Lichamelijke opvoeding in de praktijk: De rol van Cor van Twillert
juli 5, 2025
In de opvoeding van kinderen spelen mythes vaak een grote rol. Deze mythes, vaak aangeduid als 'broodjes aap', zijn verhalen die als waar worden aangezien, terwijl ze in werkelijkheid niet bevestigd zijn of zelfs onwaar zijn. In het onderwijs, maar ook in de opvoeding, komen dergelijke mythes vaak voor en kunnen ze leiden tot verkeerde opvattingen over leerstrategieën, technologie en zelfs de behandeling van kinderen met ADHD. In dit artikel worden enkele van de bekendste broodjes aap in de opvoeding besproken, met aandacht voor hun oorsprong, de werkelijke feiten en de impact op de opvoedingspraktijk.
Een van de bekendste broodjes aap in het onderwijs is de mythe dat multitasken effectief is in het leren. Volgens veel leerkrachten en ouders is het vaak lastig om kinderen te laten leren zonder dat ze tegelijkertijd andere activiteiten uitvoeren, zoals luisteren naar muziek of op social media kijken. Echter, onderzoek toont aan dat multitasken in werkelijkheid niet leidt tot efficiënt leren. Volgens professor Paul Kirschner, hoogleraar Onderwijspsychologie aan de Open Universiteit, is het belangrijk om te weten dat het leren beter verloopt wanneer kinderen zich richten op één taak tegelijk. Multitasken kan leiden tot verminderde concentratie en onvoldoende begrip van de leerstof.
Een andere veelvoorkomende mythe is dat kinderen zichzelf kunnen leren. Dit verhaal, ook wel 'zelfregulerend leren' genoemd, wordt vaak aangehangen als een oplossing voor het probleem van het leren in een digitale tijd. In werkelijkheid is het leren van kinderen niet automatisch effectief, tenzij er een goede begeleiding is. Kirschner benadrukt dat zelfsturend leren niet voor iedereen geschikt is. Het vereist dat kinderen al voldoende kennis en vaardigheden hebben om zelfstandig te leren. Voor kinderen die nog niet over die basis beschikken, is instructie van een volwassene essentieel.
Een derde veelvoorkomende mythe is dat technologie de onderwijsondeling goedkoper maakt. Veel ouders en docenten denken dat digitale middelen, zoals tablets of computers, de kosten van onderwijs kunnen verlagen. Echter, het gebruik van technologie in het onderwijs vereist niet alleen apparatuur, maar ook een goede didactische aanpak. Kirschner benadrukt dat technologie alleen effectief is als het op de juiste manier wordt gebruikt. Het is niet simpel om te stellen wat werkt en niet werkt, maar we moeten ons afvragen: wat werkt voor wie, onder welke omstandigheden, en met welke instructie en ondersteuning?
Een ander type broodje aap is de mythe dat ADHD een modeverschijnsel is en dat de behandeling van ADHD overbodig is. Volgens enkele kritici is ADHD een toestand die vaak overgedreven wordt en dat de behandeling van ADHD niet nodig is. In werkelijkheid is ADHD een erkende psychische stoornis die vaak een combinatie van medicatie en gedragsbehandeling vereist. Broodjes aap over ADHD kunnen leiden tot verkeerde opvattingen en discriminatie van kinderen met ADHD. Het is belangrijk om te weten dat ADHD geen modeverschijnsel is, maar een ernstige aandoening die op de juiste manier moet worden behandeld.
De mythe dat ADHD een modeverschijnsel is, kan leiden tot het verkeerd begrijpen van de behoeften van kinderen met ADHD. Dit kan leiden tot het onvoldoende ondersteunen van deze kinderen in het onderwijs en de opvoeding. Het is belangrijk om te weten dat ADHD een aandoening is die op de juiste manier moet worden behandeld, met behulp van deskundigen. Dit is geen kwestie van 'mode' of 'overbodige medicalisering', maar een ernstige aandoening die op de juiste manier moet worden aangepakt.
Buiten het onderwijs spelen broodjes aap ook een rol in de opvoeding. Een bekende mythe is dat kinderen met vrije opvoeding niet opgeleid worden. Dit verhaal is vaak terug te vinden in de pers en in boeken, zoals 'Broodje Aap' van Ethel Portnoy. In werkelijkheid is vrije opvoeding geen vorm van onopvoeding, maar een vorm van opvoeding waarbij kinderen hun eigen keuzes mogen maken en leren omgaan met verantwoordelijkheid. Het is echter belangrijk om te weten dat vrije opvoeding ook beperkingen heeft en dat het niet voor iedereen geschikt is.
Een andere veelvoorkomende mythe is dat kinderen die vroeger opgroeiden met bepaalde verhalen, zoals dat het oplossen van een probleem in de familie moet gebeuren, moeilijker zijn in het leren. Dit soort verhalen kunnen leiden tot onjuiste opvattingen over de manier waarop kinderen leren en zich ontwikkelen. Het is belangrijk om te weten dat kinderen in staat zijn om te leren op basis van hun eigen ervaringen en dat het leren niet alleen afhangt van de manier waarop ze opgevoed worden.
In de praktijk kunnen broodjes aap leiden tot verkeerde opvattingen over de manier waarop kinderen leren en zich ontwikkelen. Het is belangrijk om te weten dat niet alle mythes waar zijn en dat het belangrijk is om kritisch te blijven kijken naar de informatie die we krijgen. Het is ook belangrijk om te weten dat de opvoeding van kinderen een complex proces is, en dat het niet altijd eenvoudig is om te weten wat werkt en wat niet.
Broodjes aap in de opvoeding zijn mythes die vaak worden aangehangen, maar die in werkelijkheid niet bevestigd zijn. Het is belangrijk om te weten dat niet alle mythes waar zijn en dat het belangrijk is om kritisch te blijven kijken naar de informatie die we krijgen. De opvoeding van kinderen is een complex proces, en het is belangrijk om te weten dat niet alles wat we denken te weten, ook daadwerkelijk waar is. Door kritisch te blijven en wetenschappelijk bewezen feiten te hanteren, kunnen we beter omgaan met de uitdagingen van de opvoeding van kinderen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet