Protocol en Procedures bij Vermissing van Kinderen in de Kinderopvang

De veiligheid en het welzijn van kinderen in de kinderopvang zijn van het grootste belang. Dit artikel beschrijft de procedures en protocollen die van toepassing zijn in geval van vermissing van een kind, gebaseerd op beschikbare regelgeving en richtlijnen. De informatie is bedoeld voor ouders, opvoeders en andere betrokkenen bij de kinderopvang.

Verantwoordelijkheden en Wettelijke Kader

De verantwoordelijkheid voor de veiligheid van kinderen in de kinderopvang ligt primair bij de opvang zelf. Artikel 1:1 van een protocol betreffende tegemoetkoming in kosten voor kinderopvang definieert een ‘kind’ als een jeugdige tot twaalf jaar, of een kind in de laatste groep van de basisschool. De wettelijke criteria voor kinderopvang zijn vastgelegd in de Wet kinderopvang. Het is van belang dat opvanglocaties voldoen aan de normen uit de hygiënerichtlijn voor kinderopvang, zoals vastgelegd in documentatie van het RIVM.

Procedures bij Vermissing

Hoewel de documentatie zich primair richt op protocollen voor kindermishandeling en grensoverschrijdend gedrag, impliceert de nadruk op veiligheid en risico-inventarisatie dat een adequaat vermissingsprotocol essentieel is. Een risico-inventarisatie wordt bij Kinderopvang Boes twee keer per jaar uitgevoerd, waarbij ook de risico’s op vermissing worden meegenomen. Maatregelen om vermissing te voorkomen zijn onder meer het plaatsen van hekken voor jonge kinderen en het beleid dat kinderen de opvang nooit zonder medeweten van pedagogisch medewerkers verlaten.

In het geval van een vermissing is een snelle en gecoördineerde reactie cruciaal. De meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling, die door veel opvanglocaties wordt gebruikt, biedt een kader voor het identificeren van signalen en het inschakelen van hulpdiensten. Hoewel de documentatie specifiek ingaat op de verantwoordelijkheid van de gastouder bij het nemen van beslissingen over meldingen bij Veilig Thuis, is het duidelijk dat alle medewerkers in de kinderopvang een rol spelen bij het signaleren en melden van vermoedens van kindermishandeling of vermissing.

Grensoverschrijdend Gedrag en Kindermishandeling

De protocollen rondom kindermishandeling en grensoverschrijdend gedrag zijn nauw verbonden met procedures bij vermissing. De meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling bevat een afwegingskader, meldplicht en richtlijnen voor het omgaan met seksueel overschrijdend gedrag tussen kinderen onderling. Medewerkers in de kinderopvang moeten getraind zijn in het herkennen van signalen van kindermishandeling en weten hoe ze deze moeten melden. Alle medewerkers dienen een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) te hebben.

Risico-inventarisatie en Preventieve Maatregelen

Een grondige risico-inventarisatie is essentieel voor het creëren van een veilige omgeving. Kinderopvang Boes identificeert sociale veiligheid als een belangrijk risicogebied, met aandacht voor grensoverschrijdend gedrag en kindermishandeling. Preventieve maatregelen omvatten het werken met een vier-ogenbeleid, duidelijke afspraken over hoe te handelen bij mishandeling, en het regelmatig bespreken van risico’s tijdens teamvergaderingen. Daarnaast is het belangrijk om een achterwachtregeling te hebben, waarbij een volwassene op afroep beschikbaar is in geval van nood.

Hygiëne en Gezondheid

Hoewel niet direct gerelateerd aan vermissing, is het waarborgen van een goede hygiëne en gezondheid van kinderen een belangrijk onderdeel van de algehele veiligheid. De normen uit de hygiënerichtlijn voor kinderopvang moeten worden nageleefd, met aandacht voor de preventie van infectieziekten zoals diarree, huidinfecties en luchtweginfecties.

Communicatie en Klachtenafhandeling

Een open communicatie met ouders is cruciaal. Ouders hebben het recht om informatie te vragen over de veiligheid en gezondheid van hun kind in de opvang. Het Klachtenloket Kinderopvang biedt een onafhankelijk informatiepunt voor ouders die vragen of klachten hebben. Kinderopvang Boes is aangesloten bij De Geschillencommissie Kinderopvang, wat een mogelijkheid biedt voor bemiddeling bij geschillen.

Recente Ontwikkelingen en Aanpassingen in Protocollen

Recentelijk zijn er aanpassingen gedaan in het protocol Kindermishandeling en grensoverschrijdend gedrag. Een oplettende GGD-toezichthouder wees op een onduidelijke beschrijving in het protocol met betrekking tot de verantwoordelijkheid van de gastouder bij het nemen van een beslissing over het doen van een melding bij Veilig Thuis. Deze onduidelijkheid is verhelderd. Daarnaast zijn incorrectheden in de route 2 (Meld-, overleg- en aangifteplicht) gecorrigeerd, waarbij de overleg- en aangifteplicht zijn toegevoegd.

Incidenten en Strafrechtelijke Vervolging

Helaas komen incidenten voor in de kinderopvang. Een recent voorbeeld is de strafrechtelijke vervolging van een kinderdagverblijf in Huizen na de verdrinking van een 2-jarig jongetje. Het Openbaar Ministerie verwijt de opvang dood door schuld, omdat onvoldoende rekening werd gehouden met de risico’s van verdrinking. Hoewel de medewerkers niet strafrechtelijk vervolgd worden, wordt de rechtspersoon (de stichting achter het kinderdagverblijf) wel vervolgd. Dit incident benadrukt het belang van adequaat beleid en toezicht om de veiligheid van kinderen te waarborgen.

Noodopvang en Kinderrechten

De situatie in de noodopvanglocaties voor asielzoekers is zorgwekkend. Het Kinderrechtencollectief rapporteert dat de rechten van kinderen in deze locaties worden geschonden. Duizenden kinderen worden "opgehokt" in sporthallen en kantoorgebouwen, met slechte hygiënische omstandigheden, gebrek aan vaccinaties en weinig privacy. Daarnaast is er een gebrek aan onderwijs en moeten kinderen vaak verhuizen, wat leidt tot stress en onzekerheid.

Vermissing in een Relationele Sfeer

Een recent geval van vermissing van twee kinderen in Dalfsen illustreert dat vermissingen soms verband houden met situaties in de privésfeer. De politie gaat ervan uit dat de vermissing te maken heeft met een situatie binnen de relationele sfeer. Dit benadrukt het belang van een goede samenwerking tussen de kinderopvang, ouders en andere betrokkenen om signalen van problemen tijdig te herkennen.

Conclusie

De veiligheid van kinderen in de kinderopvang vereist een continue inspanning en een proactieve aanpak. Het is essentieel dat opvanglocaties duidelijke protocollen hebben voor het voorkomen en aanpakken van vermissingen, kindermishandeling en grensoverschrijdend gedrag. Een grondige risico-inventarisatie, adequate training van medewerkers, open communicatie met ouders en een snelle en gecoördineerde reactie in geval van nood zijn cruciaal. De recente ontwikkelingen en incidenten benadrukken het belang van het continu evalueren en verbeteren van de veiligheidsprotocollen in de kinderopvang.

Bronnen

1. Protocol tegemoetkoming kosten sociaal medische indicatie kinderopvang gemeente Tilburg
2. Aanpassing ‘Protocol kindermishandeling en grensoverschrijdend gedrag voor de kinderopvang’- route 1 Meldcode
3. Beleid veiligheid en gezondheid Kinderopvang Boes
4. HOPPAS Kinderopvang - Openbare documenten
5. Normenlijst KDV-PSZ-BSO RIVM
6. Vermiste kinderen Dalfsen - Hart van Nederland
7. Kinderrechten geschonden in noodopvang - NOS
8. Kinderdagverblijf in Huizen vervolgd na verdrinking peuter - Crime Nieuws
9. Direct Kinderopvang