Kinderopvang in Nederland: Uitdagingen, kosten en toekomstplannen
juli 20, 2025
Bijzondere bijstand voor kinderopvang is een financiële ondersteuning die ouders kunnen aanvragen als ze extra hulp nodig hebben bij de kosten van kinderopvang. Deze steun kan bijzonder belangrijk zijn voor gezinnen die bijvoorbeeld door beperkingen of andere omstandigheden extra hulp nodig hebben. In dit artikel worden de voorwaarden, aanvraagprocedures en bepalingen rondom bijzondere bijstand voor kinderopvang uiteengezet, op basis van de beschikbare regelgeving en beleidsregels.
Bijzondere bijstand is een uitkering die door de gemeente kan worden verstrekt om extra kosten te dekken die niet of niet volledig kunnen worden gedekt door andere voorzieningen. Voor bijzondere bijstand gelden een aantal algemene voorwaarden:
Als u aan deze voorwaarden voldoet, kunt u eventueel bijzondere bijstand aanvragen. De gemeente bepaalt op basis van uw individuele situatie of u er recht op hebt.
In beginsel wordt voor de kosten van kinderopvang geen bijzondere bijstand verstrekt. De kinderopvangtoeslag op grond van de Wet kinderopvang (WK) wordt hiervoor gezien als een toereikende voorliggende voorziening. Echter, er zijn uitzonderingen op deze regel:
Sociaal-medische indicatie (SMI): Als kinderopvang noodzakelijk is vanwege een sociaal-medische indicatie, kan bijzondere bijstand worden verstrekt. Dit kan het geval zijn bijvoorbeeld als een ouder door lichamelijke, verstandelijke of psychische beperkingen niet in staat is om het kind zelf te verzorgen. Ook kan bijzondere bijstand worden verstrekt om een dreigende ontwikkelingsachterstand van het kind op te heffen of te verminderen.
Noodzakelijke kosten als aanvulling op de kinderopvangtoeslag: Als u in Veldhoven woont en niet volledig in aanmerking komt voor kinderopvangtoeslag, kunt u bijzondere bijstand aanvragen als aanvulling op de toeslag. Dit geldt bijvoorbeeld voor ouders die bepaalde criteria van de Wet kinderopvang niet volledig voldoen, maar toch noodzakelijke kinderopvang nodig hebben.
Extra vergoeding bij uitstroom naar arbeid: Als een ouder, die eerst bijzondere bijstand voor kinderopvang heeft ontvangen, naar de arbeid uitstroomt, kan de bijzondere bijstand verlengd worden. Dit is het geval als de kinderopvang noodzakelijk blijft om de arbeid te kunnen verrichten. In dat geval wordt een extra vergoeding verstrekt van € 15,00 per maand per kind, maximaal gedurende 6 maanden.
Als u bijzondere bijstand voor kinderopvang wilt aanvragen, volgt u de volgende stappen:
Aanvraagformulier invullen: De aanvraag geschiedt bij het college via een door de gemeente beschikbaar gesteld aanvraagformulier. U moet aangeven waarom u de bijzondere bijstand nodig heeft en welke kosten u wilt laten vergoeden.
Bewijs leveren van noodzaak: Als de aanvraag is ingediend op basis van een sociaal-medische indicatie, dient u een indicatie-advies van een onafhankelijke adviseur in te dienen. Deze adviseur moet over adequate deskundigheid beschikken. De indicatie geeft aan hoeveel uren kinderopvang noodzakelijk zijn.
Controle op voorliggende voorzieningen: Voordat de bijzondere bijstand wordt toegekend, onderzoekt de gemeente of er gebruik kan worden gemaakt van andere voorzieningen, zoals een medisch kinderdagverblijf of peuterspeelzaal.
Inlichtingenplicht: Als u in aanmerking komt voor bijzondere bijstand, heeft u een inlichtingenplicht. U dient het college onmiddellijk te informeren over veranderingen in uw situatie die van invloed kunnen zijn op de hoogte of duur van de bijzondere bijstand.
Betaling: De bijzondere bijstand wordt meestal rechtstreeks betaald aan de ouder, mits deze kan aantonen dat de kosten van kinderopvang zijn gemaakt. In sommige gevallen kan de gemeente toestaan dat de betaling rechtstreeks naar de kinderopvanginstelling wordt uitgevoerd.
Duur van de bijzondere bijstand: De bijzondere bijstand wordt verleend voor de duur van het re-integratietraject, opleiding of de indicatieduur van de sociaal-medische indicatie. De steun wordt meestal in maandelijkse termijnen uitbetaald als voorschot.
Controle na afronding: Na afronding van de periode waarvoor de bijzondere bijstand is verstrekt, dient u binnen vier weken de definitieve beschikking van de Belastingdienst en de jaaropgave van de kinderopvangorganisatie in te dienen. Aan de hand hiervan wordt de bijzondere bijstand definitief vastgesteld. Als er teveel is betaald, wordt dit teruggevorderd.
De hoogte van de bijzondere bijstand wordt bepaald op basis van de daadwerkelijke kosten van de kinderopvang. Er wordt aangesloten bij de maximale uurprijs voor kinderopvang zoals deze is opgenomen in het Besluit kinderopvangtoeslag. De bijzondere bijstand bedraagt:
De steun wordt meestal in maandelijkse termijnen uitbetaald en is gelijk aan de gemiddelde kosten voor die periode.
Er zijn een aantal beperkingen en uitzonderingen die van toepassing kunnen zijn bij de verstreking van bijzondere bijstand voor kinderopvang:
Geen bijzondere bijstand voor residentiële opvang: Voor de bijdrage die door het LBIO wordt opgelegd aan ouders voor residentiële opvang van een kind wordt geen bijzondere bijstand verleend. De toepasselijke bijstandsnorm, kinderbijslag en kindgebonden budget worden hiervoor gezien als voldoende.
Geen bijzondere bijstand voor indirecte schoolkosten: Bijzondere bijstand voor reiskosten van schoolgaande kinderen wordt in principe niet verstrekt, tenzij de kosten niet kunnen worden gedekt door andere regelingen zoals de Wet tegemoetkoming onderwijsbijdragen en schoolkosten.
Geen bijzondere bijstand voor babykamer of babykleding: In beginsel wordt voor de inrichting van de babykamer en de kosten van babykleding geen bijzondere bijstand verstrekt. Alleen in uitzonderlijke gevallen kan dit worden overwogen, bijvoorbeeld als de kosten aantoonbaar noodzakelijk zijn.
Draagkrachtregels: Draagkrachtregels voor bijzondere bijstand worden in de meeste gevallen buiten beschouwing gelaten. Dit betekent dat er geen afhankelijkheid wordt uitgeoefend op uw vermogen om de kosten te betalen.
Bijzondere bijstand voor kinderopvang is een belangrijke steunregeling die ouders kan helpen bij de financiering van noodzakelijke kinderopvang in bijzondere omstandigheden. De regeling is bedoeld om te zorgen dat ouders die door beperkingen of andere omstandigheden extra hulp nodig hebben, de kinderopvang die nodig is, toch kunnen betalen. De aanvraagprocedure is duidelijk en gestructureerd, en de hoogte van de steun wordt bepaald op basis van de daadwerkelijke kosten en eventuele aanvullende steunregelingen. Het is belangrijk dat ouders zich bewust zijn van de voorwaarden en procedure, zodat ze op tijd en correct een aanvraag kunnen indienen. Door het gebruik van bijzondere bijstand kan worden voorkomen dat gezinnen met een lage inkomenspositie worden uitgesloten van de mogelijkheid om de nodige kinderopvang te betalen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet