Bepaling van het barema bij opvoeders in het secundair onderwijs
juli 5, 2025
De opvoeding van kinderen is een complex proces dat beïnvloed wordt door verschillende factoren, waaronder het economische welzijn van het gezin. In Nederland zijn er veel gezinnen die met geldzorgen te maken hebben, wat leidt tot beperkte toegang tot basisbehoeften en educatieve kansen. De invloed van armoede op de opvoeding van kinderen is daarom een cruciaal thema dat zowel voor ouders als onderwijskrachten van belang is. In dit artikel wordt ingegaan op de gevolgen van armoede voor de opvoeding, de rol van sociale hulpverlening en de manieren waarop gezinnen in armoede ondersteuning kunnen krijgen.
De impact van armoede op de opvoeding van kinderen
Kinderen die opgroeien in armoede lopen veel obstakels tegen. Volgens het Sociaal Cultureel Planbureau is een gezin arm als het gedurende lange tijd niet voldoende middelen heeft om aan de basisbehoeften te voldoen. In Nederland ligt de armoedegrens voor een eenpersoonshuishouden in 2023 op €1551 per maand. Dit betekent dat gezinnen met een inkomen onder deze drempel vaak te maken hebben met geldzorgen, wat leidt tot beperkte toegang tot basisbehoeften zoals voedsel, kleding, onderwijs en gezondheidszorg.
Een van de belangrijkste gevolgen van armoede is de beperkte toegang tot educatieve kansen. Kinderen uit arme gezinnen hebben vaak minder toegang tot leermiddelen, schooluitstapjes, sporten, muziekles of verjaardagsvieringen. Dit kan leiden tot leerachterstand en een slechtere schoolprestatie. Bovendien is het risico op voortijdig schoolverlaten groter. Daarnaast worden kinderen uit arme gezinnen vaker geconfronteerd met sociale uitsluiting, wat negatief kan zijn voor hun psychosociale ontwikkeling.
De rol van ouderlijk gedrag en opvoedstijl
De opvoeding van kinderen is niet alleen bepalend door het inkomen van het gezin, maar ook door het gedrag en de opvoedstijl van de ouders. Armoede kan leiden tot meer stress bij ouders, wat kan resulteren in een autoritaire opvoedstijl. Dit kan leiden tot minder ondersteuning en stimulering van kinderen, wat negatief is voor hun ontwikkeling.
Bovendien is er sprake van onveilige hechting tussen ouders en kinderen, wat kan leiden tot emotionele problemen bij kinderen. Ouders die zelf in armoede zijn, hebben vaak een lager sociaal netwerk en minder kansen om hun kinderen te ondersteunen. Dit kan leiden tot een slechtere ontwikkeling van de kinderen, zowel op het gebied van leren als op het gebied van sociale vaardigheden.
Sociale hulpverlening en ondersteuning voor gezinnen in armoede
Er zijn verschillende maatschappelijke organisaties die hulp bieden aan gezinnen in armoede. Buurtgezinnen is bijvoorbeeld een initiatief dat gezinnen die steun nodig hebben koppelt aan een stabiel gezin in de buurt. Hierdoor krijgen kinderen wat extra liefde en aandacht en worden ouders ontlast. Dit initiatief is sinds 2015 actief in meer dan 140 gemeenten en zijn er al meer dan 7.000 matches gemaakt tussen gezinnen.
Kinderhulp is een ander initiatief dat helpt bij het ondersteunen van gezinnen in armoede. De organisatie werkt samen met maatschappelijke organisaties door heel Nederland en biedt hulp bij financiële problemen, opvoeding en sociaal-emotionele problemen. Daarnaast werkt Kinderhulp samen met andere organisaties om kinderen in armoede te ondersteunen met een breder aanbod van hulp.
Daarnaast zijn er ook overheidsinstellingen die hulp bieden aan gezinnen met lage inkomens. Bijvoorbeeld de Rijksoverheid biedt hulp aan gezinnen met kinderen van 0 tot 18 jaar. Ook zijn er lokale instanties die hulp bieden bij schulden, zoals het Sociaal Raadslieden van Minters en Wijkteams Vlaardingen.
De impact van armoede op het welzijn van kinderen
Kinderen uit arme gezinnen voelen zich vaak achtergesteld en minder waard dan kinderen uit gezinnen die meer geld hebben. Dit kan leiden tot gevoelens van angst en eenzaamheid. Daarnaast voelen de kinderen de stress van hun ouders vaak haarfijn aan, wat hen verdrietig of bezorgd kan maken. Ook kunnen ze zichzelf wegcijferen om hun ouders te ontlasten.
Bovendien is er sprake van een groter risico op psychische klachten, zoals hoofdpijn, buikpijn en vermoeidheid. Een sterk sociaal netwerk is belangrijk voor het kunnen omgaan met de zorgelijke financiële situatie. Daarnaast is het belangrijk dat kinderen zich niet als ‘arm kind’ worden benaderd, maar eerder als iemand met geldzorgen of geldproblemen.
De rol van de opvoeder in armoede
Ouders die in armoede zijn, hebben vaak te maken met veel stress. Dit kan leiden tot gevoelens van machteloosheid, een negatief zelfbeeld en depressieve gevoelens. Daarnaast kunnen schaamte en stigmatisering een rol spelen in het leven van ouders met langdurige geldzorgen. Dit kan leiden tot het zich terugtrekken uit hun sociale omgeving en het niet gebruiken van voorzieningen zoals een kindpakket of de voedselbank.
Daarnaast is het belangrijk dat ouders zich bewust zijn van de risico’s die het opgroeien in armoede meebrengt, maar ook dat er nuances zijn en dat niet alle kinderen dezelfde gevolgen ondervinden. Daarom is het belangrijk om als beleidsmaker bewust te zijn van de risico’s en de mogelijkheden die er zijn.
Samenwerking en hulpmiddelen voor gezinnen in armoede
Er zijn verschillende manieren waarop gezinnen in armoede ondersteuning kunnen krijgen. Bijvoorbeeld door samenwerking met maatschappelijke organisaties, zoals Buurtgezinnen en Kinderhulp. Daarnaast zijn er ook overheidsinstellingen die hulp bieden aan gezinnen met lage inkomens.
Daarnaast is er ook sprake van hulpverlening via sociale netwerken en gemeenschappelijke initiatieven. Bijvoorbeeld het initiatief ‘Opvoeden doen we samen’ van Buurtgezinnen, waarin gezinnen die steun nodig hebben worden gekoppeld aan een stabiel gezin in de buurt.
Conclusie
Armoede heeft een grote impact op de opvoeding van kinderen. Het beïnvloedt niet alleen de toegang tot educatieve kansen, maar ook de emotionele ontwikkeling en het welzijn van kinderen. Daarnaast is het belangrijk dat ouders zich bewust zijn van de risico’s en de mogelijkheden die er zijn. Door samenwerking met maatschappelijke organisaties en overheidsinstellingen kunnen gezinnen in armoede ondersteuning krijgen. Het is belangrijk dat ouders en opvoeders hier bewust mee omgaan en actief zoeken naar hulp en ondersteuning.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
