De rol van de kinderopvang bij de opvoeding van jonge kinderen

De opvoeding van jonge kinderen is een proces dat zowel thuis als in de kinderopvang plaatsvindt. De samenwerking tussen ouders en pedagogisch medewerkers is hierbij van cruciaal belang. De kinderopvang speelt een belangrijke rol in het stimuleren van de ontwikkeling van kinderen, zowel sociaal, emotioneel als cognitief. In dit artikel wordt de rol van de kinderopvang bij de opvoeding van jonge kinderen belicht, met aandacht voor de samenwerking tussen ouders en pedagogisch medewerkers, de invloed van de opvang op de ontwikkeling van kinderen en de opvoedingsstijlen die in de opvang worden toegepast.

De rol van de kinderopvang bij de opvoeding

De kinderopvang is niet alleen een plek waar kinderen worden opgevangen, maar ook een plek waar ze worden begeleid in hun ontwikkeling. De pedagogische dimensie van de opvang wordt vaak onderschat, maar volgens onderzoek is het belangrijk om een expliciete pedagogische samenwerking te vormen tussen ouders en professionals (Expertisecentrum kinderopvang, 2023). In de kinderopvang leren kinderen zich verder ontwikkelen op verschillende gebieden, waaronder sociale vaardigheden, ontwikkeling in doen en denken, en het leren omgaan met emoties. De opvang biedt een veilige en stimulerende omgeving waarin kinderen kunnen leren, spelen en ontdekken.

De kinderopvang is ook een plek waar ouders en pedagogisch medewerkers samenwerken om de ontwikkeling van het kind te ondersteunen. De samenwerking tussen ouders en pedagogisch medewerkers is van belang om de ontwikkeling van het kind te begeleiden en te stimuleren. De opvang biedt ruimte voor communicatie en het delen van inzichten over het gedrag en de ontwikkeling van het kind. Dit helpt ouders om beter te begrijpen hoe hun kind zich ontwikkelt en hoe ze dit thuis kunnen ondersteunen.

Samenwerking tussen ouders en pedagogisch medewerkers

Een belangrijk aspect van de opvoeding in de kinderopvang is de samenwerking tussen ouders en pedagogisch medewerkers. Deze samenwerking is essentieel voor het stimuleren van de ontwikkeling van het kind. Volgens onderzoek is het belangrijk dat ouders en pedagogisch medewerkers regelmatig met elkaar communiceren en informatie uitwisselen over het gedrag en de ontwikkeling van het kind (Expertisecentrum kinderopvang, 2023). Dit helpt ouders om beter te begrijpen hoe hun kind zich ontwikkelt en hoe ze dit thuis kunnen ondersteunen.

De samenwerking tussen ouders en pedagogisch medewerkers kan worden uitgevoerd via gesprekken, rapportages en andere vormen van communicatie. Het is belangrijk dat ouders en pedagogisch medewerkers open en empathisch omgaan met elkaar en elkaar steunen in de opvoeding van het kind. Daarnaast is het belangrijk om samen te werken aan het opbouwen van een veilige band tussen het kind en de opvoeders. Dit noemen we hechting, en is van cruciaal belang voor de ontwikkeling van het kind.

Invloed van de kinderopvang op de ontwikkeling van kinderen

De kinderopvang heeft een positief effect op de ontwikkeling van kinderen. Volgens onderzoek is het belangrijk dat kinderen op een leuke en veilige plek terechtkomen, waar ze worden begeleid door pedagogisch medewerkers die zijn opgeleid om voor kinderen te zorgen (Kinderopvangtotaal, 2023). De kinderopvang is een goede leeromgeving met plezier, uitdaging en ontdekkingsmogelijkheden voor kinderen tussen 0 en 12 jaar. De opvangruimte is zowel binnen als buiten afgestemd op kinderen. Het spelmateriaal past bij hun ontwikkeling.

De kinderopvang stimuleert de sociale ontwikkeling van kinderen. Kinderen leren om te spelen met anderen, samen te werken, rekening te houden met anderen en fouten te leren maken. Ze kunnen bevriend raken met kinderen van dezelfde leeftijd en ontmoeten kinderen van andere leeftijd. Zo leren ze het gedrag van zichzelf en van anderen beter kennen. Daarnaast ontwikkelen kinderen ook vaardigheden in doen en denken. Ze leren om te kiezen, verantwoordelijkheid te dragen en zich verbonden te voelen met hun omgeving.

Opvoedingsstijlen in de kinderopvang

In de kinderopvang worden verschillende opvoedingsstijlen toegepast. Volgens onderzoek zijn er verschillende opvoedingsstijlen die als meer of minder gunstig worden beschouwd voor de kinderlijke ontwikkeling (Blokland, 2010). De autoritatieve opvoedingsstijl wordt beschouwd als de meest stabiele kinderen voort te brengen. Deze kinderen leren zich zowel aan anderen aan te passen, als hun eigen belangen op een adequate manier te verdedigen. Ze zijn op latere leeftijd succesvoller, verdienen meer en houden er ook stabielere relaties op na.

De permissieve opvoedingsstijl is een andere stijl die in de kinderopvang wordt toegepast. Ouders met een permissieve opvoedingsstijl gaan er in hun permissieve, dus toegeeflijke, opvoedingsstijl vanuit dat een kind moet kunnen experimenteren met gedrag en willen daarom zo min mogelijk grenzen stellen. Hierbij laat je je kind los, maar verlies je uiteindelijk je gezag.

De autoritaire opvoedingsstijl is een andere stijl die in de kinderopvang wordt toegepast. Ouders die de autoritaire opvoedingsstijl hanteren zijn ferm in hun verwachtingen, maar geven hun kind ook veel ruimte om zelf met nieuw gedrag te experimenteren. Ze lopen er vooral naast. Ze steunen hun kind en nemen de belangen van het kind in hun besluiten mee. Ze waarderen daarin mondigheid, maar accepteren geen brutale monden.

De opvoedingsprincipes in de kinderopvang

In de kinderopvang worden verschillende principes toegepast die belangrijk zijn voor de opvoeding van jonge kinderen. Volgens de methode van positief opvoeden vormen deze principes de kern van de opvoeding (Expertisecentrum kinderopvang, 2023). Deze principes zijn voor ieder kind belangrijk. De vijf basisprincipes van opvoeden zijn:

1. Een veilige, stimulerende omgeving
2. Laten leren door aanmoedigingen
3. Een aansprekende discipline hanteren
4. Realistische verwachtingen hebben
5. Goed voor jezelf zorgen

Een veilige, stimulerende omgeving is belangrijk voor de opvoeding van jonge kinderen. Dit betekent dat je je kind zowel fysiek als mentaal uitdaagt, maar wel in een veilige omgeving. Je zorgt bijvoorbeeld dat giftige schoonmaakmiddelen niet in het zicht staan, en dat je kind niet zomaar van de trap kan vallen. Daarnaast let je op wat je kind kan, en zorg je ervoor dat je speelgoed hebt dat daarbij past.

Laten leren door aanmoedigingen is een ander belangrijk principe. Je moedigt je kind aan om zelf te leren. Ook stimuleer je het gedrag dat je graag wilt zien. Je laat bijvoorbeeld zien hoe het moet: dan kan je kind het daarna zelf proberen. En als het dan fout gaat, is dat nog geen probleem. Fouten maken hoort erbij.

Een aansprekende discipline hanteren is een ander belangrijk principe. Je spreekt je kind aan op bepaalde afspraken en grenzen. Vervolgens grijp je in als het even misgaat. Een regel kan zoiets simpels zijn als ‘eten en drinken mag alleen aan tafel.’ Het is belangrijk om de afspraken telkens te herhalen.

Realistische verwachtingen hebben is een ander belangrijk principe. Ieder kind is uniek en ontwikkelt zich in een eigen tempo. Wanneer ouders te veel van het kind verwachten. Of willen dat het meteen alles goed doet, kunnen er problemen ontstaan. Ieder kind maakt fouten en meestal niet met opzet.

Goed voor je zelf zorgen is een ander belangrijk principe. Geen enkele ouder is perfect. Opvoeden is iets dat iedereen met vallen en opstaan leert. Ouders die goed voor zich zorgen en genoeg rust en ontspanning krijgen, kunnen makkelijker geduldig, consequent en beschikbaar voor hun kinderen zijn.

Conclusie

De kinderopvang speelt een belangrijke rol in de opvoeding van jonge kinderen. De samenwerking tussen ouders en pedagogisch medewerkers is hierbij van cruciaal belang. De opvang biedt een veilige en stimulerende omgeving waarin kinderen kunnen leren, spelen en ontdekken. De opvang stimuleert de sociale ontwikkeling van kinderen en helpt hen om zich verder te ontwikkelen op verschillende gebieden. In de kinderopvang worden verschillende opvoedingsstijlen toegepast, waaronder de autoritatieve, de permissieve en de autoritaire opvoedingsstijl. De opvoedingsprincipes die in de kinderopvang worden toegepast zijn belangrijk voor de opvoeding van jonge kinderen. Deze principes zijn onder andere een veilige, stimulerende omgeving, laten leren door aanmoedigingen, een aansprekende discipline hanteren, realistische verwachtingen hebben en goed voor jezelf zorgen.

Bronnen

1. Ondersteuning bij vragen over de opvoeding en het gedrag van je kind
2. In dit kader is het boek ‘Opvoeden op het kinderdagverblijf’ geschreven door Elly Singer in samenwerking met BOinK een aanrader.
3. Opvoeding is het proces waarin ouders, verzorgers en onderwijskundigen samenwerken om kinderen te begeleiden in hun ontwikkeling tot zelfstandige, verantwoordelijke en betrokken personen.
4. 0 tot 2 jaar De belangrijkste taak voor kinderen van 0 tot 2 jaar is het opbouwen van een veilige band met de opvoeders.
5. De verhouding tussen draagkracht en draaglast bepaalt of ouders de opvoeding daadwerkelijk ‘aankunnen’ (Bakker e.a., 1998).
6. Het proefschrift start met een historische positionering van de kinderopvang in Nederland.
7. Positieve effecten van kinderopvang Naar de kinderopvang gaan is waardevol voor de ontwikkeling van kinderen.
8. De vijf basisprincipes van opvoeden Bij opvoeden zijn er een aantal basisprincipes belangrijk.
9. Internationale en Nederlandse experts in de opvoeding van het jonge kind hebben de belangrijkste aandachtsgebieden voor 0-3 –jarigen op een rij gezet.
10. Integrale vroeghulp is er voor kinderen tussen 0 en 7 jaar.
11. Werk steeds aan wederkerige relaties met ouders tijdens de bestaande contactmomenten.
12. Wat is belangrijk bij opvoeden? Voor wieOudersOpvoeden betekent dat je als ouder de ontwikkeling van kind begeleidt en steunt.
13. Opvoeden is een proces waarbij je je kind ondersteunt in zijn ontwikkeling, totdat hij zelfstandig kan meedraaien in de samenleving.