Digitale opvoeding: een gids voor ouders en verzorgers
juli 5, 2025
De opvoeding en ontwikkeling van kinderen is een complex proces dat niet alleen de verantwoordelijkheid van ouders draagt. In de hedendaagse maatschappelijke context speelt de pedagogische civil society een cruciale rol bij het bevorderen van een gezonde, ondersteunende omgeving waarin kinderen zich kunnen ontwikkelen. De term “pedagogische civil society” verwijst naar de gemeenschappelijke inzet van burgers rondom het opvoeden van kinderen. Deze samenwerking omvat zowel formele als informele netwerken, waarin ouders, buurten, leerkrachten, sportcoaches en andere betrokkenen samenwerken om de opvoeding te ondersteunen. In dit artikel worden de kernprincipes van de pedagogische civil society uitgelegd, de rol van professionals en de betekenis van gemeenschappelijke verantwoordelijkheden.
Wat is de Pedagogische Civil Society?
De term “pedagogische civil society” werd in 2008 door Micha de Winter geïntroduceerd als “de gemeenschappelijke activiteiten van burgers rondom het grootbrengen van kinderen”. Dit begrip heeft in de jaren daarna steeds meer aandacht gekregen, vooral in het kader van de opvoeding en jeugdzorg. De pedagogische civil society is een concept dat uitgaat van de gedachte dat opvoeding een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid is. Hierbij is het belangrijk dat zowel ouders als andere burgers – zoals buurten, familieleden, leerkrachten en sportcoaches – betrokken zijn bij het opvoeden van kinderen.
In de praktijk betekent dit dat er een samenwerking is tussen verschillende partijen, zoals de jeugdzorg, onderwijs, sportverenigingen en maatschappelijke organisaties. Deze samenwerking dient om een sterke sociaal-culturele basis te vormen, waarin kinderen zich veilig en ondersteund voelen. In dit kader wordt ook het begrip “medeopvoeders” benadrukt. Dit zijn personen die bijdragen aan het opvoeden van kinderen, zonder dat ze hier direct verantwoordelijk voor zijn. De pedagogische civil society legt dus de nadruk op het delen van verantwoordelijkheden en het bevorderen van een gezamenlijke opvoedingscultuur.
De Rol van de Professional in de Pedagogische Civil Society
De rol van professionals in de pedagogische civil society is niet alleen van belang voor de opvoeding van kinderen, maar ook voor de ontwikkeling van de samenleving. Professionals zoals maatschappelijk werkenden, onderwijskundigen, sportcoaches en buurtcoaches spelen een cruciale rol bij het versterken van de samenwerking tussen burgers. Ze kunnen bijdrragen aan het opbouwen van netwerken en het bevorderen van betrokkenheid.
Er worden verschillende soorten rollen voor de professional genoemd, zoals het actief bijeenbrengen van opvoeders, het versterken van bestaande sociale netwerken en het faciliteren van dialoog tussen opvoeders. Belangrijk is dat professionals niet alleen de initiatieven op touw zetten, maar ook de ruimte geven aan inwoners om zelf actief te worden. Dit betekent dat professionals moeten leren om te werken met en te vertrouwen op de lokale gemeenschap.
In de praktijk kunnen professionals bijvoorbeeld bijdrragen aan het opbouwen van een sterke pedagogische visie, waarin de rol van de gemeenschap centraal staat. Daarnaast kunnen zij helpen bij het ontwikkelen van initiatieven die gericht zijn op het bevorderen van intergenerationeel contact. Dit is belangrijk, omdat kinderen vaak afhankelijk zijn van het contact met volwassenen, die hen kunnen beïnvloeden en ondersteunen.
Gemeenschappelijke Verantwoordelijkheden en Samenwerking
Een van de kernprincipes van de pedagogische civil society is het delen van verantwoordelijkheden. Dit betekent dat kinderen niet alleen door ouders worden opgevoed, maar ook door andere burgers. In een goed functionerende pedagogische civil society zijn er veelvuldige kansen voor burgers om verantwoordelijkheden te delen, zoals het helpen bij het opvoeden, het meebeslissen over opvoedingsvragen en het delen van kennis en ervaringen.
In de praktijk blijkt dat deze samenwerking voordelen oplevert voor zowel kinderen als ouders. Kinderen ontwikkelen zich positiever, omdat ze zich niet alleen staan voelen in hun opvoeding. Ouders kunnen hun zorgen delen met anderen en krijgen ondersteuning in tijden van stress of problemen. Bovendien wordt de kans op hulpverlening kleiner, omdat er binnen het netwerk antwoorden zijn te vinden.
Een voorbeeld hiervan is het programma “Allemaal opvoeders”, waarin elf gemeenten tussen 2009 en 2011 activiteiten georganiseerd hebben om het contact tussen (mede)opvoeders te bevorderen. Dit programma toont aan dat samenwerking en betrokkenheid cruciaal zijn voor een sterke pedagogische civil society. De samenwerking tussen verschillende partijen, zoals de jeugdzorg, onderwijs en sport, draagt bij aan een gezamenlijke opvoedingscultuur.
De Betekenis van Sociaal Kapitaal
Sociaal kapitaal speelt een belangrijke rol in de pedagogische civil society. Dit begrip verwijst naar de netwerken, vertrouwen en wederkerigheid tussen burgers. In een sterk functionerende pedagogische civil society is het sociaal kapitaal belangrijk voor het bevorderen van betrokkenheid en samenwerking.
In een gemeenschap met een hoog sociaal kapitaal voelen ouders zich minder alleen in hun opvoedingsopgaven. Ze weten dat het normaal is om tijdens de opvoeding tegen allerlei problemen op te lopen en dat zij elkaar met raad en daad kunnen bijstaan. Bovendien is er in dergelijke gemeenschappen meer ruimte voor initiatieven, waarin burgers zelf actief kunnen worden. Dit is belangrijk, omdat het de kans vergroot dat kinderen zich optimaal kunnen ontwikkelen, ook wanneer thuis de situatie (tijdelijk) niet ideaal is.
De Rol van de Gemeente en de Maatschappelijke Ondernemingen
De gemeente heeft een centrale rol in de opbouw van de pedagogische civil society. Een sterke visie op de opvoeding van kinderen en jongeren is van belang voor het bevorderen van een gezonde samenleving. In dit kader is het belangrijk dat de gemeente samenwerkt met verschillende partijen, zoals de jeugdzorg, onderwijs en sport.
Een voorbeeld hiervan is het programma “Allemaal opvoeders”, waarin de gemeente actief is bij het bevorderen van contacten tussen opvoeders. De gemeente speelt ook een rol in het opbouwen van een sterke pedagogische visie, waarin de rol van de gemeenschap centraal staat. Daarnaast is het belangrijk dat de gemeente zich sterk maakt voor een breed gevarieerd aanbod van verschillende expertises. Dit is nodig om de opvoeding van kinderen te ondersteunen en te versterken.
De Belangrijkheid van Kansengelijkheid en Optimale Ontwikkelingskansen
Een van de kernpunten van de pedagogische civil society is de waarborg van kansengelijkheid en optimale ontwikkelingskansen voor alle kinderen. Dit betekent dat kinderen, ongeacht hun achtergrond, toegang moeten krijgen tot een goede opvoeding en ontwikkeling.
De BMK benadrukt in haar maatschappelijke visie op kinderopvang vijf kernpunten, waaronder de rol van de maatschappelijke kinderopvang in de civil society. Deze kinderopvang dient als een actieve, lokale partner rondom het kind. Daarnaast is het belangrijk dat kinderopvang geen financiële drempels heeft en voor ouders kosteloos is. Dit zorgt ervoor dat alle kinderen de kans krijgen om zich optimaal te ontwikkelen.
Conclusie
De pedagogische civil society is een belangrijk concept in de opvoeding van kinderen. Hierbij gaat het om de gemeenschappelijke inzet van burgers rondom het opvoeden van kinderen. Dit begrip benadrukt de rol van de gemeenschap, de samenwerking tussen verschillende partijen en het delen van verantwoordelijkheden. De rol van professionals is hierbij cruciaal, omdat zij bijdrragen aan het opbouwen van netwerken en het bevorderen van betrokkenheid.
Een sterke pedagogische civil society draagt bij aan een gezonde, ondersteunende omgeving waarin kinderen zich veilig en ondersteund voelen. De samenwerking tussen ouders, buurten, leerkrachten en sportcoaches is daarbij van belang. Daarnaast is sociaal kapitaal een belangrijke factor, omdat het de betrokkenheid en het vertrouwen tussen burgers versterkt. De gemeente speelt hierbij een centrale rol, omdat zij de opbouw van een sterke visie en het bevorderen van initiatieven kan ondersteunen. De kernpunten van de pedagogische civil society zijn onder andere de waarborg van kansengelijkheid en optimale ontwikkelingskansen voor alle kinderen. Deze principes zijn van belang voor het bevorderen van een gezonde, ondersteunende opvoedingscultuur.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
