Parentale Burn-out: Wat Ouders Weten Moeten Over Stress, Uitputting En Opvoeding

Inleiding

De term “parentale burn-out” is in de afgelopen jaren steeds vaker opgedoken in de discussies over gezondheid, opvoeding en psychologische belastbaarheid. Het fenomeen treft vooral ouders die zich emotioneel, fysiek en mentaal uitgeput voelen door de intensieve verantwoordelijkheid van het opvoeden van hun kinderen. In de bronnen wordt duidelijk gemaakt dat een parentale burn-out geen kwestie is van één oorzaak, maar een samenloop van verschillende factoren, waaronder de druk van het werk, de verwachtingen van de maatschappij, de hulp van de partner en de persoonlijke belastbaarheid van de ouder. De term is niet alleen van toepassing op werkende ouders, maar ook op ouders die hun kinderen intensief opvoeden. In dit artikel worden de oorzaken, symptomen en preventie van een parentale burn-out besproken, gebaseerd op de gegevens uit de bronnen.

Wat is een Parentale Burn-out?

Een parentale burn-out is een uitputtingssyndroom dat ontstaat door chronische stress en uitputting, veroorzaakt door de intensieve verantwoordelijkheid van het opvoeden van kinderen. Dit verschijnsel verschilt van gewone vermoeidheid, omdat het een langdurige toestand is. Het is geen kwestie van een korte pauze of een goede nacht rust, maar een diepe uitputting die zich opbouwt door een combinatie van factoren. De bronnen laten zien dat ouders zich emotioneel, fysiek en mentaal uitgeput voelen, en dat ze hun rol als ouder als falend ervaren. De term “parentale burn-out” werd voor het eerst in de jaren tachtig gebruikt, maar pas de laatste jaren is er aandacht voor in de wetenschap. Volgens onderzoek van psychologen van de Katholieke Universiteit Leuven en de Stanford Universiteit hebben 5 tot 7 procent van de ouders op een bepaald moment een parentale burn-out. In tweederde van de gevallen treft het vooral moeders, en in eenderde vaders.

Oorzaken van een Parentale Burn-out

Een parentale burn-out ontstaat niet door één oorzaak, maar door een samenloop van verschillende factoren. De bronnen laten zien dat ouders vaak het gevoel hebben dat ze 24 uur per dag aan het werk zijn. Een evenwicht vinden tussen hun sociale leven, werk en gezinsleven kan een opgave zijn. Daarnaast komt er in de media een ideaalbeeld van ouders dat vaak niet geëvenaard kan worden. In een competitieve maatschappij als de onze liggen verwachtingen hoger en wordt de focus op de kinderen groter. Meer doen in minder tijd. En dat brengt natuurlijk stress met zich mee. 12% van de Belgische ouders zou dan ook te maken krijgen met een parentale burn-out. Vooral vrouwen hebben bovendien de neiging om eerst te zorgen voor anderen en dan pas naar zichzelf te kijken. Daarom komen burn-outs ook vooral voor bij werkende moeders.

Risicofactoren zijn bijvoorbeeld kinderen met leerproblemen, een aandoening of kinderen met een opvliegend karakter. Ook de manier van opvoeden en het karakter van ouders spelen hierbij een rol. Sommige ouders kiezen voor een strenge opvoeding waarbij kinderen straffen ook stress opleveren, anderen hanteren dan een lossere opvoeding waarbij ze onderhandelen met hun kinderen. Dat onderhandelen kan evenwel stress met zich meebrengen omdat ouders zich dan vaak in allerlei bochten moeten wringen. Onder beschermende factoren vallen bijvoorbeeld de partners. Als ouders elkaar bijstaan in de opvoeding van hun kinderen, verkleinen de risicofactoren en ontstaat er een evenwicht tussen risicofactoren en beschermende factoren.

Symptomen van een Parentale Burn-out

De symptomen van een parentale burn-out komen in grote lijnen overeen met andere vormen van een burn-out. Denk hierbij aan chronische vermoeidheid die niet weggaat, zelfs niet na rust. Een ouder met een burn-out voelt zich emotioneel, fysiek en mentaal uitgeput. Een parentale burn-out heeft een rechtstreekse link met de opvoeding. Dit verschilt van gewone vermoeidheid omdat het een langdurige toestand is. Een keertje een goede nachtrust of een korte pauze brengen geen soelaas. De veelvoorkomende symptomen van een parentale burn-out zijn chronische vermoeidheid die niet weggaat, zelfs niet na rust, een gevoel van emotionele afstandelijkheid van je kinderen, gevoelens van inefficiëntie en falen als ouder, prikkelbaarheid en stemmingswisselingen, en fysieke klachten zoals hoofdpijn, spierpijn en maagklachten.

Hoe kan je een Parentale Burn-out Herkennen?

Een parentale burn-out is niet altijd zichtbaar voor anderen. De bronnen laten zien dat ouders vaak het gevoel hebben dat ze 24 uur per dag aan het werk zijn. Een evenwicht vinden tussen hun sociale leven, werk en gezinsleven kan een opgave zijn. Daarnaast komt er in de media een ideaalbeeld van ouders dat vaak niet geëvenaard kan worden. In een competitieve maatschappij als de onze liggen verwachtingen hoger en wordt de focus op de kinderen groter. Meer doen in minder tijd. En dat brengt natuurlijk stress met zich mee. 12% van de Belgische ouders zou dan ook te maken krijgen met een parentale burn-out. Vooral vrouwen hebben bovendien de neiging om eerst te zorgen voor anderen en dan pas naar zichzelf te kijken. Daarom komen burn-outs ook vooral voor bij werkende moeders.

Hoe kan je een Parentale Burn-out Voorkomen?

Een parentale burn-out voorkomen is heel wat praktischer dan het te behandelen. Hier bestaan verschillende tips voor, en ze zijn niet eens zo moeilijk. Zo kan het bijvoorbeeld deugd doen om te praten met andere ouders. Hoewel we niet graag praten over onze twijfels, zal je door te praten met andere ouders merken dat het bij iedereen wel eens in het hondert kan lopen. Verder is het belangrijk om af en toe tijd voor jezelf in te lassen. Maak tijd voor leuke activiteiten die je helpen ontspannen en je eens uit je dagelijkse routine nemen.

Hulp Zoeken bij een Parentale Burn-out

Een parentale burn-out behandeling is essentieel om de uitputting en stress te verminderen. De bronnen laten zien dat het belangrijk is om eerst aan jezelf te gaan denken. Een gestreste en gespannen ouder weerspiegelt zich namelijk ook weer op je kind. Daarom is het belangrijk om goed te herstellen. Hoe doe je dit? Vraag hulp bij een parentele burn-out. Een ontspannen avondje voor je zelf waarbij iemand anders op je kinderen past, kan je al een heel pak vooruithelpen. Een lange termijn oplossing is echter ook vaak aangewezen. In dat geval kan je altijd hulp gaan zoeken of raad gaan vragen bij een arts.

Invloed van een Parentale Burn-out op de Kinderen

Een parentale burn-out heeft ook gevolgen voor de kinderen. Kinderen van een ouder met een burn-out kunnen drukker worden of zich onzeker voelen. Als er een ander is die de kinderen opvangt, kan het allemaal ook harmonieus verlopen. In elk geval zul je zelf waarschijnlijk meer stress ervaren in de opvoeding van je kinderen. Je voelt je niet alleen moe, angstig en somber, maar er kan ook schuldgevoel bijkomen. Kinderen merken ook dat je anders in je velt zit. Dit kan weer weerslag hebben op hun gevoelens en gedrag.

Wat Kunen Ouders Doeën om te Voorkomen dat Kinderen de Dupe worden van een Burn-out?

Ouders kunnen een aantal dingen doen om te voorkomen dat hun kinderen de dupe worden van een burn-out. De bronnen laten zien dat het belangrijk is om te communiceren met de kinderen over de situatie. Kleine kinderen hebben een andere benadering nodig dan oudere kinderen. Een jong kind kan echter goed begrijpen dat mamma of pappa moe is, te hard gewerkt heeft en rust nodig heeft. Ze zullen papa of mamma dan als moe of een beetje ziek ervaren. Met de juiste begeleiding zijn kinderen meestal goed in staat daar rekening mee te houden.

Conclusie

Een parentale burn-out is een uitputtingssyndroom dat ontstaat door chronische stress en uitputting, veroorzaakt door de intensieve verantwoordelijkheid van het opvoeden van kinderen. De term is niet alleen van toepassing op werkende ouders, maar ook op ouders die hun kinderen intensief opvoeden. De bronnen laten zien dat ouders vaak het gevoel hebben dat ze 24 uur per dag aan het werk zijn. Een evenwicht vinden tussen hun sociale leven, werk en gezinsleven kan een opgave zijn. Daarnaast komt er in de media een ideaalbeeld van ouders dat vaak niet geëvenaard kan worden. In een competitieve maatschappij als de onze liggen verwachtingen hoger en wordt de focus op de kinderen groter. Meer doen in minder tijd. En dat brengt natuurlijk stress met zich mee. 12% van de Belgische ouders zou dan ook te maken krijgen met een parentale burn-out. Vooral vrouwen hebben bovendien de neiging om eerst te zorgen voor anderen en dan pas naar zichzelf te kijken. Daarom komen burn-outs ook vooral voor bij werkende moeders. Een parentale burn-out behandeling is essentieel om de uitputting en stress te verminderen. De bronnen laten zien dat het belangrijk is om eerst aan jezelf te gaan denken. Een gestreste en gespannen ouder weerspiegelt zich namelijk ook weer op je kind. Daarom is het belangrijk om goed te herstellen. Hoe doe je dit? Vraag hulp bij een parentele burn-out. Een ontspannen avondje voor je zelf waarbij iemand anders op je kinderen past, kan je al een heel pak vooruithelpen. Een lange termijn oplossing is echter ook vaak aangewezen. In dat geval kan je altijd hulp gaan zoeken of raad gaan vragen bij een arts. Ouders kunnen een aantal dingen doen om te voorkomen dat hun kinderen de dupe worden van een burn-out. De bronnen laten zien dat het belangrijk is om te communiceren met de kinderen over de situatie. Kleine kinderen hebben een andere benadering nodig dan oudere kinderen. Een jong kind kan echter goed begrijpen dat mamma of pappa moe is, te hard gewerkt heeft en rust nodig heeft. Ze zullen papa of mamma dan als moe of een beetje ziek ervaren. Met de juiste begeleiding zijn kinderen meestens goed in staat daar rekening mee te houden.

Bronnen

1. Mama & Papa zijn: 1 op 10 ouders kampt met parentale burn-out
2. Burn-out voorkomen: Sociaal pedagoog adviseert opvoeders
3. Parentale burn-out: Wat is het?
4. Parentale burn-out: Wat is het?
5. Burn-out door je jeugd: Wat betekent dat?
6. Parentale burn-out: Wat kun je eraan doen?
7. Wat als je leerling burn-out raakt?
8. Parentale burn-out: Wat is het?
9. Burn-out met kinderen: Wat betekent dat?
10. Opgebrande ouders: Wat is het?