De filosofische grondslag van opvoeden volgens Savater
juli 5, 2025
In de opvoeding van kinderen speelt het gedrag van ouders een cruciale rol. Sommige ouders tonen een sterke neiging tot controle, ook wel bekend als het controlfreak-gedrag. Dit gedrag kan zowel positief als negatief zijn, afhankelijk van hoe het wordt toegepast. In dit artikel worden de kenmerken van een controlfreak, de oorzaken van dit gedrag en de invloed op de opvoeding van kinderen besproken. Daarnaast worden aanbevelingen gegeven hoe ouders deze neiging kunnen beheersen en loslaten om een gezonde opvoedingsstijl te kiezen.
Wat is een controlfreak?
Een controlfreak is iemand die een sterke behoefte heeft om alles onder controle te houden, zowel in het privé- als het beroepsleven. Dit gedrag ontstaat vaak in de jeugd, wanneer een persoon zich niet mag zijn of zich onveilig voelt. Door controle te nemen, creëert hij of zij een gevoel van veiligheid. Dit kan helpen om met chaos en overweldigende gevoelens om te gaan.
Bij veel hooggevoelige mensen is dit gedrag een manier om met overprikkeling om te gaan. Geluiden, emoties van anderen en drukke omgevingen kunnen overweldigend voelen, en door zoveel mogelijk controle te houden, voelt men zich rustiger en veiliger. Een controlfreak wil vaak de leiding nemen in situaties, zoals bij het organiseren van een vakantie of het plannen van een feestje. Hij of zij voelt zich verantwoordelijk voor de kleinste details en zorgt ervoor dat alles volgens zijn of haar plan verloopt.
Oorzaken van controlfreak-gedrag
Er zijn verschillende redenen waarom iemand zich als een controlfreak kan gedragen. Een van de oorzaken is onzekerheid. Je wilt controle houden over situaties om te voorkomen dat je onzekerheid voelt. Ook is er angst voor het maken van fouten. Een controlfreak is vaak een perfectionist en door controle te houden, voorkom je dat er onverwachte dingen gebeuren en dat je fouten maakt.
Het ego speelt ook een rol. Het probeert je te beschermen tegen onzekerheid en onveiligheid. Het wil voorkomen dat je in ongemakkelijke situaties belandt. Bijvoorbeeld, als je een presentatie moet geven, kan het ego je aanmoedigen om alles tot in detail voor te bereiden, zodat er niets mis kan gaan. Dit is hoe je ego een schijnveiligheid creëert: door te doen alsof alles onder controle is, lijkt het alsof je minder pijn voelt.
Invloed op de opvoeding
Bij de opvoeding van kinderen kan het controlfreak-gedrag zowel positief als negatief zijn. Aan de ene kant kan het gedrag helpen om orde en structuur aan te brengen in het leven van het kind. Een controlfreak wil vaak alles goed doen en zorgt ervoor dat alles op de juiste manier gebeurt. Aan de andere kant kan het gedrag ook leiden tot te veel controle, wat het kind kan hinderen bij het leren om zelfstandig te worden.
Als ouders te veel controle uitoefenen, kan dit bijdragen aan het ontstaan van angst bij het kind. Het kind voelt zich mogelijk niet veilig of wordt belemmerd in het ontwikkelen van zelfstandigheid. Ook kan het kind zich niet volledig kunnen ontwikkelen, omdat het niet de kans krijgt om fouten te maken en te leren van die fouten.
Tips om los te laten
Er zijn verschillende tips om los te laten en het controlfreak-gedrag te beheersen. Eén van de belangrijkste tips is om respect te hebben voor het kind als een zelfstandig persoon met eigen capaciteiten en inzichten. Praten met het kind alsof het een vriend is, helpt om een respectvolle houding aan te nemen. Ook is het belangrijk om rustig te blijven en geen boosheid te tonen, want dat werkt bij een tiener niet.
Een andere tip is om te leren om te gaan met onzekerheid. Accepteren dat niet alles onder controle is, helpt om het gevoel van angst en onrust te verminderen. Het is ook belangrijk om te leren om te gaan met fouten. Fouten zijn onvermijdelijk, en het leren van fouten is een belangrijk onderdeel van het leren.
Invloed van controlfreak-gedrag op de opvoeding
Bij de opvoeding van kinderen kan het controlfreak-gedrag zowel positief als negatief zijn. Aan de ene kant kan het gedrag helpen om orde en structuur aan te brengen in het leven van het kind. Een controlfreak wil vaak alles goed doen en zorgt ervoor dat alles op de juiste manier gebeurt. Aan de andere kant kan het gedrag ook leiden tot te veel controle, wat het kind kan hinderen bij het leren om zelfstandig te worden.
Als ouders te veel controle uitoefenen, kan dit bijdragen aan het ontstaan van angst bij het kind. Het kind voelt zich mogelijk niet veilig of wordt belemmerd in het ontwikkelen van zelfstandigheid. Ook kan het kind zich niet volledig kunnen ontwikkelen, omdat het niet de kans krijgt om fouten te maken en te leren van die fouten.
Hoe controle loslaten in de opvoeding
Het loslaten van controle is belangrijk voor de opvoeding van kinderen. Het helpt het kind om zichzelf te ontwikkelen en zelfstandig te worden. Er zijn verschillende stappen die ouders kunnen nemen om controle los te laten.
Eén van de belangrijkste stappen is om te leren om te gaan met onzekerheid. Accepteren dat niet alles onder controle is, helpt om het gevoel van angst en onrust te verminderen. Het is ook belangrijk om te leren om te gaan met fouten. Fouten zijn onvermijdelijk, en het leren van fouten is een belangrijk onderdeel van het leren.
Een andere stap is om vertrouwen te hebben in het kind. Wanneer het kind niet met de ouder het huiswerk wilt delen, kan dit ‘laten gebeuren’. Een brugklasser zit nog in een fase dat ze enerzijds losgelaten willen worden maar anderzijds weten dat de ouder nog meekijkt. Het is belangrijk om het kind de kans te geven om op zijn of haar eigen manier te werken.
Conclusie
Controlfreak-gedrag bij ouders kan zowel positief als negatief zijn, afhankelijk van hoe het wordt toegepast. Het kan helpen om orde en structuur aan te brengen in het leven van het kind, maar te veel controle kan het kind hinderen bij het leren om zelfstandig te worden. Het is belangrijk om los te laten en vertrouwen te hebben in het kind. Door te leren om te gaan met onzekerheid en fouten, kan de opvoeding van het kind worden verbeterd en kan het kind zichzelf ontwikkelen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
