Oplossingsgericht opvoeden: Een positieve aanpak voor gezonde ontwikkeling van kinderen

Oplossingsgericht opvoeden is een methode die gericht is op het ontwikkelen van positieve relaties tussen ouders en kinderen, waarbij het focus ligt op wat er al goed gaat in plaats van op de problemen. Deze aanpak is gebaseerd op de psychologische theorie van oplossingsgerichte therapie, die oorspronkelijk is ontstaan in de psychiatrie, maar tegenwoordig ook wordt toegepast in het onderwijs, coaching en opvoeden. In dit artikel wordt uitgelegd hoe oplossingsgericht opvoeden werkt, wat de belangrijkste principes zijn en hoe ouders hier effectief mee kunnen omgaan om de ontwikkeling van hun kinderen te ondersteunen.

Wat is oplossingsgericht opvoeden?

Oplossingsgericht opvoeden is een manier van omgaan met kinderen die uitgaat van het idee dat elk kind uniek is en dat het opvoeden geen standaardoplossing heeft. In plaats van te focussen op problemen, wordt er aandacht besteed aan de krachten en mogelijkheden van zowel ouders als kinderen. Dit betekent dat ouders zich bewust moeten zijn van hun eigen sterktes en die van hun kind, en deze moeten inzetten in situaties waarin ze een oplossing nodig hebben.

De methode is ontwikkeld door Lara de Bruin en Rian Meddens, die samenwerken in de praktijk De Geheime Tuin. Ze laten zien hoe ouders zelf aan oplossingen kunnen werken door uit te gaan van wat er al goed gaat. Dit maakt het mogelijk om positieve verandering in te zetten en helpt ouders om meer zelfvertrouwen te krijgen in hun opvoedingsstrategie.

De vijf basisprincipes van oplossingsgericht opvoeden

Volgens de bronnen zijn er vijf basisprincipes van oplossingsgericht opvoeden, die belangrijk zijn om te begrijpen en te toepassen in de praktijk.

1. Kijk naar mogelijkheden en uitzonderingen

Een van de belangrijkste principes van oplossingsgericht opvoeden is het kijken naar wat er al goed gaat in het gezin. In plaats van steeds weer te praten over wat er niet goed gaat, wordt er aandacht besteed aan de momenten waarin het wel goed gaat. Dit kan zijn dat het kind zich goed gedraagt, of dat er een positief moment is tussen ouder en kind. Door deze momenten te laten zien, ontstaat er meer energie en creativiteit. Dit principe is onderdeel van de oplossingsgerichte aanpak, waarbij het belangrijk is om aandacht te geven aan hetgeen werkt in plaats van hetgeen niet werkt.

2. Aandacht voor gevoelens

Emoties spelen een belangrijke rol in de ontwikkeling van kinderen. Ze bepalen voor een groot deel hoe kinderen zich gedragen. Er bestaat dus een link tussen gedrag en gevoel. Bij oplossingsgericht opvoeden wordt er aandacht besteed aan de emoties van het kind. Ouders moeten hun kinderen serieus nemen en hun gevoelens erkennen. Dit kan door bijvoorbeeld het gevoel van het kind te benoemen en te luisteren naar wat het kind zegt. Door dit te doen, voelen kinderen zich begrepen en prettiger.

Het is belangrijk dat ouders ook hun eigen gevoelens erkennen. Ze mogen bijvoorbeeld boos zijn of kortaf reageren, maar het gaat erom dat ze dit erkennen en er verantwoordelijk mee omgaan. Dit helpt bij het opbouwen van een betere relatie tussen ouder en kind.

3. Jij bent de expert

Bij oplossingsgericht opvoeden wordt er ervan uitgegaan dat ouders het beste weten wat goed is voor hun kind. Elke ouder en elk kind zijn uniek, en daarom werkt niet elke oplossing voor iedereen. Het is belangrijk dat ouders zich bewust zijn van hun eigen krachten en die van hun kind. Door dit te doen, kunnen ouders zelfvertrouwen krijgen en effectievere oplossingen vinden.

De methode benadruit ook dat ouders zelf aan oplossingen kunnen werken, in plaats van te wachten op adviezen van anderen. Dit maakt het mogelijk om meer balans te vinden tussen ouder en kind en helpt bij het opbouwen van een positieve opvoedingsstijl.

4. Doe meer van wat werkt

Een ander belangrijk principe van oplossingsgericht opvoeden is het doen van wat werkt. Ouders moeten zich bewust zijn van de dingen die in hun gezin werken en hier meer van doen. Dit kan zijn dat het kind zich goed gedraagt, of dat er een positief moment is tussen ouder en kind. Door te focussen op wat werkt, ontstaat er meer positiviteit en kan het gedrag van het kind worden beïnvloed.

Het is belangrijk dat ouders ook bewust zijn van de dingen die niet werken en deze kunnen stoppen. Door dit te doen, kunnen ouders effectievere oplossingen vinden en hun kinderen ondersteunen in hun ontwikkeling.

5. Als iets niet werkt, doe iets anders

Als een bepaalde aanpak niet werkt, is het belangrijk om iets anders te proberen. Creativiteit is hierbij belangrijk. Ouders kunnen bijvoorbeeld een briefje onder het kussen leggen, een knuffel geven of iets anders doen dat het kind verrast. Door verrassende acties te ondernemen, kunnen ouders hun kinderen inspireren en positieve verandering in het gezin aanwenden.

Dit principe benadruit ook dat ouders flexibel moeten zijn en bereid moeten zijn om te veranderen als dat nodig is. Door dit te doen, kunnen ouders effectievere oplossingen vinden en hun kinderen ondersteunen in hun ontwikkeling.

Hoe werkt oplossingsgericht opvoeden in de praktijk?

In de praktijk werkt oplossingsgericht opvoeden op een manier die gericht is op positieve interacties tussen ouder en kind. Hierbij wordt er aandacht besteed aan hetgeen werkt, in plaats van aan hetgeen niet werkt.

Ouders kunnen bijvoorbeeld proberen om meer complimenten te geven, waarbij het proces wordt benadrukt in plaats van het resultaat. Bijvoorbeeld: “Wauw, hoe heb je dat voor elkaar gekregen?” in plaats van “Wat een mooie tekening.” Dit helpt bij het versterken van de krachten van het kind en stimuleert het zelfvertrouwen.

Daarnaast is het belangrijk om te luisteren naar het kind en hun gevoelens te erkennen. Dit kan bijdrragen aan een betere relatie tussen ouder en kind en helpt bij het opbouwen van een positieve opvoedingsstijl.

Voordelen van oplossingsgericht opvoeden

Er zijn verschillende voordelen van oplossingsgericht opvoeden. Enerzijds helpt het bij het opbouwen van een positieve relatie tussen ouder en kind. Door aandacht te besteden aan hetgeen werkt, ontstaat er meer positiviteit en kan het gedrag van het kind worden beïnvloed.

Anderzijds helpt het bij het opbouwen van zelfvertrouwen bij ouders. Door te focussen op wat werkt, kunnen ouders effectievere oplossingen vinden en hun kinderen ondersteunen in hun ontwikkeling. Dit kan leiden tot een betere balans tussen ouder en kind en helpt bij het opbouwen van een positieve opvoedingsstijl.

Beperkingen en kritiek

Hoewel oplossingsgericht opvoeden veel voordelen heeft, zijn er ook beperkingen en kritiek op deze aanpak. Bijvoorbeeld kan het moeilijk zijn om te bepalen wat precies werkt in een specifiek gezin. Daarnaast is het belangrijk om te beseffen dat niet elke oplossing voor iedereen werkt.

Bovendien is het belangrijk om te beseffen dat oplossingsgericht opvoeden geen vervanging is voor professionele hulp bij ernstige problemen. In dergelijke gevallen is het raadzaam om contact op te nemen met een psycholoog of therapeut.

Conclusie

Oplossingsgericht opvoeden is een methode die gericht is op het ontwikkelen van positieve relaties tussen ouders en kinderen. Door aandacht te besteden aan wat er al goed gaat, kunnen ouders effectievere oplossingen vinden en hun kinderen ondersteunen in hun ontwikkeling. De methode is gebaseerd op de oplossingsgerichte therapie en heeft als doel om positieve verandering in te zetten. Hoewel er beperkingen zijn, kan oplossingsgericht opvoeden een waardevolle aanvulling zijn op de opvoeding van kinderen.

Bronnen

1. Oplossingsgericht Opvoeden
2. Oplossingsgericht Opvoeden – Lara de Bruin & Rian Meddens
3. Amazon – Oplossingsgericht Opvoeden
4. Oplossingsgericht Opvoeden – Psychogoed
5. Amazon – Oplossingsgericht Opvoeden
6. Thema – Oplossingsgericht Opvoeden
7. Boom – Oplossingsgericht Opvoeden
8. Bibliotheek – Oplossingsgericht Opvoeden
9. Bruna – Oplossingsgericht Opvoeden
10. Amazon – Bestsellers