Kinderopvangkosten en belastingvoordeel in 2023: Wat is aftrekbaar en hoe werkt de kinderopvangtoeslag?

In 2023 is de vraag naar belastingvoordelen voor kinderopvangkosten in Nederland sterk aanwezig bij ouders die werken of studeren. Kinderopvang is niet alleen een essentieel onderdeel van het alledaagse bestaan van jonge families, maar ook een kostenpost die aanzienlijk kan zijn. Gelukkig biedt de overheid via de Belastingdienst een aantal voordelen aan, zoals de kinderopvangtoeslag, die ouders helpt bij het betalen van de opvangkosten. Echter, het is belangrijk om te weten welke kosten werkelijk fiscaal aftrekbaar zijn en welke niet, en hoe de aanvraagprocedure werkt.

In dit artikel bespreken we op basis van actuele informatie de belastingaangifte-voordelen voor kinderopvang in 2023. We leggen uit wat fiscaal aftrekbaar is, welke maximumbedragen gelden, en hoe ouders de kinderopvangtoeslag kunnen aanvragen. Bovendien bekijken we welke vormen van kinderopvang in aanmerking komen en welke niet.

Kinderopvangtoeslag versus fiscale aftrek

Hoewel ouders vaak verwachten dat kinderopvangkosten direct als aftrekpost in de inkomstenbelasting aangegeven kunnen worden, is dit in de praktijk niet het geval. Zoals meerdere bronnen duidelijk maken, zijn kinderopvangkosten zelf niet fiscaal aftrekbaar. In plaats daarvan is er sprake van een fiscale tegemoetkoming, namelijk de kinderopvangtoeslag.

Deze toeslag wordt uitgekeerd door de Belastingdienst en is afhankelijk van factoren zoals het inkomen van de ouders, het aantal uren opvang, en het type kinderopvang. Ouders kunnen deze toeslag aanvragen via de Belastingdienst, meestal online. De aanvraag vereist documenten zoals loonstrookjes en facturen van de opvangorganisatie.

Een belangrijk verschil tussen fiscale aftrek en kinderopvangtoeslag is dat de toeslag direct op je bankrekening uitgekeerd wordt, terwijl een aftrekpost op je belastingbrief zou resulteren in een lager te betalen belastingbedrag.

Welke vormen van kinderopvang zijn in aanmerking genomen?

De kinderopvangtoeslag is beschikbaar voor verschillende vormen van opvang, maar niet voor alle. Onder de vormen die in aanmerking komen, vallen:

• Kinderdagverblijf (voor kinderen jonger dan 12 jaar)
• Gastouderopvang (zowel dag- als buitenschoolse opvang)
• Buitenschoolse opvang (BSO) (voor kinderen van 4 tot 12 jaar)

Een aantal vormen valt niet binnen de toeslag. Dit geldt bijvoorbeeld voor:

• Opvang door een au pair
• Tussenschoolse opvang
• Opvang door familie of vrienden
• Opvang waar Opgroeien niet bevoegd is

Ouders die gebruik maken van deze vormen van opvang moeten de kosten volledig zelf betalen en kunnen geen gebruik maken van de kinderopvangtoeslag.

Maximale bedragen en uurtariezen

De Belastingdienst stelt jaarlijks maximumbedragen vast voor de kinderopvangtoeslag. Deze bedragen zijn afhankelijk van het type opvang en gelden per uur. Voor 2023 gelden de volgende maximumuurtariezen:

Ouders die meer betalen dan deze tarieven, ontvangen de toeslag alleen voor het deel dat binnen deze limieten valt. Het bedrag boven het maximum moet zelf worden gedragen.

In 2023 is er bovendien een extra vergoeding ingevoerd door de overheid om rekening te houden met de hoge inflatie. Deze extra vergoeding is gebaseerd op iets hogere maximumuurtariezen:

• Kinderdagverblijf: € 9,12
• Buitenschoolse opvang: € 7,85
• Gastouderopvang: € 6,85

Hoeveel uren opvang zijn toegestaan?

Niet alleen het uurprijsbedrag is beperkt, ook het aantal uren waarvoor de kinderopvangtoeslag uitbetaald wordt, is afhankelijk van de werktijden van de ouders. De toeslag is gekoppeld aan het aantal uren dat een ouder werkt, met een maximum van:

• 140% van de gewerkte uren van de minst werkende ouder voor dagopvang

Dit betekent dat ouders die bijvoorbeeld 30 uur per week werken, maximaal 42 uur per week (140% van 30) opvang kunnen krijgen via de toeslag.

Aanvragenprocedure voor de kinderopvangtoeslag

De aanvraagprocedure voor de kinderopvangtoeslag is relatief eenvoudig, maar vereist wel een aantal stappen. Ouders kunnen de aanvraag doen via de website van de Belastingdienst, met een aanmelding via DigiD. Benodigde documenten zijn:

• Loonstrookjes van de ouder(s)
• Facturen van de opvangorganisatie
• Eventueel bewijs van studie of werkzaamheden (voor wie niet volledig werkt)

De Belastingdienst beoordeelt de aanvraag en stuurt een besluit toe. Als de aanvraag wordt goedgekeurd, ontvangt de ouder de toeslag rechtstreeks op de bankrekening. In 2023 ontvangen ouders meestal tussen 33% en 96% van het maximumuurtarief.

Een alternatieve optie is om tijdens werkdagen contact op te nemen met de Belastingdienst via de telefoon. De telefoon is beschikbaar tot 20:00 uur, behalve op vrijdagen.

Belangrijke voorwaarden voor in aanmerking komen

Om in aanmerking te komen voor de kinderopvangtoeslag, moet het kind jonger zijn dan 14 jaar. In uitzonderingsgevallen, zoals bij een zware handicap, kan dit leeftijdslimiet langer zijn, tot maximaal 21 jaar.

Daarnaast moeten ouders aan een aantal inkomens- en werkvoorwaarden voldoen. Zo moeten ouders werken of studeren, en mag het inkomen binnen bepaalde grenzen vallen. De hoogte van de toeslag is inkomensafhankelijk, wat betekent dat ouders met een lager inkomen meestal een grotere vergoeding ontvangen.

Extra steun via het kindgebonden budget

Naast de kinderopvangtoeslag kunnen ouders ook aanspraak maken op het kindgebonden budget, mits hun inkomsten onder een bepaalde grens vallen. Dit budget is een inkomensafhankelijke tegemoetkoming en helpt ouders bij de kosten van de zorg voor hun kinderen.

Het kindgebonden budget wordt meestal automatisch uitgekeerd door de Belastingdienst, zonder dat ouders extra aangifte hoeven te doen. Het bedrag varieert per jaar en is afhankelijk van het aantal kinderen en het inkomen van de ouders.

Inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK)

Ouders die hun baan combineren met de zorg voor jonge kinderen kunnen eventueel aanspraak maken op de inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK). Deze korting is bedoeld om ouders te ondersteunen die een beperkt inkomen hebben en hun werk en kinderopvang moeilijk kunnen combineren.

Om in aanmerking te komen voor de IACK moeten ouders aan een aantal voorwaarden voldoen, zoals:

• Werken of studeren
• Een kind jonger dan 13 jaar hebben
• Een inkomen van minimaal € 5.548 in 2023 hebben
• Alleenstaand zijn of een inkomen hebben dat lager is dan dat van de partner

Conclusie

De kinderopvangtoeslag is een belangrijk fiscaal voordelen voor ouders die hun kinderen in een kinderdagverblijf, buitenschoolse opvang of gastouderopvang plaatsen. Hoewel de kosten zelf niet direct aftrekbaar zijn, biedt de Belastingdienst een financiële tegemoetkoming die aanzienlijk kan helpen bij de opvangkosten. De hoogte van de toeslag hangt af van het inkomen van de ouders, het type opvang en het aantal uren dat het kind in opvang verkeert.

Ouders die gebruik willen maken van deze voordelen, moeten zich richten op de aanvraagprocedure via de Belastingdienst. Het is belangrijk om de maximumuurtariezen en urenlimieten goed te begrijpen, zodat de verwachtingen realistisch zijn. Bovendien kunnen ouders eventueel aanspraak maken op extra steun via het kindgebonden budget of de inkomensafhankelijke combinatiekorting, mits de voorwaarden zijn vervuld.

In 2023 is het dus zinvol om de mogelijkheden van de kinderopvangtoeslag en andere steunmaatregelen te verkennen. Dit kan helpen bij het beheren van de opvangkosten en het optimaliseren van de belastingaangifte.

Bronnen

1. Kosten kinderopvang aftrekbaar inkomstenbelasting
2. Belastingaangifte 2023: kinderopvang, alimentatie en giften
3. Welke kosten voor kinderopvang zijn fiscaal aftrekbaar?
4. Informatieblad kinderopvangtoeslag 2023