Uitleg over de berekening van kinderopvangtoeslag en aanvullende vergoedingen
juli 14, 2025
De rol van kinderopvang in de maatsappij is in de afgelopen jaren verder uitgebreid. Kinderopvangcentra zijn niet alleen plekken waar kinderen verzorgd en onderwijs krijgen, maar ook belangrijke partners in het opvoedingsnetwerk van kind, gezin en wijk. Tijdens het Kinderopvang Café van 11 juni 2025 staat dit thema centraal: "Kinderopvang als belangrijke buurtspeler". In dit artikel worden de diverse aspecten van deze maatschappelijke rol besproken, op basis van praktijkvoorbeelden, gesprekken en tools die beschikbaar zijn voor ouders en professionals.
Kinderopvang en de wijk
Kinderopvang is een centrale speler in de netwerksamenleving rondom het jonge kind. Dit betekent dat kinderopvang niet alleen verantwoordelijk is voor de zorg voor kinderen, maar ook voor het versterken van het contact tussen gezin en wijk. BK (Bijstand en Kwaliteit), een organisatie die zich inzet voor maatschappelijke samenwerking, benadrukt het belang van lokaal maatwerk. Dit houdt in dat kinderopvanginstellingen zich moeten inzetten voor het opbouwen van samenwerkingen met partners in de wijk, zoals buurtpartners, jeugdhulpverlening en gezondheidszorg.
Denise Castaño Rosario en Pam Comfurius van BK benadrukken dat kinderopvang een pleitbezorger is voor het kind, het gezin en de wijk. Ze zijn beleidsadviseurs bij BK en hebben ervaring met initiatieven van coalities. Ze stellen dat kinderopvanginstellingen zich moeten positioneren in de wijk én naar de ouders. Ze stellen de vraag: "Waar hebben onze leden behoefte aan?" en "Waar loop je tegenaan of heb je een leuk voorbeeld om te delen?" Hiermee benadrukken ze het belang van een dialoog met ouders en de wijk. Dit is niet alleen een kwestie van communicatie, maar ook van maatschappelijke verantwoordelijkheid.
Praktijkvoorbeeld: Steenwijkerland
In Steenwijkerland is een praktijkvoorbeeld van samenwerking tussen kinderopvang en wijk te zien. Margriet Leentjens, directeur van Het Woldkasteel, en Ina Heinen, projectleider van de Eerste 2000 Dagen, delen hun ervaringen in het Kinderopvang Café. Zij beschrijven hoe kinderopvang en wijkorganisaties samenwerken om de netwerksamenleving te versterken. Het thema van de Eerste 2000 Dagen benadrukt dat de opvoeding van jonge kinderen een gemeenschappelijke taak is, waarbij kinderopvang, ouders en wijkpartners samen aan moeten werken.
Kinderopvang en gemeente: partners in opvoeden
De samenwerking tussen kinderopvang en gemeenten is een ander belangrijk aspect van de maatschappelijke rol van kinderopvang. Wethouder René Windhouwer van Nijkerk benadrukt dat kinderopvang een pedagogische partner van de gemeente kan zijn. In de huidige maatschappij zien we een stijgende vraag naar verwijzingen naar de jeugd-GGZ (Jeugdgezondheidszorg). Dit leidt tot het labelen van kinderen en het gebruik van het SBO (Stimulingsbeleid Onderwijs) en SO (Sociaal Ondersteunend Werk). Deze ontwikkeling wordt gezien als onwenselijk.
Windhouwer benadrukt dat kinderopvang en gemeenten samen oplossingen kunnen bieden voor alledaagse opvoedvragen. Hij ziet in kinderopvang een unieke plek waar kinderen en ouders dagelijks actief zijn. Door samen te werken op lokaal niveau, kan er meer aandacht komen voor het opvoeden in de alledaagse leefomgeving van kinderen en gezinnen. Dit houdt in dat kinderopvang een actieve rol kan spelen in het voorkomen van gedragsproblemen en het bevorderen van mentale gezondheid bij jonge kinderen.
Ouderbetrokkenheid: een essentieel aspect
Ouderbetrokkenheid is een kernaspect van de maatschappelijke rol van kinderopvang. In dit verband benadrukt Katja van der Weide van de Emmi Pikler Stichting Nederland het belang van ouderbetrokkenheid. Ze benadrukt dat kinderopvang niet alleen verantwoordelijk is voor de zorg voor kinderen, maar ook voor het opbouwen van een relatie met de ouders. De pedagogische benadering van Pikler legt de nadruk op de vrijwilligheid, het leren door doen en het respect voor de individuele ontwikkeling van het kind. Deze benadering vereist een sterke samenwerking tussen kinderopvang en ouders.
GroeiGids: digitale hulp voor ouders
Een tool die ouders kunnen gebruiken om beter te communiceren met kinderopvang en gezondheidszorg is de GroeiGids-app. Deze app is ontwikkeld door de SAG JGZ (Jeugdgezondheidszorg) en biedt ouders informatie over de groei en ontwikkeling van hun kind vanaf de zwangerschap tot jongvolwassenheid. De GroeiGids-app is gratis te downloaden voor zowel Android als iOS. Met deze app kunnen ouders bijhouden hoe hun kind groeit, wanneer vaccinaties zijn, en hoe het zich ontwikkelt. De app bevat ook foto's en video's van belangrijke momenten in het leven van het kind.
Nabij de GroeiGids-app staat ook de GroeiGids-Ouderchat. Hiermee kunnen ouders direct online vragen stellen aan een jeugdverpleegkundige. De chat is beschikbaar voor vragen over kinderen van 0 tot 12 jaar. De dienst is actief op verschillende dagen van de week en biedt ouders een snelle en betrouwbare manier om advies te krijgen.
Daarnaast is er ook een digitale Ouderportaal van de Ouder- en Kindteams (OKT). Dit is een online platform waar ouders informatie over hun kind kunnen inzien en persoonlijk advies kunnen krijgen. Het Ouderportaal is een praktische tool voor ouders die op zoek zijn naar ondersteuning in de opvoedingspraktijk.
Opvoeden in een snel veranderende maatschappij
De maatschappelijke rol van kinderopvang moet ook worden gezien in de context van een snel veranderende wereld. Fontys Hogeschool Pedagogiek richt zich op opvoeden voor de toekomst. In de afgelopen jaren is het lectoraat Opvoeden voor de Toekomst afgesloten, maar de website en projecten blijven beschikbaar. Lector Maike Kooijmans benadrukt dat kinderen en jongeren opgroeien in een superdiverse, technologisch georiënteerde samenleving. Deze maatschappij brengt nieuwe uitdagingen met zich mee, zoals prestatiedruk en kansenongelijkheid.
In een samenleving die sterk gericht is op prestaties, ervaren kinderen en jongeren grote druk om op alle fronten te scoren: hoge diploma’s halen, goed uitzien, veel vrienden hebben, sportief en creatief zijn. De lat ligt erg hoog, wat kan leiden tot stress en mentale problemen. Het lectoraat Opvoeden voor de Toekomst benadrukt dat het belangrijk is om te werken aan een opvoeding die kinderen en jongeren helpen om deze maatschappij te doorstaan en zichzelf te ontdekken.
Pedagogische vrijplaatsen
Een voorbeeld van een alternatieve opvoedingsaanpak is de pedagogische vrijplaats. Fontys benadrukt het belang van ruimtes waar jongeren vrij kunnen experimenteren en zich kunnen ontwikkelen. Sparrenhof in Tilburg is een dergelijke vrijplaats. Deze voormalige kloosterhoeve is een plek waar jongeren activiteiten ondernemen en hun talenten kunnen ontdekken. De vrijplaats benadrukt het belang van een kinderlijke omgeving waar kinderen en jongeren zelf bepalen hoe ze leren en groeien.
De pedagogische vrijplaatsen worden ook gebruikt als onderzoekslocaties voor Fontys Hogeschool Pedagogiek. Hier wordt onderzoek gedaan naar talentontwikkeling bij kwetsbare jongeren. De focus ligt op het creëren van een omgeving waar jongeren zich veilig en vrij voelen om hun eigen pad te kiezen.
Conclusie
De maatschappelijke rol van kinderopvang is uitgebreid en verandert voortdurend. Kinderopvangcentra zijn niet alleen plekken voor verzorging en onderwijs, maar ook maatschappelijke spelers die samenwerken met gezin, wijk en gezondheidszorg. Door samenwerking en ouderbetrokkenheid kan kinderopvang een belangrijke bijdrage leveren aan de opvoeding en groei van kinderen. Digitale tools zoals de GroeiGids-app en Ouderportaal maken het mogelijk voor ouders om beter ingevolmd te zijn over de groei en ontwikkeling van hun kind. In een snel veranderende maatschappij is het belangrijk om te werken aan opvoedingsmethoden die aansluiten bij de behoeften van kinderen en jongeren. Kinderopvang heeft een centrale rol in deze maatschappelijke samenwerking en kan een waardevolle bijdrage leveren aan een gezonde en stabiele opgroei van kinderen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
