Bevrijdingsdag en de invloed op kinderopvang: wat ouders en verzorgers moeten weten

De Bevrijdingsdag, gevierd op 5 mei in Nederland, is een officiële feestdag. In sommige jaren is dit een vrije dag, terwijl in andere jaren mensen aan het werk moeten. Voor ouders en kinderopvangcentra is het belangrijk te weten hoe deze dag beïnvloedt op de opvangmogelijkheden voor kinderen. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de relevante informatie, inclusief de sluitingsregels van kinderopvangcentra, het vrije-dag karakter van 5 mei en de invloed op de planning.

Bevrijdingsdag: officiële feestdag in Nederland

De Bevrijdingsdag op 5 mei is een van de elf officiële feestdagen in Nederland. Deze dag herdenkt de bevrijding van Nederland uit de Tweede Wereldoorlog, die op 5 mei 1945 plaatsvond. Tijdens deze dag wordt ook de herdenking van de doden uit de oorlog georganiseerd, bekend als de Dodenherdenking op 4 mei.

Hoewel 5 mei een officiële feestdag is, is het geen verplichte vrije dag voor iedereen. In de meeste collectieve arbeidsovereenkommen (cao’s) is 5 mei alleen een betaalde vrije dag in lustrumjaren, dat wil zeggen elke vijf jaar. De laatste vrije dagen op 5 mei zijn geweest in 2025, 2030 en 2035. In deze jaren valt de Bevrijdingsdag op een zondag of zaterdag, waardoor het vaak eenvoudiger is om het als vrije dag in te plannen.

Voor ambtenaren en scholen is 5 mei bijna altijd een vrije dag. In veel gevallen valt deze dag samen met de meivakantie, zodat scholen gesloten zijn en kinderen vrij hebben.

Bevrijdingsdag en kinderopvang: sluitingsdagen

Voor kinderopvangcentra is de Bevrijdingsdag in principe een sluitingsdag. In de context van kinderopvang wordt aangegeven dat kinderopvangcentra gesloten zijn op nationale feestdagen. De Bevrijdingsdag is daar onderdeel van, zolang het een officiële feestdag is.

In het kader van Zo Kinderopvang en Big Ben Kids is de Bevrijdingsdag een gesloten dag. Dit geldt in lijn met andere nationale feestdagen zoals Nieuwjaarsdag, Koningsdag, Hemelvaartsdag en Kerstdagen. Kinderopvangcentra voegen deze sluitingsdagen toe aan hun tarieven, zodat ouders deze dagen in rekening worden gebracht.

In sommige gevallen ontvangen ouders compensatie voor gesloten dagen. Deze compensatie komt vaak in de vorm van optionele uren, die ouders kunnen inzetten voor bijvoorbeeld verlengde opvang of andere activiteiten. Uitzondering hierop zijn TSO’s (tijdelijke opvang) en alle peuteropvang-plaatsingen, die geen tegoed ontvangen op feestdagen.

Planning en compensatie voor gesloten dagen

Wanneer een feestdag op een opvangdag valt, krijgen ouders automatisch een tegoed, mits het op hun opvangdag valt. Deze automatische inzet van tegoed gebeurt jaarlijks in systemen zoals Konnect. Ouders hoeven hiervoor geen actie te ondernemen.

Voor ouders die extra flexibiliteit willen, is het mogelijk om ruildagen of extra dagen aan te vragen via de OuderApp. De leidinggevende of pedagogisch medewerker van de kinderopvanglocatie kan deze aanvragen goedkeuren of afkeuren, afhankelijk van de beschikbaarheid van ruimte in de groep. Ouders ontvangen via de app een bevestiging of afwijzing van hun aanvraag.

Invloed van Bevrijdingsdag op de planning

Hoewel 5 mei geen verplichte vrije dag is voor alle werknemers, kan deze dag wel invloed hebben op de planning. Ouders en werknemers moeten rekening houden met eventuele deadlines en afspraken, aangezien niet iedereen vrij heeft. Het is daarom verstandig om de vakantieplanning en werkplanning te combineren, zodat eventuele wijzigingen op tijd kunnen worden ingepast.

In sommige cao’s zijn er afspraken gemaakt over toeslagen voor mensen die op 5 mei werken. Deze toeslagen kunnen in de vorm van een percentage of een vast bedrag zijn. Ook kan er een afwisseling van uren worden gemaakt, waarbij werknemers bijvoorbeeld een andere dag vrij krijgen. De exacte regeling hangt af van de cao of bedrijfsregels van de betreffende organisatie.

Wanneer het een lustrumjaar is, zoals 2025, is de kans groter dat er een extra lang weekend is. In 2025 valt 5 mei op een maandag, wat betekent dat veel mensen deze dag als vrije dag kunnen inplannen.

Bevrijdingsdag in de toekomst: wanneer is het een vrije dag?

In de komende jaren valt de Bevrijdingsdag op verschillende dagen van de week. Een overzicht van de data van 2025 tot en met 2035 laat zien wanneer ouders en werknemers in de toekomst weer een extra vrije dag kunnen verwachten:

In 2030 en 2035 valt 5 mei op zondag respectievelijk zaterdag, wat de kans op een vrije dag verhoogt. Deze jaren zijn ook lustrumjaren, waarin 5 mei traditioneel als vrije dag is ingepland.

Activiteiten en vieringen op Bevrijdingsdag

Hoewel niet iedereen vrij heeft op 5 mei, zijn er genoeg mogelijkheden om deze dag te vieren. Voor ouders die wel vrije dag hebben, zijn er diverse activiteiten mogelijk:

• Bezoek aan een Bevrijdingsfestival: Er zijn vaak muzikale en culturele activiteiten, zoals optredens, debatten en tentoonstellingen.
• Vrijheidsmaaltijd: Een intiem diner met familie of vrienden is een populaire manier om deze bijzondere dag te vieren.
• Reflectie op vrijheid: Het is een kans om stil te staan bij de betekenis van vrijheid en hoe belangrijk het is om deze te koesteren.
• Wandelingen langs het Pad van de Vrijheid: Dit is een route van 150 kilometer langs belangrijke locaties uit de oorlog en de bevrijding.

Zowel kinderen als volwassenen kunnen deze activiteiten meemaken. Voor kinderopvangcentra is het aan te raden om activiteiten voor te bereiden die kinderen kunnen meemaken, zoals educatieve programma’s of kleutersfeestjes.

Bevrijdingsdag en winkels: zijn winkels open?

Winkels hoeven niet dicht op 5 mei. In de Winkeltijdenwet staat dat winkels op deze dag open mogen zijn. Wel kan het zijn dat in sommige gemeenten specifieke regels gelden met betrekking tot veranderingen in openingstijden, vooral als er festiviteiten zijn. Ouders worden geadviseerd om dit bij hun gemeente te controleren.

Conclusie

De Bevrijdingsdag op 5 mei is een officiële feestdag in Nederland, maar is in de meeste gevallen alleen een vrije dag in lustrumjaren. Voor kinderopvangcentra is deze dag een sluitingsdag, waardoor ouders compensatie ontvangen in de vorm van optionele uren. De exacte invloed van 5 mei op de planning hangt af van de cao of contract van de werknemer, evenals van eventuele gemeentelijke regels.

Ouders en verzorgers moeten rekening houden met de sluitingsdagen van kinderopvangcentra en eventuele wijzigingen in de planning. In lustrumjaren, zoals 2025, is de kans groter dat er een extra lang weekend is, wat een kans biedt om de dag op een betekenisvolle manier te vieren. Of men nu vrij is of moet werken, er zijn genoeg activiteiten om deze bijzondere dag te vieren, waaronder culturele programma’s, educatieve activiteiten en intieme herdenkingen.

Bronnen

1. Zo Kinderopvang FAQ
2. Unieke Kenniscentrum - Is 5 mei 2025 een vrije dag
3. Kober Vragen
4. MKBS - Bevrijdingsdag en verplichte vrije dag