Buiten slapen in de kinderopvang: voordelen, richtlijnen en veiligheid

Het slapen van jonge kinderen is een essentieel onderdeel van de kinderopvang. In de afgelopen jaren is het fenomeen van buiten slapen – waarbij kinderen overdag in een speciaal ontworpen buitenslaaphuisje of bedje slapen – steeds vaker aan de orde gekomen in zorginstellingen en kinderdagverblijven. Ondanks de groeiende populariteit van deze praktijk, blijft het ook een onderwerp van discussie, vooral wat betreft veiligheid en effectiviteit. In deze artikel wordt ingegaan op de voordelen van buiten slapen, de richtlijnen die erbij horen en de veiligheid die centraal staat in deze praktijk, met uitsluitend aandacht voor feiten en ervaringen die zijn terug te vinden in de bronnen.

Buiten slapen: waarom is het effectief?

Tal van ouders en kinderopvangmedewerkers benoemen dat kinderen vaak rustiger en dieper slapen wanneer ze buiten in een speciaal bedje liggen. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat de kinderen worden omringd door leefgeluiden en frisse lucht. Deze omgeving kan bijdragen aan een natuurlijke slaapritme en vermindert de kans dat kinderen snel wakker worden vanwege lawaai of warmte van andere kinderen in een dichtbevolkte slaapruimte.

Daarnaast wordt vaak genoemd dat buiten slapen positief is voor het immuunsysteem en de luchtwegen. Frisse lucht en vitamine D, die de kinderen ontvangen door de zonnestraling, spelen een rol bij het versterken van het lichaam. Voor kinderen met allergieën of astma kan dit zelfs een uitkomst zijn, aangezien frisse lucht gunstig werkt op de ademhaling.

Een specifiek voorbeeld uit de bronnen is het gebruik van een Lutje Potje, een Gronings buitenbedje dat speciaal is ontworpen voor jonge kinderen. Dit is een afgesloten houten huisje op wielen dat kinderen beschermt tegen zon, wind en regen. Het is een populaire oplossing in de kinderopvang en wordt vaak genoemd als een rustige en veilige manier om kinderen overdag te laten slapen.

Richtlijnen voor het gebruik van buitenbedjes

Het is belangrijk dat het gebruik van buitenbedjes goed gereguleerd en veilig is. Daarom zijn er duidelijke richtlijnen opgesteld, die door kinderopvanginstellingen worden gevolgd. Deze richtlijnen zorgen voor een zo veilig mogelijke omgeving voor de kinderen en houden rekening met weersomstandigheden.

Weersomstandigheden en kleding

Een essentieel aspect van het buiten slapen is het passen van de kleding en het gebruik van het bedje afhankelijk van de temperatuur. Hieronder zijn de richtlijnen die in de bronnen worden genoemd:

• Bij temperaturen boven 20 graden: De kinderen slapen zonder deken of in een dunne slaapzak. Het bedje wordt in de schaduw gezet.
• Rond de 15 graden: De kinderen slapen in een dunne slaapzak.
• Rond de 10 graden en lager: De kinderen slapen in een winterslaapzak met mouwen of met een jasje/vest aan.
• Rond de 5 graden en lager: De kinderen krijgen een mutsje op, indien nodig ook wanten. Aan deze kledingstukken mogen geen touwtjes of koordjes zitten.
• Onder -5 graden: Het is verboden om baby’s buiten te laten slapen.

Daarnaast wordt er regelmatig gekeken of de kinderen niet te koud of te warm bijliggen. Dit gebeurt minstens om de 10 minuten, zodat de lichaamstemperatuur van het kind in de gaten blijft.

Locatie en zichtbaarheid

De buitenbedjes moeten op een goed zichtbare plek staan, zodat de kinderopvangmedewerker of gastouder altijd in de gaten kan houden of alles in orde is. De bedden mogen niet snel bereikbaar zijn voor personen die geen betrokkenheid hebben bij de kinderopvang. De voorkant van het bedje is gericht naar de opvangruimte, zodat er visuele connectie is tussen het kind en de begeleider.

Daarnaast wordt er op gelet dat zonlicht niet direct in de bedden schijnt en dat er bij harde regen of wind geen water of wind in de bedjes terechtkomt. Hierdoor blijft de omgeving zo comfortabel mogelijk voor de kinderen.

Veiligheid en wiegendood

Het buiten slapen brengt ook aandacht voor het onderwerp van de veiligheid van slapen in de kinderopvang. Volgens de bronnen is de kans dat een baby in de kinderopvang overlijdt, iets groter dan bij thuisslapen. Dit heeft geleid tot een aangescherpt beleid rondom veilig slapen.

Een voorbeeld van hoe dit beleid wordt uitgevoerd is het protocol Veilig slapen, waarin duidelijke richtlijnen worden opgenomen over de manier waarop baby’s moeten slapen, hoeveel aandacht er aan de kinderen moet worden besteed, en hoe het milieu voor de kinderen moet zijn ingericht. In de kinderopvang wordt er extra op gelet dat de kinderen veilig slapen, bijvoorbeeld door op de juiste manier te liggend te zijn, zonder deken of losse kledingstukken die het ademen kunnen belemmeren.

De voorgestelde richtlijnen voor het gebruik van buitenbedjes zijn daarbij een onderdeel van een bredere veiligheidsstrategie. Het is belangrijk dat de kinderopvangmedewerkers goed op de hoogte zijn van de risico’s en weten hoe ze deze kunnen vermijden.

De ervaring van ouders en medewerkers

Voorbeelden uit de bronnen tonen aan dat veel ouders en kinderopvangmedewerkers positief zijn over buiten slapen. Veel ouders merken dat hun kinderen in de opvang beter slapen wanneer ze buiten in een bedje liggen. Sommigen noemen dit zelfs "relaxt" of "rustiger", terwijl andere ouders het een uitkomst vinden om hun kinderen te laten slapen in een omgeving die dichter bij de natuur is.

Kinderopvangmedewerkers benoemen dat ze de kinderen vaak rustiger zien slapen en dat het lichaam van de kinderen goed reageert op de frisse lucht. Een van de ouders benoemt dat ze zelfs foto’s hebben ontvangen van hun kind dat in een buitenbedje ligt en dat het er "relaxed" uitziet.

Toch blijft er ook een mate van twijfel. In de bronnen wordt ook genoemd dat niet iedere ouder het direct ondersteunt en dat het er bijvoorbeeld aan hangt hoe het kind reageert op de omgeving. Er zijn ook voorbeelden van ouders die hun kinderen liever thuis laten slapen, vooral in de eerste maanden.

De rol van kinderopvangmedewerkers

Kinderopvangmedewerkers spelen een centrale rol bij het veilig en effectief toepassen van het buiten slapen. Zij moeten niet alleen rekening houden met de weersomstandigheden en de kleding van de kinderen, maar ook met het zicht op de kinderen en het passen van het bedje in de omgeving.

Daarnaast is het belangrijk dat medewerkers goed op de hoogte zijn van de richtlijnen voor veilig slapen. In de bronnen wordt genoemd dat een aantal kinderopvanginstellingen trainingen organiseren voor medewerkers over het onderwerp van kinderslaapritme, veiligheid en het gebruik van buitenbedjes. Hierdoor kunnen medewerkers beter inschatten hoe ze de kinderen ondersteunen bij het slapen en hoe ze eventuele risico’s voorkomen.

Conclusie

Het buiten slapen in de kinderopvang is een praktijk die in toenemende mate wordt toegepast. Het biedt kinderen de mogelijkheid om rustiger en dieper te slapen in een omgeving die dichter bij de natuur is. Door de frisse lucht, vitamine D en leefgeluiden kan de slaap van jonge kinderen verbeteren. Bovendien is er bewijs dat het positief werkt op het immuunsysteem en luchtwegen van de kinderen.

Tegelijkertijd zijn er ook duidelijke richtlijnen voor het veilig gebruik van buitenbedjes. De weersomstandigheden, kleding en zichtbaarheid zijn belangrijke aspecten van deze praktijk. Ook is veilig slapen een onderwerp dat centraal staat in het beleid van kinderopvanginstellingen, met een aangescherpte focus op de veiligheid van baby’s.

De ervaringen van ouders en medewerkers tonen aan dat buiten slapen voor veel kinderen een positieve invloed heeft. Het is echter belangrijk dat ouders en professionals samenwerken om ervoor te zorgen dat het kind veilig en comfortabel kan slapen. Met de juiste richtlijnen en aandacht voor veiligheid kan buiten slapen een waardevolle aanvulling worden op de kinderopvangpraktijk.

Bronnen

1. Community 24baby.nl - Buiten laten slapen kinderopvang
2. Kinderopvangtotaal.nl - Tag: slapen
3. Startkinderopvang.nl - Buiten slapen in de kinderopvang