Docent Lichamelijke Opvoeding in Breda: Taken, Eisen en Werkgelegenheid
juli 5, 2025
Inleiding
In een steeds diverser wordende samenleving is het begrip culturele opvoeding van groot belang voor ouders, onderwijs professionals en zorgverleners. Culturele opvoeding verwijst naar het leren van waarden, normen, gedragspatronen en tradities die passen bij een bepaalde cultuur. Het omvat ook het leren om te gaan met verschillen en het begrijpen van de invloed van culturele achtergronden op het gedrag en de ontwikkeling van kinderen. In dit artikel worden de kernaspecten van culturele opvoeding belicht, met aandacht voor de invloed van culturele verschillen op de opvoeding van kinderen, de rol van het onderwijs en de uitdagingen die professionals en ouders kunnen tegenkomen.
Wat is culturele opvoeding?
Culturele opvoeding is het proces waarin kinderen leren wat in hun cultuur als normaal, aanvaardbaar of gewenst wordt beschouwd. Dit omvat het leren van waarden, normen, gedragsregels en tradities die van generatie op generatie worden doorgegeven. In elk land en elke cultuur zijn er specifieke manieren waarop kinderen worden opgevoed. Deze kunnen variëren van het respecteren van ouderen tot het leren omgaan met conflicten, het leren van sociale vaardigheden en het leren omgaan met religieuze overtuigingen.
Deze opvoeding gebeurt niet alleen in het gezin, maar ook in de school, de jeugdinstelling en andere maatschappelijke contexten. Het is een proces dat zowel functioneel als intentioneel kan zijn. Functionele opvoeding is het dagelijks omgaan met kinderen, terwijl intentionele opvoeding betrekking heeft op bewuste keuzes en reflectie op het opvoedend handelen van ouders of professionals.
Invloed van culturele achtergronden op het opvoeden
De kruisbestuiving van culturen heeft een grote invloed op de opvoeding van kinderen. In sommige culturen is het belangrijk om respect te tonen voor autoriteiten, terwijl andere culturen meer nadruk leggen op autonomie en persoonlijke keuzes. Ook verschillen de manieren waarop ouders met hun kinderen communiceren. Sommige culturen bevorderen actieve interactie en open communicatie, terwijl andere culturen meer gericht zijn op het aanleren van discipline en gehoorzaamheid.
Bijvoorbeeld, in sommige culturen wordt het leren van religieuze teksten als essentieel gezien, terwijl andere culturen meer aandacht besteden aan het leren van taalvaardigheden en sociale vaardigheden. Ook het gebruik van technologie en de invloed daarvan op de opvoeding verschillen per cultuur. In bepaalde landen wordt technologie sterk aangemoedigd, terwijl andere culturen het vermijden van technologische ontwikkelingen als belangrijk beschouwen.
De rol van het onderwijs in culturele opvoeding
Onderwijs speelt een belangrijke rol in de culturele opvoeding van kinderen. Het helpt hen om verschillende vormen van respectvolle communicatie te begrijpen en toe te passen, waardoor ze beter in staat zijn om conflicten op te lossen, samenhangend denken en sociale vaardigheden te ontwikkelen. Daarnaast helpt onderwijs ook bij het instellen van duidelijke grenzen tussen wat wel of niet acceptabel is.
In Nederland wordt het onderwijs steeds gerichter op de voor- en vroegschoolse jaren, om de cognitieve en taalachterstand van allochtone peuters en kleuters zo vroeg mogelijk weg te werken. Dit is belangrijk om te zorgen dat kinderen in een cultureel diverse omgeving goed kunnen functioneren en zich kunnen aanpassen aan de maatschappelijke normen en waarden.
Uitdagingen bij het werken met culturele verschillen
Bij het werken met kinderen uit diverse culturele achtergronden zijn er verschillende uitdagingen. De invloed van de culturele achtergrond op het gedrag en de ontwikkeling van kinderen kan variëren. Sommige ouders hebben last van stress en armoede, wat hun vermogen om informatie te begrijpen en toe te passen kan beïnvloeden. Daarnaast is het belangrijk dat professionals zich bewust zijn van hun eigen culturele opvattingen over opgroeien en opvoeden, en deze kunnen aanpassen aan de behoeften van de kinderen en gezinnen met wie ze werken.
De kruisbestuiving van culturen kan ook leiden tot spanningen tussen verschillende groepen. Bijvoorbeeld, traditionele allochtone ouders streven er naar dat hun kinderen goede onderwijsprestaties behalen, maar zich ook conformeren aan de eigen culturele en religieuze waarden en normen. Ze eisen gehoorzaamheid en respect van hun kinderen, geven een seksespecifieke opvoeding en streven ernaar dat hun kinderen relationele waarden en een morele en religieuze identiteit ontwikkelen.
De rol van religie in de culturele opvoeding
Religie speelt een belangrijke rol in de culturele opvoeding van kinderen. In veel culturen is religie een belangrijk onderdeel van de opvoeding. Door religie ontwikkelen kinderen een set principes die hen zullen helpen bij het maken van goede keuzes in het leven. Ouders kunnen dit doceren door hun kinderen bijbelverhalen en religieuze verhalen uit hun cultuur te vertellen of door hen naar religieuze ceremonies mee te nemen.
In de islam bijvoorbeeld wordt een kind geboren als een ‘onbeschreven blad’ en moeten ouders en andere belangrijke volwassenen het kind modelleren tot een sociaal en religieus persoon. Tot halverwege de twintigste eeuw vormde het onderwijs in de koran de belangrijkste vorm van onderwijs, vooral op het platteland. Kinderen, met name jongens, namen vaak al vanaf jonge leeftijd deel aan het koranonderwijs. Strenge discipline werd daarbij als een essentieel element van de socialisatie gezien. De gedachte daarachter was dat een kind door discipline zelfcontrole zou krijgen en zo opgroeit tot een volwaardig mens en moslim.
De impact van culturele diversiteit op de ontwikkeling van kinderen
Kinderen en jongeren groeien op in een diverse samenleving met verschillende achtergronden, geloven en culturen. Dit biedt kansen om de wereld beter te begrijpen. Tegelijkertijd kan het een uitdaging zijn om met alle verschillende normen en waarden om te gaan. Cultuur omvat de normen, waarden, overtuigingen, tradities en gewoonten die je leert van je opvoeding, school en omgeving. Bijvoorbeeld hoe je je kleedt, wat je eet en drinkt, hoe je met anderen omgaat en religie. Ook speelt cultuur een rol in creatieve uitingen zoals kunst, wetenschap en muziek.
Culturen staan niet vast: ze veranderen voortdurend door wat mensen meemaken. Ze kunnen van elkaar verschillen. Ook binnen een culturele groep kunnen mensen van elkaar verschillen en tot meerdere groepen behoren. Opgroeien in een diverse samenleving kan kinderen en jongeren helpen om open te staan voor verschillen en om respectvol met mensen van verschillende culturen om te gaan.
De rol van ouders en professionals in de culturele opvoeding
De rol van ouders en professionals is cruciaal in de culturele opvoeding van kinderen. Een goede relatie en communicatie tussen kind, professionals en ouders is daarbij belangrijk, zodat beide partijen elkaar aanvullen en ondersteunen in de opvoeding. Ouders en professionals moeten zich bewust zijn van hun eigen culturele opvattingen over opgroeien en opvoeden, en deze kunnen aanpassen aan de behoeften van de kinderen en gezinnen met wie ze werken.
Het is belangrijk dat professionals actief investeren in kennismaking met de jeugdige en het gezin om ze te leren kennen en begrijpen. Dit begint met het opbouwen van vertrouwen, wat kan bijdragen aan een betere samenwerking tussen ouders en professionals. Bovendien is het belangrijk om vragen te stellen over de normen en waarden uit je eigen opvoeding en hoe die beïnvloeden hoe jij kijkt naar de gezinnen waar je mee werkt.
Conclusie
Culturele opvoeding is een essentieel onderdeel van de ontwikkeling van kinderen. Het omvat het leren van waarden, normen, gedragspatronen en tradities die passen bij een bepaalde cultuur. De invloed van culturele verschillen op de opvoeding van kinderen is groot, en het is belangrijk dat ouders en professionals hier rekening mee houden. Onderwijs speelt hierbij een belangrijke rol, en het is cruciaal dat professionals zich bewust zijn van hun eigen culturele opvattingen over opvoeding. Door open te staan voor verschillen en respectvol te zijn met mensen uit verschillende culturen, kunnen kinderen beter functioneren in een diverser wordende samenleving.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
