Angst bij kinderen: Herkenning, Oorzaken en Effectieve Strategieën voor Ouders en Verzorgers
mei 28, 2025
Opvoeden is een uitdagende taak die ouders niet alleen hoeven te dragen. Steun uit de omgeving, zoals van familie, buren, leerkrachten en andere betrokkenen, kan een cruciale rol spelen in het welzijn van kinderen en gezinnen. Dit artikel belicht het belang van samen opvoeden, gebaseerd op recente initiatieven, onderzoeken en praktijkvoorbeelden.
Het belang van een ondersteunend netwerk
Ouders staan er niet alleen voor; grootouders, familieleden, leerkrachten, buren en andere volwassenen vervullen een onmisbare rol als 'opvoedhelden'. Deze steunfiguren versterken niet alleen gezinnen, maar ook de hele maatschappij. Kinderen die kunnen terugvallen op andere volwassenen zijn vaak veerkrachtiger en hebben meer kans om zich te ontwikkelen tot gezonde volwassenen.
In de Week van de Opvoeding 2024 stonden deze opvoedhelden centraal. Marielle Balledux van het NJi benadrukt: "Ouders beseffen lang niet altijd dat ze het opvoeden niet alleen hoeven doen. Het zou hen enorm kunnen helpen als ze hun vragen en twijfels delen met familie, vrienden, buren en andere ouders."
Praktische initiatieven voor samen opvoeden
Buurtgezinnen
Stichting Buurtgezinnen is een initiatief gebaseerd op het principe 'opvoeden doen we samen'. Gezinnen die steun kunnen gebruiken (vraaggezinnen) worden gekoppeld aan een warm en stabiel gezin in de buurt (steungezinnen). Kinderen krijgen zo extra liefde en aandacht, terwijl ouders even worden ontlast. De hulp is praktisch en vriendschappelijk en kan variëren van een wekelijkse speelafspraak tot een weekendje logeren.
Gemeentelijke campagnes
De gemeente Land van Cuijk lanceerde een campagne om het taboe op hulp zoeken bij opvoeden te doorbreken. Samen met CJG, Sociom en GGD Hart voor Brabant biedt ze informatie over uiteenlopende opvoedthema's. Ouders kunnen hier terecht met vragen zoals "Moet ik mijn kind oppakken of laten huilen?" of "Hoe leg ik mijn kind duidelijk uit wat wel en niet mag?".
Kerkelijke betrokkenheid
Binnen kerkgemeenschappen wordt samen opvoeden actief gestimuleerd. Tijdens de 'Zondag van Samen Opvoeden' staan generaties stil bij hun rol in de opvoeding van kinderen. Kerkpunt biedt hiervoor handreikingen met inspirerende input, creatieve werkvormen en liedsuggesties.
Samen beslissen en communiceren
Effectieve communicatie binnen het gezin is essentieel voor samen opvoeden. Een methode die wordt aangeraden is verbindende communicatie, waarbij normen en regels in huis samen worden vastgesteld en besproken. Dit geldt vooral voor samengestelde gezinnen, waar opvoeden vaak onbesproken blijft en correctie aan de biologische ouder wordt overgelaten.
Kinderen betrekken bij beslissingen kan ook waardevol zijn. Door eerst te brainstormen ontstaan vaak creatieve oplossingen. Het is belangrijk dat iedereen gehoord wordt en dat besluiten tijdelijk worden uitgeprobeerd en geëvalueerd. Dit draagt bij aan een gevoel van gezamenlijkheid en verantwoordelijkheid.
Culturele perspectieven op opvoeden
De Inuit-cultuur biedt interessante inzichten in kalm blijven tijdens opvoedsituaties. Uit onderzoek blijkt dat Europeanen vaak waarde hechten aan boosheid, terwijl de Inuit productievere emoties prefereren. In hun cultuur wordt kinderen geleerd emoties te uiten zonder anderen pijn te doen.
Steven Pont, opvoedcoach, benadrukt het belang van grenzen stellen terwijl je zelf kalm blijft. Hij verwijst naar de Inuit-methode waarbij kinderen leren omgaan met frustraties zonder dat volwassenen boos worden.
Uitdagingen in samen opvoeden
Ondanks de voordelen zijn er ook uitdagingen. In samengestelde gezinnen kan het 'gast in eigen huis'-gevoel ontstaan wanneer rollen en verantwoordelijkheden onduidelijk zijn. In wijken met complexe problematiek, zoals Malburgen, is samenwerking tussen instanties vaak moeilijk. Professionals geven aan dat versplintering van organisaties en budgetten tot onvoldoende afstemming leidt.
Monaïm Benrida, directeur van het Nationaal Programma Arnhem-Oost, benadrukt dat duurzame verandering betere samenwerking vereist: "Je hebt elkaar nodig, je kunt elkaar versterken. Als ieder zijn eigen territorium blijft afbakenen, schiet het niet op."
Conclusie
Opvoeden is een gedeelde verantwoordelijkheid die baat heeft bij ondersteuning uit de omgeving. Initiatieven zoals Buurtgezinnen, gemeentelijke campagnes en kerkelijke betrokkenheid laten zien hoe samen opvoeden in praktijk kan worden gebracht. Effectieve communicatie, zowel binnen het gezin als met het bredere netwerk, is hierbij essentieel. Culturele perspectieven, zoals de Inuit-benadering, bieden waardevolle inzichten in alternatieve opvoedstijlen. Hoewel er uitdagingen zijn, vooral in complexe situaties, blijft het centrale motto relevant: opvoeden doe je samen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
