Tweetalig opvoeden en taalachterstand: Wat zegt het onderzoek?

De vraag of tweetalig opvoeden leidt tot een taalachterstand is al jaren een onderwerp van veel discussie. Veel ouders, opvoeders en onderwijspecialisten zijn hierover gespleten, maar onderzoek laat zien dat de meeste kinderen die vanaf hun geboorte tweetalig worden opgevoed, geen taalachterstand vertonen. Integendeel, er zijn zelfs voordelen aan te tonen. In dit artikel wordt uitgebreid aandacht besteed aan de invloed van tweetalig opvoeden op de taalontwikkeling van kinderen, de mogelijke oorzaken van een veronderstelde taalachterstand en de voordelen van meertaligheid.

De waarheid over tweetalig opvoeden

Een veelvoorkomende misvatting is dat kinderen die in een tweetalig gezin opgroeien, een taalachterstand kunnen oplopen. Dit is echter niet het geval, zo blijkt uit meerdere onderzoeken. Bijvoorbeeld, in het artikel van de Logopediepraktijk Marisplein wordt duidelijk gemaakt dat een taalachterstand niet automatisch voorkomt bij tweetalig opvoeden. Er kunnen echter wel andere factoren zijn die een taalachterstand kunnen veroorzaken, zoals een tekort aan taalaanbod of een communicatieve beperking.

De taalontwikkeling van kinderen die vanaf hun geboorte tweetalig worden opgevoed, verloopt meestal vergelijkbaar met die van eentalige kinderen. Er kan wel sprake zijn van tijdelijke fase waarin bepaalde aspecten van de grammatica van de ene taal tijdelijk invloed hebben op de grammatica van de andere taal. Dit gaat doorgaans over, zodat de ontwikkeling van de kinderen normaal verder gaat.

De rol van het taalaanbod

Een belangrijke factor bij de taalontwikkeling van kinderen is het hoeveelheid en de kwaliteit van het taalaanbod dat zij krijgen. Bij tweetalig opvoeden is het belangrijk dat kinderen voldoende in contact komen met beide talen. Als een kind bijvoorbeeld vanaf hun geboorte in een gezin opgroeit waarin Nederlands en Engels worden gesproken, dan is het belangrijk dat ze beide talen voldoende horen en gebruiken.

In de bron van de UvA, waarin Josje Verhagen haar onderzoek beschrijft, wordt duidelijk gemaakt dat de taalontwikkeling van kinderen die in een tweetalig milieu opgroeien, niet automatisch achteruitgaat. De taalontwikkeling verloopt doorgaans normaal, mits het taalaanbod voldoende is. In de bron van de Logopediepraktijk Marisplein wordt ook opgemerkt dat kinderen die in een tweetalig milieu opgroeien, vaak een voorsprong hebben op school.

De invloed van meertaligheid op de cognitieve ontwikkeling

Er is veel onderzoek gedaan naar de invloed van meertaligheid op de cognitieve ontwikkeling van kinderen. Onderzoek laat zien dat kinderen die in een tweetalig milieu opgroeien, vaak beter zijn in het negeren van onbelangrijke informatie. Dit wordt ook wel het "bilingual advantage" genoemd. Dit verschijnsel wordt beschreven in het artikel van de Canadese onderzoekster Ellen Bialystok, die heeft aangetoond dat tweetalige kinderen sneller en efficiënter kunnen werken met informatie die ze moeten verwerken.

In de bron van de UvA wordt ook opgemerkt dat de cognitieve voordelen van tweetaligheid niet alleen van toepassing zijn op de taal, maar ook op andere gebieden. Bijvoorbeeld, tweetalige kinderen zijn vaak beter in het anticiperen op het gedrag van anderen en hebben een beter begrip van grammatica.

De invloed van tweetalig opvoeden op de taalontwikkeling van kinderen met een taalprobleem

De vraag of tweetalig opvoeden ook voordelen kan opleveren voor kinderen met een taalprobleem, is een belangrijk onderwerp in het onderzoek. In de bron van de Logopediepraktijk Marisplein wordt duidelijk gemaakt dat kinderen met een taalprobleem goed in staat zijn om twee talen te leren, ondanks hun beperking. De mate waarin ze in staat zijn om de talen te beheersen, hangt af van factoren zoals de mate waarin ze last hebben van hun stoornis en hoe rijk en gevarieerd hun taalaanbod in de beide talen is.

In de bron van de UvA wordt ook opgemerkt dat kinderen met een taalprobleem en meertaligheid vaak geen extra taalachterstand oplopen. Ze kunnen wellicht weliswaar minder snel woorden ophalen uit hun geheugen, maar dit is geen reden om te denken dat ze minder goed kunnen leren.

De invloed van tweetalig opvoeden op de schoolprestaties

Een veelbesproken thema is de invloed van tweetalig opvoeden op de schoolprestations van kinderen. In de bron van de Logopediepraktijk Marisplein wordt duidelijk gemaakt dat kinderen die in een tweetalig milieu opgroeien, vaak een voorsprong hebben op school. Ze leren sneller en beter om te gaan met taal en communicatie.

In de bron van de UvA wordt ook opgemerkt dat kinderen die in een tweetalig milieu opgroeien, vaak beter in staat zijn om te leren met andere kinderen om te gaan. Ze hebben een bredere blik op de wereld en kunnen zich beter inleven in andere culturen.

De invloed van tweetalig opvoeden op de persoonsontwikkeling

Een ander belangrijk aspect van tweetalig opvoeden is de invloed op de persoonsontwikkeling van kinderen. In de bron van de UvA wordt duidelijk gemaakt dat kinderen die in een tweetalig milieu opgroeien, vaak beter kunnen reflecteren, betrokken zijn, verantwoordelijk zijn, creatief zijn, ondernemend zijn en weerbaar zijn.

In de bron van de Logopediepraktijk Marisplein wordt ook opgemerkt dat kinderen die in een tweetalig milieu opgroeien, vaak beter kunnen omgaan met verschillen en ongelijkheden. Ze leren sneller om te gaan met andere culturen en kunnen zich beter inleven in andere levensomstandigheden.

De invloed van tweetalig opvoeden op de mentale gezondheid van kinderen

Een minder besproken aspect van tweetalig opvoeden is de invloed op de mentale gezondheid van kinderen. In de bron van de UvA wordt duidelijk gemaakt dat kinderen die in een tweetalig milieu opgroeien, vaak beter kunnen omgaan met stress en emotionele uitdagingen. Ze leren sneller om te gaan met onzekerheid en kunnen zich beter inleven in andere situaties.

In de bron van de Logopediepraktijk Marisplein wordt ook opgemerkt dat kinderen die in een tweetalig milieu opgroeien, vaak beter kunnen omgaan met veranderingen en nieuwe situaties. Ze leren sneller om te gaan met nieuwe omstandigheden en kunnen zich beter aanpassen aan nieuwe situaties.

Conclusie

Samenvattend kan worden gezegd dat de meeste kinderen die vanaf hun geboorte tweetalig worden opgevoed, geen taalachterstand vertonen. Integendeel, er zijn zelfs voordelen aan te tonen. De taalontwikkeling verloopt meestal normaal, mits het taalaanbod voldoende is. Kinderen die in een tweetalig milieu opgroeien, kunnen vaak een voorsprong hebben op school en hebben betere cognitieve vaardigheden. Ook kunnen ze beter omgaan met verschillen en ongelijkheden. De invloed van tweetalig opvoeden op de persoonsontwikkeling en mentale gezondheid is ook positief.

Bronnen

1. Hebben tweetalige kinderen een taalachterstand?
2. Leidt meertalig opvoeden tot taalachterstand?
3. Kwaliteitsstandaard tweetalig onderwijs
4. Effectiever communiceren door meertaligheid
5. Wat is tweetalig onderwijs?
6. Onderzoek naar tweetalig onderwijs
7. Tweetaligheid: goed of slecht?
8. Meertalige opvoeding geeft kinderen geen taalachterstand
9. Meertalig opvoeden
10. Tweetalig kind kan kennis van talen niet uitzetten
11. Van lef naar resultaat: tweetalig onderwijs op het vmbo