Kinderopvang in Nederland: Uitdagingen, kosten en toekomstplannen
juli 20, 2025
De anti-autoritaire opvoeding, vooral in de jaren zestig en zeventig van de twintigste eeuw, stond bekend om haar radicale benadering van kinderopvoeding. Het ging hier om een vorm van opvoeding die gebaseerd was op de gedachte dat kinderen zichzelf moesten ontwikkelen, zonder de traditionele autoriteiten van ouders of onderwijs te volgen. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de kernprincipes van de anti-autoritaire opvoeding, de historische context, en een aantal praktijkvoorbeelden. De informatie is gebaseerd op de bronnen die in de opgegeven SOURCES LIST zijn opgenomen.
De kernprincipes van de anti-autoritaire opvoeding
De anti-autoritaire opvoeding richtte zich op het bevorderen van autonomie, kritisch denken, en sociale betrokkenheid van kinderen. Het doel was om kinderen te leren om te gaan met hun eigen wensen, maar ook om hen te leren omgaan met anderen. In tegenstelling tot de traditionele autoritaire opvoeding, waarin regels en bevelen centraal stonden, stond hier het individu en het collectieve denken in het midden.
De bronnen geven aan dat de anti-autoritaire opvoeding niet alleen gericht was op het leren van regels en discipline, maar ook op het ontwikkelen van een bewustzijn voor maatschappelijke ongelijkheid. Zo stond de opvoeding van kinderen in de jaren zeventig van de twintigste eeuw in het teken van de klassenstrijd en de beleving van de kapitalistische maatschappij. Kinderen moesten worden opgeleid tot bewustzijn van hun rol in de samenleving en het vermogen om te handelen in overeenstemming met de wensen van anderen.
In de bronnen wordt ook gesproken over het idee van ‘ontsporen van de factoren die de mens van buitenaf willen inpassen’. Dit wil zeggen dat kinderen niet zouden moeten worden beïnvloed door externe krachten, zoals de maatschappelijke normen of de autoriteiten van ouders. In plaats daarvan moesten kinderen zelf leren om te kiezen wat goed was voor hen, zowel op persoonlijk als sociaal niveau.
Historische context en praktijkvoorbeelden
De anti-autoritaire opvoeding werd vooral gepraktiseerd in de jaren zeventig van de twintigste eeuw. In die tijd werden er tal van anti-autoritaire kinderdagverblijven (kresj) opgericht, zoals de Pater Brugmankresj in Nijmegen. Deze crèches waren gericht op het leren van autonomie, samenwerking en het ontwikkelen van een kritische houding ten opzichte van de maatschappij.
In de bronnen wordt beschreven dat de kinderen in deze kresj vrijheid kregen om te spelen, te lopen, en zich te bewegen zonder beperking. De ouders en verzorgers stonden niet in de weg, maar gaven het kinderen ruimte om hun eigen keuzes te maken. Zo konden kinderen zelf beslissen of ze met hun eigen poep wilden spelen of of ze met andere kinderen wilden samenwerken.
De praktijk van de anti-autoritaire opvoeding was echter niet altijd eenvoudig. In de bronnen wordt aangegeven dat de jaren zeventig ook het einde van het anti-autoritaire tijdperk betekenden. De maatschappij werd democratischer, en de opvoeding werd steeds meer gericht op het individu en de rol van de ouders. Bovendien werd de anti-autoritaire opvoeding steeds minder populair, omdat de realiteit van de maatschappij niet overeenkwam met de idealen van de jaren zeventig.
De rol van de ouders en de verzorgers
In de anti-autoritaire opvoeding speelden de ouders en verzorgers een centrale rol. Ze moesten leren om te luisteren naar de wensen van de kinderen en hen te begeleiden in hun ontwikkeling. In de bronnen wordt aangegeven dat de ouders in de jaren zeventig van de twintigste eeuw vaak zelf actief waren in de opvoeding van hun kinderen. Ze zorgden ervoor dat de kinderen hun eigen keuzes konden maken, maar ook dat ze wisten wat de gevolgen van hun keuzes waren.
De ouders moesten ook leren om met hun eigen gedrag om te gaan. Zo werd er in de bronnen aangegeven dat de ouders zelf ook hun eigen gedrag moesten beoordelen. Ze moesten leren om te luisteren naar hun kinderen, maar ook om hun eigen grenzen te stellen. Dit is een van de kernprincipes van de anti-autoritaire opvoeding: het leren omgaan met grenzen en het leren om te luisteren naar anderen.
De impact op de maatschappij
De anti-autoritaire opvoeding had ook een invloed op de maatschappij. In de bronnen wordt gesproken over het idee dat de kinderen van de jaren zeventig van de twintigste eeuw de toekomst zouden kunnen veranderen. Ze zouden spontaan, creatief, kritisch en democratisch kunnen zijn. De verwachting was dat deze kinderen de maatschappij zouden kunnen omvormen, in overeenstemming met de idealen van de jaren zeventig.
Hoewel de anti-autoritaire opvoeding niet volledig is gelukt, heeft deze wel bijgedragen aan de verandering in de maatschappij. De focus op autonomie, samenwerking en kritisch denken heeft invloed gehad op de opvoeding en de samenleving. De opvoeding van kinderen is steeds meer gericht op het individu en het leren omgaan met anderen.
Conclusie
De anti-autoritaire opvoeding was een vorm van opvoeding die gericht was op het bevorderen van autonomie, kritisch denken, en sociale betrokkenheid van kinderen. De praktijk van de anti-autoritaire opvoeding was in de jaren zeventig van de twintigste eeuw in veel gevallen een uitdaging, maar ook een kans om de maatschappij te veranderen. De opvoeding had invloed op de manier waarop ouders en kinderen met elkaar omgingen, en op de rol van de maatschappij in de opvoeding. Hoewel de anti-autoritaire opvoeding niet volledig is gelukt, heeft deze wel bijgedragen aan de verandering in de maatschappij.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
