Balans vinden in het opvoeden van hoogbegaafde kinderen
juli 5, 2025
De term “appart opvoeden” is niet direct terug te vinden in de bronnen, maar het begrip “opvoeding” komt in meerdere contexten voor. De opvoeding van kinderen is een complexe taak die zowel psychologisch als maatschappelijk van invloed is. In de bronnen worden verschillende benaderingen van opvoeding besproken, waaronder het werk van Nicolaas Veul in de jeugdzorg, de praktijk van de urka’s uit het boek Siberische opvoeding van Nicolai Lilin, en de effecten van emotioneel gefocuste familie-therapie (EFFT). Deze bronnen geven een overzicht van de uitdagingen en methoden die betrokken zijn bij het opvoeden van kinderen in verschillende situaties.
Opvoeding in de jeugdzorg
De jeugdzorg speelt een centrale rol in het opvoeden van kinderen die in moeilijke situaties terechtkomen. In het programma Een valse start van de 100 dagen-serie, waarin Nicolaas Veul in de jeugdzorg werkt, wordt duidelijk gemaakt hoe moeilijk het is om op te voeden en hoe makkelijk het is om dat fout te doen. Veul onderzoekt hoe kinderen en hun ouders worden begeleid en welke gevolgen dit heeft voor hun verdere leven. De serie benadruelt ook hoe kwetsbare jeugd en de gevolgen van een verkeerde opvoeding kunnen leiden tot problemen in de toekomst. In een interview met Siepie Hylkema wordt benadrukt dat vroegtijdige hulp belangrijk is, zodat problemen niet te lang kunnen sudderen. De jeugdzorg helpt bijvoorbeeld gezinnen die overbelast zijn, moeders met postnatale depressie, of ouders die onzeker zijn over hun opvoedingsmethode.
De urka’s en de invloed van culturele normen
In het boek Siberische opvoeding van Nicolai Lilin wordt het verhaal verteld van een jongetje dat opgroeit in een hechte gemeenschap van ‘eerlijke criminelen’ in Transnistrië, Siberië. Deze gemeenschap, genaamd een urka, leeft onder strenge regels die doen denken aan de leefopvattingen van de maffia. Zo zijn er regels voor het omgaan met wapens, het roven, en het doden. De regels zijn niet willekeurig, maar gebaseerd op een soort morele orde. In dit milieu worden kinderen opgevoed met een zekere morele orde, die hun gedrag bepaalt. Dit laat zien dat opvoeding niet alleen betrekking heeft op het leren van kennis, maar ook op het ontwikkelen van een moreel stelsel dat door de omgeving wordt bepaald.
Emotioneel gefocuste familie-therapie (EFFT)
In de bronnen wordt ook gesproken over de emotioneel gefocuste familie-therapie (EFFT), een benadering die gericht is op het oplossen van problemen binnen het gezin. In fase 1 van EFFT wordt er gewerkt aan de werkalliantie tussen therapeut en gezin, het beoordelen van interactiepatronen, en het herkaderen van het aanmeldingsprobleem. Dit is belangrijk, omdat negatieve interactiepatronen, zoals kritiek, boosheid, of vermijding, het gedrag van kinderen kunnen beïnvloeden. In fase 2 wordt er gesproken met het kind alleen, waarbij de kwetsbare emoties van het kind worden geëxploreerd. Deze emoties, zoals angst voor afwijzing of opgekropte woede, kunnen leiden tot onveilige hechting tussen ouders en kind. In fase 3 wordt er weer met het hele gezin gewerkt, waarbij de doelen behouden blijven.
Sociale ondersteuning en informele opvoedsteun
In de bronnen wordt ook gesproken over informele opvoedsteun, zoals die aangeboden wordt door Home-Start. Dit is een vorm van ondersteuning waarbij ervaringsdeskundige vrijwilligers helpen bij het opvoeden van kinderen. De ondersteuning is laagdrempelig en biedt een sociaal vangnet voor gezinnen die moeite hebben met hun opvoeding. In een interview met Siepie Hylkema wordt benadrukt dat ouders vaak onzeker zijn over hun opvoedingsmethode, en dat het belangrijk is om vroegtijdig hulp te vragen. In de jeugdzorg wordt ook gekeken naar de invloed van een verkeerde opvoeding en de effecten van uithuisplaatsingen op het gedrag van kinderen.
Samenleving en opvoeding
In de bronnen wordt ook gesproken over de invloed van de samenleving op het opvoeden van kinderen. In een interview met Nicolaas Veul wordt benadrukt dat het opvoeden van kinderen niet alleen een persoonlijke taak is, maar ook een maatschappelijke. De samenleving speelt een rol in het bepalen van de normen en waarden waarmee kinderen opgroeien. In het boek Siberische opvoeding wordt ook gesproken over de invloed van een hechte gemeenschap op het gedrag van kinderen. In een dergelijke omgeving wordt de opvoeding bepaald door de normen van de gemeenschap, wat leidt tot een zekere morele orde.
Conclusie
Het opvoeden van kinderen is een complexe taak die zowel psychologisch als maatschappelijk van invloed is. In de bronnen wordt duidelijk gemaakt dat het opvoeden niet alleen betrekking heeft op het leren van kennis, maar ook op het ontwikkelen van een moreel stelsel dat door de omgeving wordt bepaald. De jeugdzorg speelt een belangrijke rol in het opvoeden van kinderen die in moeilijke situaties terechtkomen, en de informele opvoedsteun biedt een sociaal vangnet voor gezinnen die moeite hebben met hun opvoeding. De emotioneel gefocuste familie-therapie (EFFT) helpt bij het oplossen van problemen binnen het gezin, en de samenleving speelt een rol in het bepalen van de normen en waarden waarmee kinderen opgroeien.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
