Kinderopvang in Steenwijkerwold: Multifunctionele voorzieningen en christelijke aanpak
juli 19, 2025
Kinderopvang speelt een essentiële rol in de maatschappij, zowel voor de ontwikkeling van jonge kinderen als voor de mogelijkheid van ouders om aan het arbeidsproces deel te nemen. In de huidige context in Nederland echter, worden diverse problemen binnen de kinderopvangsector aan het licht gebracht. Deze problemen gaan van een tekort aan beschikbare plekken tot kwesties rondom hygiëne, toezicht en handhaving. In dit artikel wordt ingegaan op de huidige situatie, de onderliggende oorzaken en de maatregelen die genomen kunnen worden om de kwaliteit van de kinderopvang te waarborgen.
De vraag naar kinderopvang in Nederland is al jaren in opkomst. Toch blijkt dat de beschikbare opvangcapaciteit juist daalt. Uit recente analyses is gebleken dat in meer dan de helft van de gemeenten sinds 2021 het aantal beschikbare kinderdagverblijven afgenomen is. Dit leidt tot wachtlijsten en een toenemende druk op ouders, die vaak niet in staat zijn om hun kinderen op de gewenste dagen in de opvang te plaatsen.
In gemeenten zoals Urk, Hardinxveld-Giessendam, Tholen en Barneveld is de situatie vooral precair. De capaciteit van kinderdagverblijven ligt in driekwart van de gemeenten onder de 50 procent, wat betekent dat het aantal kinderen dat in opvang zit, tweemaal zo groot is als het aantal beschikbare plekken. Hoewel de meeste kinderen gemiddeld slechts twee dagen per week in de opvang verblijven, is de druk op ouders die werken nog steeds aanzienlijk. Deze ontwikkeling heeft gevolgen voor zowel de balans tussen werk en gezin als voor de emotionele en fysieke welzijn van kinderen en ouders.
Bij kinderen die extra begeleiding nodig hebben, zoals vanwege gedragsproblemen, leerproblemen of spraakproblemen, wordt gebruik gemaakt van zogenaamde Kinderopvang Plus. Deze vorm van opvang biedt tijdelijke ondersteuning aan kinderen die niet in een reguliere kinderdagopvang kunnen of willen. Kinderopvang Plus richt zich op kinderen die extra aandacht nodig hebben vanwege bijvoorbeeld hyperactiviteit (zoals bij ADHD), agressie, angst of problemen met bewegen, leren of het maken van contact met andere kinderen.
Kinderopvang Plus is bedoeld als een tijdelijke oplossing. Het doel is dat kinderen na een periode van extra begeleiding in staat zijn om terug te keren naar een reguliere opvang of school. Ouders melden hun kind aan bij een Kinderopvang Pluslocatie, vaak op advies van een zorgaanbieder of kinderopvangprofessional. Als ouders al in contact staan met een zorgaanbieder, kan deze ook helpen bij het aanmeldingsproces.
Hygiëne is een belangrijk aspect van kinderopvang, aangezien kinderen in deze omgeving dicht bij elkaar verblijven en ziekteverwekkers snel kunnen verspreiden. Op basis van artikel 26 van de Wet publieke gezondheid (Wpg) zijn kindercentra verplicht om melding te maken bij de GGD bij het voorkomen van infectieziekten zoals maag-darmproblemen, geelzucht, schurft of ernstige huiduitslacht. Ook bij een mogelijke uitbraak — bijvoorbeeld wanneer meerdere kinderen of volwassenen tegelijk ziek worden — is het belangrijk om contact op te nemen met de GGD.
Ziekteverwekkers verspreiden zich via handen, voedsel, oppervlakken en voorwerpen. Om ziektes te voorkomen, is het noodzakelijk dat kinderopvangprofessionals dagelijks hygiënische maatregelen toepassen. Dit omvat onder andere het regelmatig schoonmaken en desinfecteren van oppervlakken, het correct gebruik van thermometers en het hygiënisch en veilig omgaan met wonden. Voor professionele hulp en informatie is het RIVM-website KIDDI beschikbaar voor medewerkers in de kinderopvang.
Thermometers kunnen ziekteverwekkers verspreiden als ze door meerdere kinderen gebruikt worden zonder tussenkomstig reinigen. Daarom gelden hygiënische normen voor het gebruik van thermometers. Deze normen zijn bedoeld om te voorkomen dat ziektes via dit apparaat worden verspreid.
Bij wondverzorging is het eveneens belangrijk om hygiënische maatregelen te nemen, aangezien virussen zoals hepatitis B of C en HIV in bloed kunnen voorkomen. Bij wondverzorging dient zorgvuldig omgegaan te worden met bloed en wondvocht. Hierbij gelden ook specifieke hygiënenormen.
Schoonmaken verwijderd stof en vuil, maar ook ziekteverwekkers. Desinfecteren daarentegen dient om ziekteverwekkers daadwerkelijk te doden. Het is belangrijk om schoonmaakregels en -technieken goed te volgen om effectief te werken. Verkeerd schoonmaken kan leiden tot het verspreiden van ziekteverwekkers.
Daarnaast is het belangrijk om schoonmaakmaterialen en -middelen correct te hanteren. Hierbij gelden richtlijnen en tips die medewerkers moeten volgen om zowel hun eigen veiligheid als die van de kinderen te waarborgen.
De kwaliteit van kinderopvang wordt beheerst door lokale regelgeving en toezicht door de GGD. Houders van kinderopvanginstellingen zijn verantwoordelijk voor de kwaliteit van hun voorziening, terwijl de gemeente toezicht houdt en handhavingsmaatregelen kan nemen bij overtredingen.
Bij een eerste constatering van overtreding van de eisen die aan een kinderopvanginstelling zijn gesteld, geeft de gemeente een aanwijzing. Indien binnen een periode van drie jaar opnieuw een overtreding wordt geconstateerd, kan de gemeente direct een bestuurlijke boete opgeleggen. De hoogte van deze boete wordt bepaald met behulp van een afwegingsmodel. De gemeente kan deze boete aanpassen op basis van de situatie.
Handhaving is van belang om de kwaliteit en veiligheid van de kinderopvang te waarborgen. Het is ook belangrijk dat de gemeente en de GGD goed met elkaar samenwerken. De GGD kan bijvoorbeeld een bevel uitschrijven bij direct gevaar voor de gezondheid of veiligheid van kinderen. In dergelijke gevallen wordt er direct contact opgenomen met de gemeente, die vervolgens verdere handhavingsacties kan bepalen.
Goede communicatie en samenwerking tussen GGD en gemeente zijn essentieel bij handhaving. De GGD dient op de hoogte te worden gesteld van alle stappen in het handhavingsproces. Het is aan te raden om de GGD een afschrift van de correspondentie tussen gemeente en kinderopvangorganisatie te sturen. Dit zorgt voor transparantie en helpt bij het voorkomen van eventuele misverstanden.
Bij het starten van een handhavingsproces is het niet aan te bevelen om eerst informeel contact op te nemen of een schriftelijke waarschuwing te sturen, vooral niet bij ernstige overtredingen. Een formele aanwijzing is voldoende waarschuwing voor eventuele zwaardere handhavingsmaatregelen.
Kinderopvang speelt een centrale rol in de maatschappij, zowel voor de ontwikkeling van kinderen als voor de mogelijkheid voor ouders om aan het werk te blijven. Tegenwoordig worden echter verschillende uitdagingen aan het licht gebracht. Deze omvatten het tekort aan beschikbare plekken, hygiënevraagstukken en kwesties rondom toezicht en handhaving.
Het is van groot belang dat zowel houders van kinderopvanginstellingen als de gemeente en GGD samenwerken om de kwaliteit van de kinderopvang te waarborgen. Dit betreft zowel het omgaan met ziektes en hygiëne als het handhaven van regelgeving. Door samen te werken en te investeren in scholing, voorzieningen en ondersteuning, kan de kinderopvangsector in Nederland zich aanpassen aan de groeiende vraag en de behoeften van kinderen en ouders.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet