De Franse opvoeding: regels, discipline en zelfbeheersing
juli 6, 2025
De combinatie van onderwijs en opvoeding vormt de basis voor de ontwikkeling van kinderen in de jeugd. Zowel opvoedkundige als pedagogische benaderingen spelen hierbij een cruciale rol. In dit artikel wordt uitgelegd wat onderwijs en opvoeding inhoudt, hoe deze in de praktijk worden toegepast en welke rol pedagogiek speelt bij het begeleiden van kinderen. De informatie is gebaseerd op de gegevens uit de bronnen.
Onderwijs en opvoeding worden vaak als synoniemen gebruikt, maar ze hebben verschillende betekenissen. Onderwijs duidt op het overbrengen van kennis, vaardigheden en inzichten aan kinderen. Opvoeding gaat verder dan alleen het geven van kennis. Het is het proces waarin kinderen worden begeleid in hun ontwikkeling tot zelfstandige, verantwoordelijke en betrokken personen. Hierbij wordt aandacht besteed aan zowel emotionele als sociale groei.
In de bronnen wordt uitgelegd dat opvoeding het proces is waarin ouders, verzorgers en onderwijskundigen samenwerken om kinderen te begeleiden in hun ontwikkeling. Het omvat het bieden van liefde, veiligheid, kennis en richting, zodat kinderen leren omgaan met zichzelf, anderen en de samenleving. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan het ontwikkelen van waarden als respect, eerlijkheid en verantwoordelijkheid. Opvoeding richt zich niet alleen op het overbrengen van kennis, maar ook op het versterken van sociale en emotionele groei.
Hoewel pedagogiek en opvoedkunde vaak gecombineerd worden, zijn ze verschillend in hun benadering. Pedagogiek is de theoretische basis en onderzoekt wat werkt en waarom. Opvoedkunde vertaalt deze kennis naar praktische handvatten voor de opvoeding. Ze vullen elkaar aan: opvoedkunde maakt gebruik van de inzichten uit de pedagogiek, terwijl de praktijkervaring van opvoedkunde weer vragen kan opleveren voor verder pedagogisch onderzoek.
In de bronnen staat dat pedagogiek de theoretische grondslag vormt, terwijl opvoedkunde de praktische toepassing is. Dit betekent dat pedagogiek gericht is op het begrijpen van ontwikkelingsprocessen, terwijl opvoedkunde gericht is op het begeleiden van kinderen in hun levensloop.
Opvoeding is een dynamisch proces waarin kinderen stap voor stap leren om, in verbondenheid met anderen, zelfstandig in de wereld te staan en een positieve bijdrage te leveren aan de samenleving. Hierbij staat het ontwikkelen van zelfstandigheid, verantwoordelijkheid en verbondenheid centraal.
In de bronnen wordt uitgelegd dat elk kind uniek is en dat ouders en opvoeders helpen bij het ontdekken van gaven en talenten. Hierbij staat het ontwikkelen van waarden zoals respect, eerlijkheid en verantwoordelijkheid centraal. Ook wordt er aandacht besteed aan het leren omgaan met fouten en herstel. Dit proces is essentieel voor de ontwikkeling van kinderen.
Onderwijs is het proces waarin kennis, vaardigheden en inzichten worden overgedragen. In de praktijk gebeurt dit via lessen, activiteiten en interacties met andere leerlingen en leraren. In de bronnen wordt uitgelegd dat het onderwijs volgens een schoolwerkplan wordt gegeven, dat een overzicht geeft van de organisatie en de inhoud van het onderwijs. Daarbij wordt ervan uitgegaan dat de leerlingen in beginsel binnen een tijdvak van 8 aaneensluitende jaren de school kunnen doorlopen.
De inhoud en organisatie van het onderwijs worden in het schoolwerkplan beschreven. Hierin staan onderwerpen zoals aardrijkskunde, geschiedenis, natuur, maatschappelijke verhoudingen, geestelijke stromingen en andere kennisgebieden centraal. Ook wordt er aandacht besteed aan het bevorderen van gezond gedrag.
De geschiedenis van het onderwijs en de opvoeding in Nederland is lang en complex. In de 19e eeuw was het lager onderwijs slecht. De wet van 1857 voorzag voor het eerst in kweek- en normaalscholen. Na 1857 werden er tal van kweekscholen voor onderwijzers gesticht. De Verening tot Nut van ât Algemeen stichtte in de 19e eeuw in Amsterdam, Groningen en Haarlem kweekscholen voor onderwijzers, die later door Rijk of Gemeente overgenomen werden.
In de 20e eeuw werd het onderwijs steeds meer georganiseerd. De Grondwet van 1848 bracht de vrijheid van het geven van onderwijs in artikel 194. Hierin werd bepaald dat iedereen het recht heeft op onderwijs, mits aan bepaalde voorwaarden is voldaan. In de jaren zestig kent het voortgezet onderwijs een bont palet aan schooltypen. De verschillen zijn groot, ook doordat de schoolsoorten in aparte wetten worden geregeld.
Een goed pedagogisch klimaat is cruciaal voor het leren van kinderen. In een goed pedagogisch klimaat kan een leerling groeien, staat hij/zij dan open en heeft hij/zij ruimte in zijn/haar hoofd om te leren. Leerlingen vertellen zelf dat het dan rustig en fijn is in de klas. Om goed te kunnen leren, vinden kinderen het erg belangrijk dat de juf of meester een kindervriend is, eerlijk en rechtvaardig, en dat je jezelf mag zijn.
In de praktijk is een goed pedagogisch klimaat belangrijk voor goede leerresultaten. Op scholen met lage en gemiddelde resultaten noemen leerlingen ‘rust in de klas’ als belangrijk. Regelmatig horen we leerlingen zeggen dat ze veel leren als ze goed kunnen opletten en als het rustig is in de klas. Dat was het lang niet altijd, zeiden de leerlingen. Rust lijkt op scholen met hoge leerresultaten vanzelfsprekend, maar voor scholen met lage of gemiddelde leerresultaten is het een aandachtspunt.
De overheid is verantwoordelijk voor de bekostiging van het leerplichtige onderwijs in Nederland. Zowel openbare als bijzondere scholen worden (vrijwel) volledig door de staat bekostigd. Particulier geld mag alleen mondjesmaat aan extra’s (schoolreisjes, museumbezoek, het vieren van Sinterklaas) buiten het lesrooster worden besteed. De overheid is voor de volle 100 procent verantwoordelijk voor de bekostiging.
Onderwijs en opvoeding zijn essentieel voor de ontwikkeling van kinderen. Zowel pedagogiek als opvoedkunde spelen hierbij een cruciale rol. In de praktijk wordt er aandacht besteed aan het ontwikkelen van waarden, het leren omgaan met fouten en het bevorderen van gezond gedrag. De geschiedenis van het onderwijs en de opvoeding in Nederland is lang en complex. Een goed pedagogisch klimaat is cruciaal voor het leren van kinderen. De overheid is verantwoordelijk voor de bekostiging van het leerplichtige onderwijs in Nederland.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet