Mandy Roelvink: Opvoeding, gezondheid en het belang van een stimulerende omgeving voor kinderen
juli 8, 2025
Leraar lichamelijke opvoeding (LO) speelt een cruciale rol in het onderwijs van kinderen en jongeren in België. Deze functie omvat niet alleen het geven van lessen in beweging en sport, maar ook het bevorderen van gezondheid, samenwerking en sportiviteit. In dit artikel worden de taken, opleiding en belangrijke aspecten van een leraar lichamelijke opvoeding uitgebreid besproken, gebaseerd op de beschikbare bronnen.
Een leraar lichamelijke opvoeding is verantwoordelijk voor het geven van inspirerende en veilige bewegingslessen aan leerlingen. Deze lessen zijn gericht op het bevorderen van motorische vaardigheden, het ontwikkelen van sportieve attitudes en het stimuleren van gezondheid en samenwerking. De taken omvatten:
In de praktijk zijn de taken van een leraar lichamelijke opvoeding zeer divers. Ze geven les in verschillende sporten, zoals voetbal, basketbal, hockey, zwemmen en gymnastiek. Daarnaast worden er vaak spellen gespeeld waarbij beweging en motoriek een belangrijke rol spelen. De leraar moet ook rekening houden met de individuele behoeften van leerlingen, zodat iedereen op het juiste niveau kan werken.
De opleiding tot leraar lichamelijke opvoeding is gericht op het ontwikkelen van zowel de theoretische als praktische kennis van de leraar. In België is de opleiding gericht op het secundair onderwijs, waarbij leerkrachten gespecialiseerd raken in lichamelijke opvoeding. De opleiding is onderdeel van het hoger onderwijs en wordt vaak gegeven aan universiteiten of hogeschoolen.
De opleiding begint met een bachelor in het secundair onderwijs: lichamelijke opvoeding. Deze opleiding is gericht op het leren van didactische vaardigheden, het leren omgaan met leerlingen en het leren werken met leerplannen. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de fysiologische aspecten van beweging en sport.
Voor wie zich verder wil specialiseren, is er de mogelijkheid om een master in bewegings- en sportwetenschappen te volgen. Deze opleidingen omvatten onderwerpen als sportbeleid, sporttraining, coaching en sportmanagement. Ook zijn er masters gericht op de praktijk, zoals sporttraining en coaching en prestatie en actieve levensstijl coaching.
Een belangrijk onderdeel van de opleiding is de praktijkervaring. Studenten lopen stages in verschillende scholen, waarbij ze leren omgaan met leerlingen, lesgeven en samenwerken met collega’s. De stages worden vaak begeleid door ervaren leraars, die de studenten helpen bij het opbouwen van hun professionele vaardigheden.
In Vlaanderen is lichamelijke opvoeding voor alle leerlingen op de basisschool en middelbare school verplicht. Het aantal uren lichamelijke opvoeding verschilt per schoolniveau. Op de basisschool wordt ongeveer 2 uur per week gegeven, terwijl op de middelbare school het aantal uren kan variëren. Bijvoorbeeld, in het vmbo wordt 2,5 uur per week gegeven, op de havo 2,2 uur en op het vwo 2 uur.
Voor lichamelijke opvoeding zijn bepaalde uitrusting en kleding vereist. Leerlingen moeten bijvoorbeeld gymschoenen, een sportbroek en een shirt meenemen. In sommige gevallen zijn aparte gymschoenen voor binnen en buiten nodig. Het is belangrijk dat leerlingen op tijd kunnen omkleden, zodat ze op de juiste manier kunnen bewegen.
Lichamelijke opvoeding draagt bij aan de gezondheid van leerlingen. Het zorgt voor betere conditie, het verbranden van calorieën en betere motorische vaardigheden. Daarnaast helpt het bij het leren omgaan met teamgeest en eerlijkheid. Lichamelijke opvoeding wordt vaak gezien als een vorm van teambuilding, wat helpt bij het versterken van de band tussen leerlingen.
Een leraar lichamelijke opvoeding heeft een breed scala aan werkzaamheden. Naast het geven van lessen moet de leraar ook voorbereiden, nakijken en samenwerken met collega’s. De werktijden zijn vaak lang, met een gemiddelde van 45 uur per week. Dit omvat lesgeven, voorbereiding, evaluatie, overleg en administratie.
Het salaris van een leraar lichamelijke opvoeding varieert afhankelijk van het niveau waarop ze werken. In het basisonderwijs is het salaris van een beginnende leraar tussen de €2.500 en €2.700 per maand. In het voortgezet onderwijs ligt het salaris iets hoger, tussen €2.700 en €2.900. Leraren met meer ervaring kunnen zelfs tot €4.500 verdienen. Daarnaast zijn er vaak extra vergoedingen voor taken zoals mentorrollen en het begeleiden van examens.
De werkgelegenheid van een leraar lichamelijke opvoeding is breed. Ze kunnen werken in basisscholen, middelbare scholen en ook in het beroepsonderwijs. Het beroep is zeer veelzijdig, en de leraar moet zich kunnen aanpassen aan verschillende situaties. Hoewel leerlingen meer vakanties hebben dan volwassenen, is het werk van een leraar vaak langere uren, met een aandeel van de tijd in de vakanties voor voorbereiding en evaluatie.
Een leraar lichamelijke opvoeding werkt nauw samen met ouders en collega’s. Dit helpt om een positief schoolklimaat te bevorderen en de ontwikkeling van leerlingen te ondersteunen. De leraar houdt contact met ouders en geeft regelmatig informatie over de voortgang van leerlingen. Daarnaast werkt de leraar samen met andere leraren om de lessen te coördineren en te verbeteren.
Leraar lichamelijke opvoeding is een belangrijke functie in het onderwijs van kinderen en jongeren. De leraar draagt bij aan de gezondheid, motorische ontwikkeling en sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen. De opleiding is gericht op het opbouwen van zowel theoretische als praktische kennis, en de leraar moet zich kunnen aanpassen aan verschillende situaties. Door actief te werken met ouders en collega’s kan de leraar een positief schoolklimaat bevorderen en de ontwikkeling van leerlingen ondersteunen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet