Kinderopvang in De Maten, Apeldoorn: Uitgebreid Overzicht van Opties en Aanpakken
juli 17, 2025
In de kinderopvang speelt bewegen een essentiële rol in de groei en ontwikkeling van jonge kinderen. Het stimuleren van beweging op een gevarieerd en betekenisvolle manier draagt bij aan de motorische ontwikkeling, zelfverzekerdheid en een gezonde leefstijl op jonge leeftijd. Aan de hand van onderzoeken, praktische tips en initiatieven uit de sector, wordt duidelijk wat effectieve beweegstimulering inhoudt en hoe deze verder verankerd kan worden in de kinderopvang.
Inleiding
Bewegen is niet alleen een speelactiviteit, maar een fundamentele levensactiviteit die al vroeg in de opvoeding een plek moet krijgen. Voor jonge kinderen, jonger dan vier jaar, is bewegen een natuurlijke manier om te leren, te ontdekken en zich in de wereld te oriënteren. In de kinderopvang biedt dit een unieke kans om beweging te integreren in de dagelijkse routine. De gegevens uit de bronnen tonen aan dat bewegen vaak nog geen structurele plek heeft in de kinderopvang, maar dat er wel veel potentiële manieren zijn om dit te versterken. In deze artikel worden praktische aanbevelingen, onderzoeksresultaten en initiatieven besproken die helpen om beweging op een betekenisvolle manier te stimuleren in de kinderopvang.
Beweegstimulering in de praktijk
1. Actieve betrokkenheid van de opzichter
Een van de meest effectieve manieren om kinderen te stimuleren tot bewegen, is door actief betrokken te zijn. Kinderen bewegen meer wanneer de opzichter dit stimuleert en aanmoedigt. Dit kan bijvoorbeeld door samen te spelen, door speelmateriaal te gebruiken dat beweging vereist (zoals een bal of een loopfiets) en door complimenten te geven aan kinderen die veel bewegen.
Praktische voorbeelden zijn het laten halen van eigen jas voordat het naar buiten gaat, het laten klimmen op de commode, of het betrekken van kinderen bij de voorbereiding van activiteiten zoals het dekken van de tafel of het klaarzetten van spullen voor een buitenactiviteit. Deze handelingen bevorderen niet alleen beweging, maar ook autonomie en betrokkenheid.
2. Creativiteit met eenvoudige materialen
Creativiteit is een krachtig instrument om kinderen tot bewegen aan te zetten. Simpele materialen zoals lege dozen kunnen op meerdere manieren ingezet worden. Denk aan het gebruiken van dozen als stapstenen in een parcours, voor een stoelendans (waarbij kinderen snel in een doos moeten springen wanneer de muziek stopt), of als doelwit bij een ballenspel. Ook tape op de vloer kan dienen als hulpmiddel voor balanceren, zonder dat ruime ruimte nodig is.
Een voordeel van deze aanpak is dat het niet veel ruimte in beslag neemt en makkelijk in de bestaande inrichting van de groep geïntegreerd kan worden. De tafels en stoelen kunnen gewoon weer op hun plaats gezet worden, zodat de activiteit niet in de weg staat van het dagelijks functioneren.
3. Bewegen in de kleiner ruimte
Niet altijd is er ruimte voor een gymles, maar ook in kleinere ruimtes kan veel bewegen gebeuren. Bijvoorbeeld door sjaaltjes te pakken en een danspartij te starten op muziek. Of door kartonnen dozen neer te zetten waar kinderen in en uit kunnen springen. Ook is het gebruik van tape op de vloer een eenvoudige manier om kinderen uit te dagen om te balanceren of te springen.
De essentie is hierbij dat het niet om het aantal minuten gaat, maar om de actieve houding van de opzichter. Zelfs tijdens het staan op het schoolplein kan er beweegactiviteit gecreëerd worden, zoals een tik-activiteit of een korte parcours. Dit onderstreept de rol van de opzichter als voorbeeldfiguur.
Bewegen als onderdeel van de visie
Hoewel er veel praktische manieren zijn om bewegen te stimuleren, blijkt uit onderzoek dat bewegen vaak nog geen structurele plek heeft in de visie van kinderopvanginstellingen. In interviews met professionals is gebleken dat het stimuleren van bewegen nog niet overal verankerd is in de dagelijkse praktijk. Daarnaast zijn er grote variaties tussen opvanglocaties in beleid en uitvoering van het thema bewegen.
Een van de uitdagingen is het gebrek aan tijd, ruimte, kennis en vaardigheden. Sommige professionals voelen zich niet voldoende op de hoogte om effectief beweging te stimuleren. Dit onderstreept de noodzaak van scholing en professionalisering in het kader van beweegstimulering.
Onderzoek en scholing
Het Expertisecentrum Kinderopvang heeft een onderzoek uitgevoerd naar de scholingsbehoeften van professionals in de kinderopvang. Het doel was om inzicht te krijgen in de manieren waarop bewegen bij kinderen gestimuleerd kan worden en welke ondersteuning professionals nodig hebben. Uit de interviews bleek dat professionals behoefte hebben aan duidelijke richtlijnen, praktische tips en structurele ondersteuning.
Voorbeelden van scholingsactiviteiten zijn workshops over motorische ontwikkeling, praktische demonstraties van beweegspelletjes en het delen van inspiratie via speelkaarten of kalenders. Deze activiteiten kunnen professionals in staat stellen om beweegactiviteiten effectiever in te zetten.
Bewegen in de dagelijkse routine
Bewegen is een onderdeel van de dagelijkse routine en niet alleen van een specifieke activiteit. Daarom is het belangrijk om beweegstimulering te integreren in de dagelijks handelingen. Dit kan bijvoorbeeld door kinderen te betrekken bij het opruimen van spullen, het dekken van de tafel of het zetten van de stoelen. Deze activiteiten bevorderen niet alleen beweging, maar ook onafhankelijkheid en zelfverzekerdheid.
Voor baby’s is het eveneens belangrijk om beweging te stimuleren op een passende manier. Regelmatige buikligging met prikkelend materiaal (zoals zwart-wit patronen, felle kleuren of spiegeltjes) helpt bij het ontwikkelen van motorische vaardigheden. Het materiaal kan net buiten het bereik van de baby geplaatst worden om reiken en verplaatsen te stimuleren. Het is echter belangrijk om rekening te houden met de natuurlijke ontwikkeling van het kind. Hulpmiddelen zoals zitfietsjes of looptuigjes kunnen averechts werken, omdat ze te veel ondersteuning bieden.
Actieve dag buiten
Een andere strategie is het vermeerderen van de tijd dat kinderen buiten doorbrengen. Buiten is er vaak meer ruimte en andere mogelijkheden voor kinderen om te spelen en te bewegen. Ook bij slecht weer kan er actief gespeeld worden, bijvoorbeeld door regen te vangen, moddertaartjes te maken of samen een schuilplaats te bouwen. Het is belangrijk om voldoende regenkleding en laarzen beschikbaar te hebben of ouders hierop aan te spreken.
Samenwerking en initiatieven
Cirkel "Meer bewegen voor 0-4 jarigen"
Een recent initiatief dat de aandacht voor beweegstimulering verder versterkt, is de cirkel “Meer bewegen voor 0-4 jarigen in de kinderopvang”. Tijdens een feestelijke kick-off op 25 september in Leidschendam-Voorburg is dit initiatief een nieuwe fase ingegaan. De cirkel wordt ondersteund door de Beweegalliantie, Vlietkinderen en Junis Kinderopvang, en is gefinancierd door de Van Leer Foundation.
Het doel van de cirkel is om structureel meer bewegen in de kinderopvang te verankeren. Dit gebeurt door samenwerking, scholing en het delen van kennis. Erik Lenselink van de Beweegalliantie benadrukt dat voldoende bewegen op jonge leeftijd essentieel is voor de motorische ontwikkeling en de basis voor een gezonde leefstijl. Björn Lamet van Vlietkinderen benadrukt dat bewegen ook de zelfverzekerdheid van kinderen bevordert.
Professionele betrokkenheid
Professionals spelen een sleutelrol in het stimuleren van bewegen. Het is belangrijk dat zij niet alleen beweging aanbieden, maar ook actief betrokken zijn bij de activiteiten. Hierdoor worden kinderen aangetrokken en geïnspireerd om mee te doen. Daarnaast is het essentieel dat professionals zich bewust zijn van de ontwikkeling van de kinderen en beweging aanbieden die past bij hun leeftijd en vaardigheidsniveau.
Uitdagingen en oplossingen
Gebrek aan structuur
Een van de uitdagingen is dat bewegen vaak nog geen structurele plek heeft in de kinderopvang. Dit betekent dat het vaak afhankelijk is van de persoonlijke voorkeuren en kennis van de opzichter. Het is daarom belangrijk om bewegen te verankeren in het beleid van de instelling en in de visie op kinderopvang.
Gebrek aan tijd en ruimte
Tijd en ruimte zijn vaak beperkt in de kinderopvang. Dit maakt het extra belangrijk om creatieve oplossingen te bedenken die beweging stimuleren zonder dat extra ruimte of tijd nodig is. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van eenvoudige materialen of het integreren van beweging in de dagelijkse handelingen.
Gebrek aan kennis en vaardigheden
Sommige professionals voelen zich niet voldoende op de hoogte om effectief beweging te stimuleren. Dit benadrukt de noodzaak van scholing en praktische training. Door kennis en vaardigheden te vergroten, kunnen professionals beter ingezet worden om beweging te integreren in de kinderopvang.
Conclusie
Bewegen is een essentieel onderdeel van de groei en ontwikkeling van jonge kinderen. In de kinderopvang biedt dit een unieke kans om beweging te stimuleren op een gevarieerd en betekenisvolle manier. De praktische aanbevelingen, zoals het actief betrekken van kinderen, het gebruik van eenvoudige materialen en het integreren van beweging in de dagelijkse routine, tonen aan dat bewegen niet alleen speelgoed is, maar een fundamentele activiteit die verankerd moet worden in de kinderopvang.
Onderzoek en initiatieven zoals de cirkel “Meer bewegen voor 0-4 jarigen” tonen aan dat samenwerking en scholing essentieel zijn om beweging structureel te verankeren. Door bewegen te versterken in de visie van kinderopvanginstellingen en professionals te ondersteunen met kennis en praktische tips, kan beweging op een betekenisvolle manier verder worden ontwikkeld in de kinderopvang. Dit zal niet alleen bijdragen aan de motorische ontwikkeling van kinderen, maar ook aan een gezonde en actieve leefstijl op jonge leeftijd.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
