Vrijstelling lichamelijke opvoeding: voorwaarden, procedures en vervangende taken
juli 12, 2025
De kinderopvangsector ondergaat significante veranderingen met de implementatie van de nieuwe Cao Kinderopvang, die loopt van 1 januari 2025 tot en met 31 december 2026. Deze aanpassingen hebben gevolgen voor zowel de professionals in de sector als voor de ouders die gebruikmaken van kinderopvang. Deze artikel geeft een overzicht van de belangrijkste wijzigingen, inclusief loonsverhogingen, nieuwe regelingen omtrent verlof en de impact op de kosten van kinderopvang.
Een belangrijk aspect van de nieuwe Cao is de stapsgewijze loonsverhoging voor medewerkers in de kinderopvang. Per juli 2025 wordt een verhoging van 2,5% toegepast, gevolgd door een verdere verhoging van 1,5% in september 2026. Daarnaast wordt de eindejaarsuitkering aanzienlijk verhoogd. In 2025 stijgt deze van 4% naar 5,5% van het jaarsalaris, en in 2026 naar maar liefst 8%. Deze financiële verbeteringen zijn bedoeld om de sector aantrekkelijker te maken voor werknemers en de waarde van hun werk te erkennen. Ook de stagevergoeding wordt verhoogd naar €350,- per maand vanaf september 2025 en €450,- vanaf september 2026 voor een fulltime stageweek.
De nieuwe Cao introduceert een aantal belangrijke wijzigingen in de verlofregelingen. Een opvallende toevoeging is de vaste vrije dag op 5 mei voor medewerkers in de kinderopvang. Dit is een nieuwe regeling die de werk-privébalans van de medewerkers moet verbeteren. Er zijn ook afspraken gemaakt over verlof in relatie tot basisroosters en jaarurensystematiek, met als doel de werkdruk te verlagen en een gezondere balans te bevorderen. Daarnaast is er aandacht voor verlof voor persoonlijke omstandigheden, zoals verhuizingen, bruiloften en familiebijeenkomsten. Voor verhuizingen kan verlof worden aangevraagd, hoewel de voorwaarden hiervoor afhankelijk zijn van de specifieke Cao of arbeidsovereenkomst.
Naast regulier verlof is er ook de mogelijkheid tot bijzonder verlof voor specifieke familieomstandigheden. Dit kan bijvoorbeeld van toepassing zijn bij bruiloften, scheidingen of belangrijke familiebijeenkomsten. Ook bij een geregistreerd partnerschap kan verlof worden aangevraagd, meestal voor een paar dagen, afhankelijk van de geldende Cao of individuele arbeidsovereenkomst. Het betrekken van kinderen bij familiegelegenheden, zoals een bruiloft, wordt aangemoedigd. Kinderen kunnen een rol spelen tijdens de ceremonie, bijvoorbeeld als ringdrager, of een eigen taakje krijgen, zoals het verzorgen van een limonadekraampje of het maken van foto's. Het geven van kinderen een speciale rol kan hen betrekken bij de gebeurtenis en het voor hen leuker maken.
De kosten van kinderopvang zijn een belangrijke zorg voor veel ouders. De overheid vergoedt een deel van deze kosten via de kinderopvangtoeslag, maar de hoogte van de vergoeding is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder het gezamenlijke gezinsinkomen, het aantal kinderen, het aantal opvanguren en de uurprijs van de opvang. De maximale uurtarieven voor verschillende soorten kinderopvang zijn vastgesteld: €10,71 voor een kinderdagverblijf, €9,52 voor buitenschoolse opvang en €8,10 voor gastouderopvang. Kinderopvangorganisaties en gastouders zijn vrij om hun eigen tarieven te bepalen, wat betekent dat de uiteindelijke kosten voor ouders kunnen variëren. Er is goede hoop dat de kosten voor veel gezinnen in 2025 lager zullen zijn, doordat het percentage van de kinderopvangtoeslag wordt verhoogd.
Het kabinet zet plannen door om de kinderopvang bijna gratis te maken voor werkende ouders. Dit wordt gerealiseerd door een nieuwe financieringsstructuur waarbij de vergoeding voor kinderopvang inkomensonafhankelijk wordt en direct aan de kinderopvangorganisatie wordt betaald. Dit moet terugvorderingen door ouders voorkomen. De benodigde wetswijzigingen worden in 2025 voorgelegd via een internetconsultatie, en de invoering van het nieuwe stelsel staat gepland voor januari 2027. De PO-Raad pleit er tevens voor om de arbeidseis los te laten, zodat alle kinderen toegang hebben tot de voorschool, ongeacht de arbeidsstatus van hun ouders. Dit zou kunnen helpen om achterstanden bij kinderen vroegtijdig te signaleren en te voorkomen.
Hoewel de nieuwe financieringsstructuur veelbelovend is, zijn er ook risico's verbonden aan de implementatie. Er wordt verwacht dat de uurtarieven voor kinderopvang zullen stijgen, wat door kan werken in de tarieven voor gemeentelijke regelingen, zoals voorschoolse educatie. Dit kan de toegankelijkheid van de voorschool verminderen. Daarnaast kan de toegenomen vraag naar kinderopvang leiden tot schaarste in de beschikbare kindplekken die gemeenten inkopen voor voorschoolse educatie. De staatssecretaris heeft deze risico's erkend en oplossingsrichtingen aangegeven, maar de haalbaarheid hiervan is nog onzeker vanwege de benodigde financiële middelen.
De nieuwe Cao legt ook nadruk op het belang van medezeggenschap en werkdrukverlaging. Er zijn afspraken gemaakt over de bevordering van medezeggenschap, studie naar verlof in relatie tot basisroosters en jaarurensystematiek, en gezond roosteren. Het doel is om een werkomgeving te creëren waarin medewerkers plezier hebben in hun werk en geen ongezonde werkdruk ervaren. Het levensfasebudget wordt verdubbeld, waardoor medewerkers sneller tijd kunnen opbouwen die ze kunnen inzetten op een moment dat bij hen past. Dit draagt bij aan duurzame inzetbaarheid en een betere werk-privébalans.
Met de nieuwe Cao wordt de kinderopvangsector aantrekkelijker gemaakt voor werknemers. De loonsverhogingen, verbeterde verlofregelingen en aandacht voor werkdrukverlaging zijn bedoeld om de waarde van het werk te erkennen en de sector te versterken. De toekomstbestendigheid van het functiehuis wordt verbeterd door het beter aan te laten sluiten bij de sectoren waarmee wordt samengewerkt. Het is een historisch moment dat de Cao voor de hele kinderopvangsector weer één is geworden na 2,5 jaar.
Het regelen van kinderopvang kan een uitdaging zijn, vooral in gebieden waar de vraag hoog is. Het is raadzaam om zo vroeg mogelijk in te schrijven bij een opvang naar keuze, zelfs tijdens de zwangerschap. Broertjes en zusjes van al geplaatste kinderen krijgen vaak voorrang. Bij buitenschoolse opvang kan de inschrijving vaak al vanaf het tweede levensjaar, afhankelijk van de opvanglocatie. Het is belangrijk om verschillende opvanglocaties te bezoeken, de faciliteiten te bekijken en met de medewerkers te praten om een goed gevoel te krijgen bij de opvang. Ouders kunnen kiezen voor een groep met kinderen van dezelfde leeftijd (horizontale groep) of een groep met verschillende leeftijden (verticale groep), afhankelijk van wat het beste past bij hun kind.
De nieuwe Cao Kinderopvang 2025-2026 brengt significante veranderingen met zich mee voor zowel de professionals in de sector als voor de ouders die gebruikmaken van kinderopvang. De loonsverhogingen, verbeterde verlofregelingen en nieuwe financieringsstructuur zijn bedoeld om de kwaliteit van de kinderopvang te verbeteren, de werkdruk te verlagen en de toegankelijkheid te vergroten. Hoewel er ook risico's verbonden zijn aan de implementatie, zijn de intenties positief en gericht op het creëren van een duurzame en aantrekkelijke kinderopvangsector.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet