Onderwijs en opvoeding: Samenwerking tussen school en ouders

De opvoeding van kinderen is een complex proces dat zowel thuis als op school plaatsvindt. In het basisonderwijs is de rol van de leraar niet alleen beperkt tot het geven van les, maar ook tot het opbouwen van een pedagogisch klimaat en het vormen van relaties met kinderen. In dit artikel wordt ingegaan op de vraag hoe school en ouders samenwerken aan de opvoeding van kinderen en wat de impact is van deze samenwerking op de ontwikkeling van het kind.

Samenwerking tussen school en ouders

De opvoeding van kinderen is in het basisonderwijs nauw verweven met het onderwijs. Hoewel de nadruk in het onderwijsbeleid en onderzoek in de afgelopen decennia vooral lag op cognitief leren en meetbare resultaten, blijft de opvoeding een cruciale rol. Het is belangrijk dat leraren en ouders samenwerken aan de opvoeding van kinderen. Dit betekent dat de school niet alleen les geeft, maar ook de rol speelt bij het begeleiden van het gedrag en de ontwikkeling van het kind.

Een onderzoek van Mirjam Stroetinga toont aan dat leerkrachten zich vaak ongemakkelijk voelen bij het contact met ouders over opvoeding. Ze vragen zich af wie ze zijn om dit aan te kaarten en hoe ze het gesprek aan moeten gaan als kinderen bijvoorbeeld vaak vloeken of liegen. Het blijkt dat contact met ouders over opvoeding iets extra’s vraagt van leerkrachten, namelijk het verkennen van onderliggende opvoedwaarden en -overtuigingen. Dit soort contact wordt ‘samenwerken’ genoemd.

De rol van ouders in de opvoeding

De opvoeding van kinderen begint thuis. De basis voor de ontwikkeling van kinderen wordt daarom gelegd. Het is daarom belangrijk dat leraren thuis en school verbinden en afstemmen met ouders over de begeleiding van kinderen. In dit artikel wordt besproken wat uit de wetenschappelijke literatuur bekend is over hoe ouders hun kind kunnen ondersteunen en hoe scholen de samenwerking met ouders kunnen vormgeven op klas- en schoolniveau.

De opvoeding van kinderen is niet alleen een taak van de ouders, maar ook van de school. In het basisonderwijs is de leraar niet alleen verantwoordelijk voor het geven van les, maar ook voor het opbouwen van een pedagogisch klimaat en het vormen van relaties met kinderen. De leraar speelt dus ook een rol in de opvoeding van het kind. Toch is het belangrijk om duidelijk te maken wat de rol van de school is in de opvoeding van het kind.

Samenwerking en opvoedingsstrategieën

De samenwerking tussen school en ouders is essentieel voor de ontwikkeling van het kind. In het basisonderwijs is het belangrijk dat leraren en ouders samenwerken aan de opvoeding van kinderen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door gesprekken te voeren over de ontwikkeling van het kind of door samen te werken aan het opbouwen van een pedagogisch klimaat.

Een voorbeeld van een strategie is het gebruik van interactieve thuisopdrachten. Deze opdrachten zijn bedoeld om ouders op een toegankelijke manier kennis te laten maken met iets wat hun kind leert op school en dit te verbinden met de leefwereld thuis. Leerlingen hebben hierbij de leiding en ouders hoeven geen schoolkennis te hebben. Dit is een manier om ouders van leerlingen in de bovenbouw op een natuurlijke manier te betrekken bij het leren van hun kind.

De impact van samenwerking

De samenwerking tussen school en ouders heeft een positieve impact op de ontwikkeling van het kind. Kinderen ontwikkelen zich beter als er verbinding is tussen wat zij leren op school en in de leefwereld thuis. Dit is onder andere gebleken uit onderzoek in het voortgezet onderwijs, waarin nagenoeg alle ouders bij dit soort gesprekken aanwezig zijn.

Een ander voorbeeld is het gebruik van praatplaten om ouders te stimuleren tot interactie. Dit kan helpen bij het verlagen van de drempels voor ouders om met hun kinderen te communiceren. Ook het gebruik van digitale prentenboeken door ouders kan helpen bij het verlagen van de drempels. Daarnaast is het belangrijk om de thuistalen van leerlingen te waarderen en in de klas in te zetten.

De rol van de leraar

De leraar speelt een cruciale rol in de opvoeding van kinderen. Naast het geven van les, is de leraar ook verantwoordelijk voor het opbouwen van een pedagogisch klimaat en het vormen van relaties met kinderen. De leraar moet ook in staat zijn om met ouders samen te werken aan de opvoeding van het kind.

In een gesprek met ouders is het belangrijk dat de leraar duidelijk maakt wat de verwachtingen zijn voor het kind. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door over wederzijdse verwachtingen te communiceren. Daarnaast is het belangrijk om met ouders regelmatig gesprekken te voeren over de ontwikkeling van hun kind. Eventueel kun je ouders ook helpen bij de vraag hoe ze hun kind het beste (pedagogisch) kunnen benaderen en ondersteunen.

Conclusie

De opvoeding van kinderen is een complex proces dat zowel thuis als op school plaatsvindt. In het basisonderwijs is de rol van de leraar niet alleen beperkt tot het geven van les, maar ook tot het opbouwen van een pedagogisch klimaat en het vormen van relaties met kinderen. De samenwerking tussen school en ouders is essentieel voor de ontwikkeling van het kind. Door samen te werken aan de opvoeding van kinderen, kunnen ouders en leraren ervoor zorgen dat kinderen zich goed ontwikkelen en een goede basis krijgen voor hun toekomst.

Bronnen

1. Samenwerken met ouders aan opvoeding: het warme, betrokken hart van de leerkracht doet ertoe!
2. Ouders en schoolloopbaanontwikkeling. Een handreiking voor het basisonderwijs
3. Opvoeden is de taak van de ouders, niet van school
4. Opvoeden
5. Moeten leerkrachten opvoeden?
6. Wie voedt er op de school of de ouders?
7. Heeft het onderwijs een inbreng in de opvoeding van het kind
8. Ouderbetrokkenheid versterken, begin bij jezelf