Docent Lichamelijke Opvoeding in het Basisonderwijs: Taken, Bevoegdheden en Belangrijke Inzichten

Inleiding

Een docent lichamelijke opvoeding (LO) speelt een cruciale rol in het basisonderwijs. Zij zorgt voor bewegingsonderwijs dat gericht is op de ontwikkeling van motorische vaardigheden, sociaal gedrag en het stimuleren van een actieve leefstijl bij jonge kinderen. In dit artikel worden de taken, bevoegdheden en belangerijke inzichten van een docent lichamelijke opvoeding in het basisonderwijs uitgebreid besproken, op basis van de beschikbare bronnen. De informatie is afkomstig uit verschillende bronnen, waaronder documenten over bevoegdheden, kerndoelen en werkgelegenheid.

Taken van een Docent Lichamelijke Opvoeding in het Basisonderwijs

Een docent lichamelijke opvoeding in het basisonderwijs is verantwoordelijk voor het geven van gymlessen aan leerlingen van groep 3 tot en met 8. De taken omvatten onder meer:

• Plannen en geven van gymlessen: Dit omvat het opstellen van lesplannen, het selecteren van geschikte oefeningen en materialen, en het begeleiden van leerlingen tijdens de lessen.
• Motiveren en coachen: Ze stimuleren leerlingen om deel te nemen, hun best te doen en plezier te hebben in bewegen. Ze bieden ook feedback en coaching om leerlingen te helpen hun vaardigheden te ontwikkelen.
• Beoordelen en rapporteren: Ze beoordelen de prestaties van leerlingen en rapporteren hierover aan ouders of verzorgers.
• Zorgen voor een veilige leeromgeving: Ze zorgen ervoor dat de gymzaal en de gebruikte materialen veilig zijn en instrueren leerlingen over veiligheidsprocedures.
• Samenwerken met collega’s: Ze werken samen met andere docenten om het totale curriculum van de school te ontwikkelen en om leerlingen te ondersteunen die extra begeleiding nodig hebben.

Deze taken vormen de kern van het werk van een docent lichamelijke opvoeding, die gericht is op het stimuleren van lichamelijke en sociaal-emotionele ontwikkeling bij kinderen.

Bevoegdheid en Opleiding

Om docent lichamelijke opvoeding te worden, is een bepaalde opleiding en bevoegdheid vereist. In het basisonderwijs is een bevoegdheid nodig om bewegingsonderwijs te kunnen geven. Hierbij zijn verschillende opleidingen en getuigschriften van belang:

• HBO-bacheloropleiding ALO (Academie voor Lichamelijke Opvoeding): Dit is de standaardopleiding voor docenten lichamelijke opvoeding. De ALO Plus leidt tot een eerstegraads bevoegdheid, waarmee je les mag geven in alle leerjaren van het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en speciaal onderwijs.
• PABO-diploma met aantekening bewegingsonderwijs: Deze opleiding is twee jaar en leidt tot een tweedegraads bevoegdheid. Ze is geschikt voor docenten die in het basisonderwijs werken.
• Akte J en Akte S: Deze getuigschriften geven bevoegdheid tot het geven van lichamelijke opvoeding in het basisonderwijs, speciaal onderwijs en vmbo. Ze zijn echter niet meer te verkrijgen, aangezien deze getuigschriften niet meer behaald kunnen worden.

Daarnaast is het belangrijk om te weten dat een pabo-diploma van voor 1 september 2005, mits begonnen aan de opleiding vóór 1 september 2001, waarbij zintuiglijke en lichamelijke oefening onderdeel was van het onderwijsprogramma, ook bevoegdheid geeft tot het geven van bewegingsonderwijs in het primair onderwijs.

Kerndoelen en Lesuren

In het basisonderwijs is het doel van bewegingsonderwijs om kinderen beter te leren bewegen. Hierbij gaat het om de kwaliteit van bewegen en het realiseren van de kerndoelen voor bewegingsonderwijs en de daarbij behorende leerlijnen. Vanaf 1 augustus 2023 zijn alle scholen in het primair onderwijs verplicht om een minimum aantal lesuren bewegingsonderwijs te verzorgen. Dit houdt in dat scholen minimaal 90 minuten per week bewegingsonderwijs moeten verzorgen voor alle leerlingen (groepen 1 tot en met 8). Uitgangspunt van het amendement is dat er elke week twee lessen bewegingsonderwijs worden aangeboden.

Belangrijke Inzichten en Aandachtspunten

Veiligheid en Professionalisering

Een belangrijk onderdeel van het werk van een docent lichamelijke opvoeding is het zorgen voor een veilige leeromgeving. Dit omvat het controleren van materialen en het instrueren van leerlingen over veiligheidsmaatregelen. Daarnaast is het belangrijk dat docenten ook professioneel zijn in hun vak. De bevoegdheid tot bewegingsonderwijs maakt een leerkracht bevoegd tot het geven van alle onderdelen die aan bod komen bij bewegingsonderwijs. Maar dat wil niet zeggen dat je automatisch bekwaam bent. Denk hierbij aan zwemmen, trampolinespringen, freerunning of wandklimmen. In het geval van ongelukken wordt er altijd gekeken naar het zorgvuldigheidsprincipe. Professionalisering is hierin belangrijk, zodat je naast bevoegd ook daadwerkelijk bekwaam bent.

Werkgelegenheid en Saldo

De werkgelegenheid van docenten lichamelijke opvoeding in het basisonderwijs is stabiel. In Nederland waren er in 2022 circa 17.000 docenten lichamelijke opvoeding werkzaam in het onderwijs. De salarissen variëren afhankelijk van het opleidingsniveau, ervaring en schooltype. Een startende docent lichamelijke opvoeding met een eerstegraads bevoegdheid in het basisonderwijs verdient bruto tussen de €2.154 en €2.511 per maand. Een ervaren docent lichamelijke opvoeding met een eerstegraads bevoegdheid in het voortgezet onderwijs kan bruto meer dan €3.500 per maand verdienen.

Opleidingsniveau en Vervolgopleidingen

De opleiding tot docent lichamelijke opvoeding is een HBO-opleiding op bachelorniveau (niveau 4). De pabo-opleiding met aantekening bewegingsonderwijs is twee jaar en leidt op tot een tweedegraads bevoegdheid. Daarnaast zijn er ook vervolgopleidingen beschikbaar, zoals de ALO Plus, die leidt tot een eerstegraads bevoegdheid.

Conclusie

Een docent lichamelijke opvoeding in het basisonderwijs speelt een cruciale rol in de ontwikkeling van jonge kinderen. Zij zorgt voor bewegingsonderwijs dat gericht is op de ontwikkeling van motorische vaardigheden, sociaal gedrag en het stimuleren van een actieve leefstijl. De taken van een docent lichamelijke opvoeding omvatten het plannen en geven van gymlessen, het motiveren van leerlingen, het beoordelen van prestaties, het zorgen voor een veilige leeromgeving en het samenwerken met collega’s. Om docent lichamelijke opvoeding te worden, is een bepaalde opleiding en bevoegdheid vereist. De kerndoelen en lesuren in het basisonderwijs zijn belangrijk om te voldoen aan de eisen van het onderwijs. Bovendien is het belangrijk dat docenten zich zorgen maken om veiligheid en professionalisering in hun werk. De werkgelegenheid en salarissen zijn stabiel, en er zijn verschillende opleidingen en vervolgopleidingen beschikbaar om de kwaliteit van het werk te verbeteren.

Bronnen

1. Docent Lichamelijke Opvoeding
2. Bewegingsonderwijs in het basisonderwijs
3. Bevoegdheid en opleiding
4. Vacatures voor docent lichamelijke opvoeding
5. Docent lichamelijke opvoeding in het basisonderwijs
6. Vacatures voor docent lichamelijke opvoeding