Samenwerken in de opvoeding: hoe om te gaan met verschillen in meningsuiting

Als ouders is het belangrijk om te beseffen dat jullie niet altijd ooit op één lijn zitten. Verschillen in opvoedstijl zijn niet per se schadelijk, maar het is wel van belang om hier met elkaar over te praten en samen een oplossing te vinden. Het is een uitdaging, maar het kan ook een kans zijn om elkaar beter te leren begrijpen en te groeien. In dit artikel bespreiden we hoe je met verschillen in opvoedstijl omgaat en hoe je samen een betrouwbare basis kunt vormen voor je kind.

Verschillen in opvoedstijl: wat betekent dat?

Verschillen in opvoedstijl zijn veelvoorkomend. Iedere ouder heeft zijn eigen manier van omgaan met kinderen, gebaseerd op zijn eigen ervaringen, waarden en persoonlijke keuzes. Bijvoorbeeld: een ouder kan meer nadruk leggen op structuur, terwijl de andere ouder meer ruimte geeft aan spontaniteit. Deels komt dit door de manier waarop ze zelf zijn opgegroeid. In sommige gevallen kan dit leiden tot spanningen en ruzies, vooral als de verschillen niet goed worden besproken.

Volgens een onderzoek is het belangrijk om te beseffen dat verschillen in opvoedstijl niet per se negatief zijn. Het kan juist een verrijking zijn voor het kind, want het leert het kind omgaan met verschillende perspectieven en aanpakken. Maar het is wel van belang om dit met elkaar te bespreken en te besluiten wat jullie als gezin belangrijk vinden.

Hoe ga je om met verschillen in opvoedstijl?

1. Ontdek het verschil in opvoeden

Het eerste wat je moet doen, is het verschil tussen jullie opvoedstijlen duidelijk maken. Wat zijn de verschillen? Waar schuilt het? Wanneer voel je onvrede? Welke situaties roepen discussie op? Maak een lijstje van de thema’s waar jullie over kunnen praten, zoals:

• huiswerk
• tafelmanieren
• vriendschappen
• schermtijd
• omgaan met geld
• beleefdheid
• verwachtingen van een kind
• opruimen

Door deze thema’s duidelijk te maken, kun je beter begrijpen waar jullie op hetzelfde moment staan en waar jullie verschillen hebben.

2. Verdiep je in elkaars aanpak

Het is belangrijk om met elkaar in gesprek te gaan over de opvoeding. Wat vind jij, wat vind ik? Uitgangspunt moet zijn dat jouw manier niet per se beter is dan die van je partner. Verdiep je in de aanpak van je partner. Uiteindelijk willen jullie allebei het beste voor het kind! Bevraag elkaar op de gedachte achter een overtuiging:

• Waarom wil je dat we het op deze manier aanpakken in de opvoeding?
• Wat gebeurt er met jou of ons kind als we niet aan jouw aanpak tegemoetkomen?
• Waar maak je je zorgen om?
• Wat vind je belangrijk om aan je kind mee te geven en waarom?
• Wat zijn jouw eigen ervaringen?

Door deze vragen te stellen, kun je beter begrijpen waarom je partner zo denkt en hoe jullie samen een oplossing kunnen vinden.

3. Maak duidelijke afspraken

Het is belangrijk om samen een keuze te maken: wat zijn jullie afspraken? Hoe willen jullie gezin zijn? Welke waarden geven jullie je kind mee? Voor een kind is veiligheid belangrijk, uiteraard. Ouders die elkaar steeds afvallen, geven een kind alleen maar ruimte om zijn eigen plan te trekken en jullie tegen elkaar uit te spelen. Dat zal onbewust gaan, maar het is niet goed voor het kind. En niet goed voor jullie relatie. Duidelijke grenzen in ‘zo doen we het hier met elkaar’ bieden een basisveiligheid.

4. Praten in ‘ik-boodschappen’

Een veelgebruikte methode is het praten in ‘ik-boodschappen’. Dit is een communicatiemethode waarbij je actief luistert zonder voor de ander in te vullen wat hij voelt, en waarbij je praat in ‘ik-boodschappen’. Je beschuldigt hem niet van iets wat hij niet doet, maar vertelt wat jouw behoefte is. Want als iemand zich gehoord en begrepen voelt, staat hij open voor een gesprek. Zolang dat niet zo is, zal hij zich (eerder) verzetten. In dit geval is het belangrijk om te leren luisteren en te begrijpen wat de ander voelt.

5. Investeer in je relatie

Voor een kind is er niets heerlijker dan ouders die van elkaar houden en elkaar steunen. Investeer dus in je relatie. Neem de tijd om met elkaar te praten en ook om samen te genieten. Wat een mooi voorbeeld kun je dan voor je kind zijn! Of je relatie en jullie aanpak in de opvoeding een succes wordt, hangt niet af van je genen en ook niet van je persoonlijkheid. Het gaat over jullie bereidheid, hoe jullie met verschillen omgaan en welke keuzes jullie samen maken.

Wat als je partner dingen roept over jouw manier van opvoeding?

Soms gebeurt het dat je partner bepaalde dingen roept over jouw manier van opvoeden. Dat kan onaangenaam zijn, maar het is belangrijk om dit niet te negeren. Probeer eerst jezelf af te vragen of het slim is om ruzie te maken of dat je eerst iets anders te doen hebt. Dat je eerst gaat leren waar je eigen triggers vandaan komen en hoe daarmee om te gaan.

Een mogelijke oplossing is om te praten in ‘ik-boodschappen’. Bijvoorbeeld: ‘Ik voel me soms onbegrepen als jij zegt dat ik te streng ben.’ Zo kun je je gevoelens duidelijk maken zonder je partner te beschuldigen. Daarna kun je samen proberen een oplossing te vinden die voor iedereen werkt.

Wat als het niet lukt om op één lijn te zitten?

Soms is het lastig om op één lijn te zitten, vooral als de opvoedstijlen heel verschillend zijn. In dat geval is het belangrijk om te beseffen dat het niet altijd mogelijk is om volledig op één lijn te zitten. Maar het is wel belangrijk om te weten wat je wel kunt doen om het goed voor je kind te houden. Bijvoorbeeld: het hebben van verschillende benaderingen heeft ook voordelen. Zo leert je kind al jong dat mensen nu eenmaal verschillen in aanpak.

Wat als er ruzie is?

Ruzie is niet per se slecht, maar het is wel belangrijk om te weten dat het kind hierdoor in de war kan raken. Kinderen die opgroeien bij ouders die vaak en heftig ruziemaken, kunnen daarvan in de war raken. Zij gaan twijfelen aan zichzelf. Mag ik wel zijn wie ik ben? Ben ik hier te veel? Komt dit door mij? Zulke kinderen kunnen bijvoorbeeld vermijdend of angstig worden. Sommige kinderen gaan vervelend gedrag laten zien, anderen gaan juist superlief en stilletjes spelen. Zij zijn in de war met hun eigen ik.

Daarom is het belangrijk om na een ruzie meteen te werken aan herstel. Laat aan je kind zien dat je het weer oplost met elkaar. Als je kind rustig is geworden, kan daarna bijvoorbeeld een rugtekeningspel goed werken om te kalmeren. Bij dit spel maakt de ouder tekeningen met de vingers op de rug van het kind of andersom. Zo zorg je voor nabijheid, geborgenheid en aanraking. Maar stoeien, acrobatiek of vangspelletjes kunnen ook goed werken om je kind te helpen ontladen. Je kan tijdens het spelen met je kind veel herstelmogelijkheden creëren. Ook bij tieners werkt dit goed.

Conclusie

Als ouders is het belangrijk om te beseffen dat jullie niet altijd op één lijn zitten. Verschillen in opvoedstijl zijn veelvoorkomend, maar het is belangrijk om hier met elkaar over te praten en samen een oplossing te vinden. Door de verschillen te begrijpen en te leren luisteren, kun je beter omgaan met de uitdagingen van het opvoeden. Samenwerken is belangrijk, maar ook het ondersteunen van elkaar en het vinden van een gemeenschappelijke basis. Met inzicht en door open te staan voor elkaar kun je een stevige basis vormen voor je kind.

Bronnen

1. Samen opvoeden: 5 tips
2. Niet op 1 lijn
3. Wat kun je doen als je als ouders niet samen op een lijn zit
4. Invloed emotionele verwaarlozing op relatie
5. Impact van ons verleden
6. Vaak en heftig ruziemaken in het bijzijn van je kinderen
7. Plek partner familiesysteem
8. Relatie partner reactie triggers psycholoog partner