Ziekte en Kinderopvang: Wanneer Wel en Niet Naar de Opvang?
juni 7, 2025
De kwaliteit van kinderopvang is van groot belang voor de ontwikkeling en het welzijn van kinderen. Ouders vertrouwen erop dat hun kinderen in een veilige, gezonde en stimulerende omgeving worden opgevangen. Deze omgeving vereist niet alleen gekwalificeerd personeel, maar ook een adequate personeelsbezetting die is afgestemd op de behoeften van de kinderen. Dit artikel bespreekt de richtlijnen en overwegingen met betrekking tot de personeelsratio's in de kinderopvang, evenals andere belangrijke aspecten van kwaliteit en veiligheid.
De kwaliteit van kinderopvang wordt in Nederland wettelijk geregeld. Het Besluit kwaliteit kinderopvang en peuterspeelzaalwerk stelt eisen aan de kwaliteit van de opvang. Gemeenten en organisaties worden aangemoedigd om een inclusieve kinderopvangomgeving te creëren waar alle kinderen samen kunnen opgroeien. Een streng toezicht bij de start van een kinderopvanglocatie is essentieel om te garanderen dat de kwaliteitseisen worden nageleefd en dat er vanaf het begin verantwoorde en kwalitatief goede opvang wordt geboden. Dit wordt aangeduid als ‘Streng aan de poort’. De toezichthouder beoordeelt of een houder van een kinderopvangvoorziening kan voldoen aan de kwaliteitseisen.
De vaststelling van de juiste personeelsratio, oftewel het aantal kinderen per pedagogisch medewerker, is een complex vraagstuk. Er is geen vaste factor die altijd kan worden gebruikt. De ratio is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder de leeftijd van de kinderen en de groepsgrootte.
Volgens de beschikbare informatie kan de gemiddelde BKR (beroepskracht-kindratio) variëren. Zo kan een ratio van 1 medewerker op 12 kinderen voorkomen, evenals 1 op 11, 1 op 10, 1 op 9 en 1 op 8. De meest voorkomende ratio is waarschijnlijk 1 op 11, vooral bij een gemiddelde BSO-locatie. Een ratio van 1 op 10 komt vaker voor als er meer kinderen in de leeftijd van 4-6 jaar zijn dan 7+. Een ratio van 1 op 9 of 1 op 8 kan voorkomen als de groep niet volledig bezet is en er meer kinderen van 4-6 jaar zijn.
Een voorbeeld illustreert dit: bij 16 kinderen van 4-6 jaar en 8 kinderen van 7+ zijn er 3 medewerkers nodig voor 24 kinderen, wat neerkomt op 1 medewerker op 8 kinderen. Het is belangrijk op te merken dat het verdubbelen van het aantal kinderen niet automatisch betekent dat het aantal medewerkers verdubbeld moet worden.
Er is een drie-uursregeling die het mogelijk maakt om gedurende 3 uur per dag af te wijken van de BKR. Dit wordt vaak gebruikt aan de randen van de dag en tijdens de lunchpauze.
De ondersteuning die kinderen en jongeren nodig hebben, verschilt per leeftijdsgroep. Voor jonge kinderen (0-6 jaar) is diagnostiek en vroegbehandeling belangrijk. Voor kinderen in de basisschoolleeftijd (6-12 jaar) is de ondersteuning bij participatie in de samenleving van belang. Jongeren (12-18 jaar) en jongvolwassenen (18-23 jaar) hebben specifieke behoeften op het gebied van ontwikkeling en integratie.
Kinderen met een ontwikkelingsachterstand, een verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke beperking vereisen individuele en bijzondere ondersteuning. Deze ondersteuning kan bestaan uit ambulante hulp thuis, op de kinderopvang of op school, begeleiding en behandeling in kinderdienstencentra of orthopedagogische behandelcentra, en logeerhuizen.
Naast een adequate personeelsbezetting zijn gezondheid en veiligheid essentiële voorwaarden voor kwalitatief goede kinderopvang. Ouders moeten erop kunnen vertrouwen dat hun kinderen in een veilige omgeving worden opgevangen.
Kinderen zijn kwetsbaar voor risico’s zoals verstikking, val- en stootgevaar, verbrandingen en vergiftiging. Een goed veiligheidsbeleid en de aanwezigheid van getrainde bedrijfshulpverleners zijn cruciaal om deze risico’s te minimaliseren en adequaat te handelen bij incidenten.
Elk kindcentrum is wettelijk verplicht om een actueel veiligheids- en gezondheidsbeleid te hebben. Dit beleid omvat maatregelen om fysieke gevaren te beperken en richtlijnen over de veiligheid en hygiëne van binnen- en buitenruimtes en speelmaterialen. Aandacht voor gezonde voeding en voldoende beweging is eveneens belangrijk.
Wanneer een kind ziek wordt op de kinderopvang, zullen de medewerkers contact opnemen met de ouders om te overleggen of het kind mag blijven of opgehaald moet worden. De richtlijnen van het RIVM, zoals vastgelegd in de KIDDI-app, worden gevolgd om te beoordelen of een kinderopvang kinderen bij bepaalde ziektes mag toelaten of weren. Ouders kunnen de app ook gebruiken om zelf te beoordelen of hun kind naar de opvang mag.
Bij veelvoorkomende kinderziektes, zoals verkoudheid en griep, mag een kind meestal komen, tenzij er sprake is van koorts of algemene malaise. Bij griep wordt aangeraden om het kind thuis te houden om rustig te kunnen uitzieken.
Gezonde voeding is van groot belang voor de ontwikkeling van kinderen. Onderzoek toont aan dat kinderen relatief meer van de aanbevolen hoeveelheden groenten, fruit en zuivel binnenkrijgen, maar dat er nog verbeterpunten zijn op het gebied van noten, dranken en vis. Tieners halen relatief het grootste deel van hun energie uit producten buiten de Schijf van Vijf.
Vanaf 1 juli 2024 zijn de kwaliteitseisen voor de buitenschoolse opvang (bso) en de dagopvang aangepast. De bso kan door de wijzigingen meer activiteiten aanbieden die passen bij de ontwikkeling van de kinderen. In de dagopvang mogen beroepskrachten in opleiding onder voorwaarden een vast gezicht zijn voor kinderen, wat kan bijdragen aan het verminderen van de werkdruk en roosterproblemen.
Het is belangrijk dat de kwaliteit van de kinderopvang continu wordt verbeterd. Wanneer uit een inspectieonderzoek blijkt dat er geen sprake is van verantwoorde kinderopvang, kan de opvang tijdelijk gesloten worden.
Kwalitatief goede kinderopvang vereist een combinatie van factoren, waaronder een adequate personeelsbezetting, een veilige en gezonde omgeving, en aandacht voor de individuele behoeften van de kinderen. De personeelsratio's zijn afhankelijk van verschillende factoren en er is geen vaste regel die altijd van toepassing is. Het is essentieel dat kinderopvangorganisaties voldoen aan de wettelijke eisen en continu werken aan het verbeteren van de kwaliteit van de opvang. Ouders kunnen erop vertrouwen dat hun kinderen in een omgeving worden opgevangen die bijdraagt aan hun ontwikkeling en welzijn.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet