw of in de organisatie van de kinderopvang. Dit is vooral belangrijk bij wijzigingen in de indeling van de ruimtes, de werking van de brandmelding of de samenstelling van het personeel.
Samenwerking met externe instanties
Bij calamiteiten of noodsituaties is samenwerking met externe hulpverleners zoals de brandweer en ambulancedienst essentieel. Het ontruimingsplan moet aangeven hoe deze samenwerking verloopt en welke rol het kindercentrum speelt bij het beheersen van de situatie. De directie is verplicht om direct contact op te nemen met een door de minister aangewezen instantie als er bijvoorbeeld het vermoeden ontstaat dat een kind wordt mishandeld of dat er sprake is van een besmettelijke ziekte.
Daarnaast is het aan te raden om regelmatig advies in te winnen bij externe instanties over het ontruimingsplan en de samenwerking in geval van incidenten. Dit kan leiden tot verbeteringen in het plan en het verhogen van de veiligheid voor alle betrokkenen.
Toegankelijkheid van noodnummers
In elk kindercentrum moet het telefonisch bereikbaar zijn in spoedeisende situaties. Daarnaast moeten de telefoonnummers van de hulpverleningsdiensten duidelijk aangegeven zijn bij elk toestel in het gebouw. Dit zorgt ervoor dat in geval van nood snel contact kan worden opgenomen met de juiste instanties.
Het is verder belangrijk dat alle betrokkenen, inclusief ouders en medewerkers, weten waar deze nummers te vinden zijn en hoe zij deze in de praktijk moeten gebruiken. Regelmatische instructies of trainingen kunnen hierbij helpen om te zorgen voor een goede kennis en uitvoering van de noodprocedures.
Juridische verplichtingen en aanvraagprocedure
Het opstellen van een ontruimingsplan is niet alleen een veiligheidsmaatregel, maar ook een juridische verplichting. Voor de aanvraag van een vergunning voor een kinderopvangcentrum is het opstellen van een ontruimingsplan een van de vereisten. Dit plan moet voldoen aan het model dat door de minister is vastgesteld en moet bij de aanvraag worden ingediend.
Daarnaast moet het plan worden opgenomen in het huishoudelijk reglement van het kindercentrum en moeten alle betrokkenen het plan kennen en begrijpen. Tijdens inspecties kan dit plan worden gecontroleerd om te beoordelen of het voldoet aan de wettelijke eisen en of het in de praktijk goed functioneert.
Conclusie
Een ontruimingsplan is een essentiële onderdeel van de veiligheid in een kinderopvangcentrum. Het moet duidelijk, praktisch en toegankelijk zijn en regelmatig worden getest. Het plan moet aangeven wat er in geval van nood moet gebeuren, hoe het personeel en externe hulpverleners moeten samenwerken en hoe kinderen veilig het gebouw kunnen verlaten. Buiten de praktische uitvoering is het ook een juridische verplichting om zorg te dragen voor een goed functionerend ontruimingsplan. Door het plan regelmatig te testen, te herzien en te verbeteren, kan worden gegarandeerd dat het kindercentrum klaar is voor elke noodsituatie.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
