Clichés en vooroordelen rondom autisme in de opvoeding

Autisme is een brede term die een reeks neurodiverse aandoeningen omvat, waarbij de individuele kenmerken van persoon tot persoon verschillen. De opvoeding van kinderen met autisme vereist een grondige kennis van de eigentijdse inzichten, maar ook van de veelvoorkomende stereotypen en vooroordelen die rondom dit onderwerp bestaan. In dit artikel wordt ingegaan op de gangbare clichés en uitspraken die vaak worden gedaan in de context van de opvoeding van kinderen met autisme, en wordt er op gewezen hoe deze kunnen bijdragen aan een verkeerd beeld van deze groep kinderen. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de betekenis van de juiste benadering en het vermijden van vooroordelen.

De veelvoorkomende clichés en vooroordelen

Binnen de opvoeding van kinderen met autisme worden veelal bepaalde clichés en vooroordelen gebruikt. Deze kunnen zowel onbedoeld als bedoeld zijn, maar kunnen leiden tot een verkeerd beeld van de mogelijkheden en behoeften van kinderen met autisme. Het is daarom belangrijk om deze stereotypen te doorgronden en te begrijpen waar ze vandaan komen.

“Autisten zijn niet sociaal”

Een van de meest voorkomende vooroordelen is dat kinderen met autisme niet sociaal zijn. Dit is echter geen feit, maar een overtuiging die vaak wordt geformuleerd op basis van beperkte ervaringen. Volgens onderzoek van de Universiteit Leiden zijn er veel mensen met autisme die in staat zijn om sociaal contact op te nemen, maar ze doen dit op een manier die niet altijd overeenkomt met de verwachtingen van neurotypische personen. Bijvoorbeeld, ze kunnen minder oogcontact maken of andere niet-verbale signalen niet altijd begrijpen, wat leidt tot een indruk van “niet sociaal zijn”.

“Autisten hebben geen emoties”

Een ander veelvoorkomend vooroordeel is dat kinderen met autisme geen emoties hebben. Dit is een verkeerde opvatting. Mensen met autisme ervaren emoties, maar ze kunnen deze vaak moeilijker uiten of begrijpen. Dit kan leiden tot een misverstand over hun gevoelens. Het is daarom belangrijk om te leren omgaan met de manier waarop kinderen met autisme hun emoties uiten, in plaats van te veronderstellen dat ze deze niet hebben.

“Autisten kunnen niet communiceren”

Sommige mensen denken dat kinderen met autisme niet kunnen communiceren. Dit is echter niet waar. Er zijn veel kinderen met autisme die op een manier kunnen communiceren die niet altijd in het oog valt, zoals via gebaren, beeldtaal of andere vormen van communicatie. Het is belangrijk om te weten dat communicatie niet alleen mondeling hoeft te zijn, en dat kinderen met autisme vaak andere manieren kunnen gebruiken om hun gedachten over te brengen.

De oorsprong van deze vooroordelen

De oorsprong van deze vooroordelen ligt vaak in de media en het publieke debat over autisme. Veel documentaires en films tonen autisme als een dramatische aandoening, waarbij mensen met autisme worden afgebeeld als onbegrepen of onbereikbaar. Dit leidt ertoe dat mensen met autisme worden gezien als “anders” of “minderwaardig”.

Het Rainman-effect

Een van de bekendste voorbeelden van dit effect is de film “Rain Man”, waarin een autistische persoon wordt afgebeeld met uitzonderlijke mentale vermogens. Dit leidt ertoe dat veel mensen denken dat alle mensen met autisme over uitzonderlijke vaardigheden beschikken, wat een verkeerd beeld oplevert. Dit effect wordt vaak aangeduid als het “Rainman-effect”.

Onvoldoende inzicht in het autismespectrum

Er is ook sprake van onvoldoende inzicht in het autismespectrum. Mensen met autisme zijn niet allemaal hetzelfde, en elk kind heeft zijn eigen kenmerken en behoeften. Het is daarom belangrijk om te weten dat elk kind met autisme op een unieke manier kan worden opgevoed, en dat het niet mogelijk is om iedereen in één hokje te stoppen.

De invloed van vooroordelen op de opvoeding

Vooroordelen over autisme kunnen invloed hebben op de opvoeding van kinderen met autisme. Deze vooroordelen kunnen leiden tot een gebrek aan begrip en ondersteuning, wat op zijn beurt weer kan bijdragen aan problemen in de school en het thuisleven.

Minder ondersteuning

Als ouders en opvoeders vooroordelen hebben over autisme, kunnen ze minder ondersteuning bieden aan kinderen met autisme. Dit kan leiden tot een gebrek aan interactie en begeleiding, wat op zijn beurt weer kan bijdragen aan problemen met sociale vaardigheden en communicatie.

Minder betrokkenheid

Vooroordelen kunnen ook leiden tot een gebrek aan betrokkenheid van ouders en opvoeders. Als ouders denken dat hun kind met autisme niet goed kan communiceren of sociaal is, kunnen ze minder aandacht besteden aan de opvoeding van hun kind. Dit kan leiden tot een gebrek aan ondersteuning en begeleiding.

Hoe om te gaan met vooroordelen

Het is belangrijk om vooroordelen over autisme te doorgronden en te leren omgaan met deze stereotypen. Hier zijn een aantal manieren om dit te doen:

Informatie opdoen

Het is belangrijk om informatie op te doen over autisme en de verschillen binnen het autismespectrum. Dit helpt om vooroordelen te doorgronden en te begrijpen wat een kind met autisme kan en moet.

Communicatie en ondersteuning

Het is belangrijk om open te communiceren met kinderen met autisme en hen te ondersteunen. Dit helpt om hun vaardigheden te ontwikkelen en hen te laten weten dat ze begrepen worden.

Ondersteuning van professionals

Het is belangrijk om de hulp van professionele opvoeders en psychologen in te schakelen. Deze professionals kunnen helpen bij het begrijpen van de behoeften van kinderen met autisme en hen te ondersteunen.

Conclusie

Vooroordelen en clichés over autisme kunnen invloed hebben op de opvoeding van kinderen met autisme. Het is belangrijk om deze vooroordelen te doorgronden en te leren omgaan met deze stereotypen. Door informatie op te doen, open te communiceren en professionele ondersteuning in te schakelen, kunnen ouders en opvoeders helpen bij het ontwikkelen van de vaardigheden van kinderen met autisme. Het is belangrijk om te weten dat elk kind met autisme op een unieke manier kan worden opgevoed, en dat het niet mogelijk is om iedereen in één hokje te stoppen.

Bronnen

1. https://wibnet.nl/geneeskunde/ziektes/autisme-heeft-last-van-leugens-en-stereotypen
2. https://www.destapnaargezonder.nl/wereld-autismedag-vooroordelen-en-stereotypen/
3. https://www.student.universiteitleiden.nl/nieuws/2023/04/we-praten-te-vaak-over-mensen-met-autisme
4. https://autspoken.nl/de-blinde-vlek-van-niet-autisten/
5. https://nivoz.nl/nl/mensen-met-autisme-worden-als-drama-neergezet-alsof-je-daarmee-niet-goed-kunt-samenleven
6. https://www.eft.nl/nieuws/neurodiversiteit-omarmen
7. https://www.universiteitleiden.nl/nieuws/2023/04/we-praten-te-vaak-over-mensen-met-autisme
8. http://zokunjetookzien.nl/autiquiz-feit-of-mythe/
9. https://kenniscentrum-kjp.nl/professionals/dossiers/destigmatisering/
10. https://commen.nl/autistische-trekjes-autisme/