Discussie over opvoeding: een uitdaging voor ouders en onderwijskracht
juli 5, 2025
In het onderwijs en de opvoeding van kinderen spelen cijfers een belangrijke rol. Ze geven een beeld van de prestaties van een kind, maar ook van de manier waarop het kind zich ontwikkelt in het sociaal-emotionele en fysieke opzicht. In Nederland zijn er verschillende cijfergegevens en beleidsgesprekken die aandacht vragen voor de relatie tussen cijfers en opvoeding. Dit artikel beschouwt de betekenis van cijfers in de opvoeding, de rol van onderwijsinstellingen en ouders, en de invloed van cijfers op de persoonlijke ontwikkeling van kinderen.
Cijfers in het onderwijs: Wat zegt de wetenschap?
Volgens gegevens uit het onderzoek van Boer e.a. (2022) zijn jongeren in zowel het basisonderwijs als het voortgezet onderwijs in staat om goed over te komen met hun vrienden over zorgen en problemen. In het basisonderwijs is dit percentage iets lager dan in het voortgezet onderwijs, respectievelijk 82,6 procent en 88,9 procent. De betrouwbaarheid van deze cijfers is hoog, aangezien het om een uitgebreid onderzoek gaat met betrouwbare bronnen.
De relatie tussen leerlingen en leraren is ook een belangrijk onderdeel van het onderwijs. Bijna 90 procent van de basisschoolleerlingen uit groep 8 is positief over de relatie met leraren. In het voortgezet onderwijs is dit percentage iets lager: ruim 62 procent van de leerlingen beoordeelt de relatie met leraren als goed. Verder is er een significant verschil tussen jongens en meisjes in de beoordeling van de relatie met leraren. Meisjes zijn hierover minder positief. Zo zegt 65,8 procent van de jongens een goede relatie te hebben met leraren. Bij meisjes gaat het om 56,8 procent.
De relatie met klasgenoten is overigens ook van invloed op het welzijn van leerlingen. In het basisonderwijs zegt 85,4 procent dat de sfeer onder klasgenoten goed is. Van de middelbare scholieren zegt 79,5 procent dit. In zowel basis- als voortgezet onderwijs zijn meisjes minder positief over de relatie met klasgenoten dan jongens.
Cijfers en opvoeding: Wat is de rol van ouders?
In de opvoeding van kinderen spelen cijfers een rol in de beoordeling van de voortgang en het gedrag. Ouders en onderwijsinstellingen moeten hierbij rekening houden met de specifieke behoeften van elk kind. Volgens het onderzoek van Fierloos e.a. (2020) hebben veel ouders hulp nodig bij het stellen van grenzen, het belonen van goed gedrag en het omgaan met driftbuien en agressie.
In de bronnen wordt ook aangegeven dat het stellen van regels en het bepalen van beloningen een belangrijk onderdeel is van de opvoeding. De gegevens tonen aan dat 30 procent van de ouders zich zorgen maakt over het belonen van goede prestaties. Daarnaast is het belangrijk om te beseffen dat het belonen van kinderen met geld of cadeaus soms ongewenst kan zijn, omdat dit de intrinsieke motivatie kan beïnvloeden.
Cijfers en sport: Wat is het verschil tussen jongens en meisjes?
Bij sporten en lichamelijke opvoeding is er een verschil tussen jongens en meisjes. In het vak lichamelijke opvoeding (LO) is het belangrijk dat leerlingen voldoende punten halen om deel te kunnen nemen aan het centraal eindexamen. Bijvoorbeeld, bij de piepjestest is er een verschil tussen jongens en meisjes, wat ook in de cijfers zichtbaar is. Volgens de bronnen is het belangrijk dat docenten rekening houden met fysieke verschillen, zoals lengte, gewicht en leeftijd, bij het beoordelen van leerlingen.
Een voorbeeld is het geval van een zoon die op een bepaalde dag een 9 haalde bij de piepjestest, terwijl een meisje van dezelfde leeftijd een 10 zou kunnen halen. Dit laat zien dat het beoordelen van sportprestaties ook afhankelijk is van fysieke kenmerken.
Cijfers en motivatie: Wat is de invloed op de ontwikkeling van een kind?
De invloed van cijfers op de motivatie van kinderen is een onderwerp van veel discussie. In sommige gevallen kan een goed cijfer een positieve invloed hebben op de motivatie van een kind, terwijl een slecht cijfer negatief kan zijn. In het onderzoek van Fierloos e.a. (2020) wordt aangegeven dat het belonen van goede prestaties een positieve invloed kan hebben, mits het op de juiste manier gebeurt.
Een voorbeeld is het geval van een dochter die voor elke 8 of hoger een euro kreeg. Dit had een positieve invloed op haar motivatie, maar het kan ook leiden tot een ongezonde focus op het behalen van cijfers. Daarnaast is het belangrijk om te beseffen dat kinderen hun eigen motivatie hebben, en dat het belonen van cijfers niet altijd de juiste aanpak is.
Cijfers en het onderwijs: Wat is de rol van de scholen?
In het onderwijs is het belangrijk dat scholen zich houden aan de richtlijnen voor cijfers en het beoordelen van leerlingen. In Nederland is er een verschil in de manier waarop cijfers worden gegeven. Bijvoorbeeld, bij gym is het belangrijk dat leerlingen voldoende punten halen om deel te kunnen nemen aan het centraal eindexamen. In sommige gevallen is het echter moeilijk om een duidelijk beeld te krijgen van de prestaties van leerlingen, omdat het beoordelen van sportprestaties vaak subjectief is.
In de bronnen wordt ook aangegeven dat het bepalen van cijfers in het onderwijs niet altijd even duidelijk is. Bijvoorbeeld, in het geval van een zoon die een onvoldoende had voor gym, maar toch een 6,0 kreeg, is het moeilijk om te bepalen of dit correct is. Dit laat zien dat er nog ruimte is voor verbetering in het beoordelen van leerlingen.
Cijfers en gezondheid: Wat is de invloed op het welzijn van kinderen?
De invloed van cijfers op het welzijn van kinderen is belangrijk. In het onderzoek van Boer e.a. (2022) wordt aangegeven dat kinderen met een sterke sociale steun van familie, vrienden en leerkrachten beter om kunnen gaan met stress en meer kans hebben om gezonde volwassenen te worden. Dit geldt ook voor kinderen die goede cijfers halen, maar ook voor kinderen die moeite hebben met het behalen van goede cijfers.
In de bronnen wordt ook aangegeven dat het belangrijk is om te beseffen dat cijfers niet altijd het enige beeld geven van de ontwikkeling van een kind. Bijvoorbeeld, bij een kind dat een laag cijfer heeft, kan het zijn dat het kind goed is in andere opzichten, zoals sporten of creativiteit. Daarnaast is het belangrijk om te beseffen dat het welzijn van kinderen niet alleen afhangt van cijfers, maar ook van de omgeving en de ondersteuning van ouders en leerkrachten.
Conclusie
Cijfers spelen een belangrijke rol in het onderwijs en de opvoeding van kinderen. Ze geven een beeld van de prestaties van een kind, maar ook van de manier waarop het kind zich ontwikkelt in het sociaal-emotionele en fysieke opzicht. Het is belangrijk dat ouders en onderwijsinstellingen rekening houden met de specifieke behoeften van elk kind en de invloed van cijfers op de motivatie en het welzijn van kinderen.
In het onderwijs is het belangrijk dat scholen zich houden aan de richtlijnen voor cijfers en het beoordelen van leerlingen. Daarnaast is het belangrijk om te beseffen dat cijfers niet altijd het enige beeld geven van de ontwikkeling van een kind. Het welzijn van kinderen hangt niet alleen af van cijfers, maar ook van de omgeving en de ondersteuning van ouders en leerkrachten.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
