Ondersteuning en inspiratie bij het opvoeden: Quoteries en praktische tips
juli 4, 2025
Inleiding
De term "gedeelde opvoeding" is in de context van het onderwijs en de opvoeding van kinderen van belang. In de bronnen die beschikbaar zijn, worden verschillende aspecten van samenwerking tussen ouders, onderwijs, en kinderen besproken. De kern van het onderwerp ligt in het bevorderen van inclusief samenleven, het opbouwen van communicatieve vaardigheden, en het omgaan met taalontwikkeling en verschillen. In dit artikel worden de belangrijkste inzichten en aanbevelingen uit de bronnen geanalyseerd, met als uitgangspunt het concept van gedeelde opvoeding in het brede zin.
Inclusief samenleven en het opbouwen van communicatievaardigheden
Een van de kernaspecten van gedeelde opvoeding is het bevorderen van inclusief samenleven. In het KIS-rapport “Samen Opgroeien” wordt uitgelegd dat het belangrijk is om al jong met kinderen te werken aan het begrijpen van diversiteit en het opbouwen van empathie. Dit gebeurt door leerlingen uit verschillende wijken te laten samenwerken, zodat ze elkaar leren kennen en hun eigen achtergrond en mening kunnen delen.
In het project “Oost/Noord ontmoet” van stichting Discussiëren Kun Je Leren ligt de focus op het aangaan en voeren van gesprekken. Kinderen leren om te luisteren, hun mening te geven en constructief met elkaar te overleggen. Dit leidt tot een groeiende empathie en begrip voor verschillen. In een inclusieve samenleving kan iedereen meepraten, en dat wordt op school en in het dagelijks leven ondersteund.
Bijvoorbeeld, bij het interviewen van familieleden en ouders krijgen leerlingen inzicht in de geschiedenis van elkaar. Dit leidt tot een beter begrip van de omgeving en helpt bij het opbouwen van een gevoel van verbondenheid. In een dergelijke omgeving wordt het leren van elkaar gestimuleerd, en worden vaardigheden als luisteren, vragen stellen en zelfvertrouwen aangeleerd.
Taalontwikkeling en het leren van meertaligheid
Een ander belangrijk aspect van gedeelde opvoeding is het leren van meertaligheid. Uit meerdere bronnen blijkt dat tweetalige kinderen soms problemen kunnen hebben met het vinden van woorden. Dit komt doordat ze in één taal vaak minder woorden kennen dan eentalige kinderen. Daarnaast wordt er vaak gewerkt aan het ondersteunend leren van de moedertaal.
Een voorbeeld is het geval van een zoon die in Engeland op school zat en later terugkeerde naar Nederland. Hij had moeite met het leren lezen en schrijven in het Nederlands, maar had een flinke woordenschat. Het leren van meertaligheid kan bijdragen aan de taalontwikkeling, maar vereist wel gerichte ondersteuning. In sommige gevallen wordt een taalcentrum aangeboden, maar de beschikbaarheid en kwaliteit van deze ondersteuning zijn niet altijd duidelijk.
Uit onderzoek blijkt dat tweetalige kinderen in staat zijn om beter te luisteren en zich te richten op het doel dat ze willen bereiken. Ze kunnen ook beter omgaan met informatie die niet direct relevant is. Dit wordt ook wel het "bilingual advantage" genoemd, waarbij de hersenen van tweetalige kinderen actief zijn in twee talen, wat leidt tot een betere capaciteit om te focussen en te filteren.
Samenwerking tussen ouders en onderwijs
Deelname van ouders aan het onderwijs en de opvoeding van kinderen is essentieel. In veel gevallen wordt er op school gewerkt aan het leren van taal, maar de rol van ouders is hierbij belangrijk. In het geval van een tweetalig kind kan het leren van de moedertaal van de ouders een uitdaging vormen. De moedertaal kan bijdragen aan de taalontwikkeling, maar vereist wel een sterke ondersteuning van de ouders.
In een geval van een dochter die vanaf haar geboorte tweetalig is opgevoed, bleek dat het leren van de moedertaal van de vader (Engels) en de moeder (Nederlands) een positief effect had op haar woordenschat. Toch is het belangrijk dat ouders en onderwijs op elkaar inspelen, zodat kinderen goed kunnen leren en hun taalontwikkeling kan worden gestimuleerd.
Kansenongelijkheid tegengaan
Een ander aspect van gedeelde opvoeding is het tegengaan van kansenongelijkheid. In het KIS-rapport wordt uitgelegd dat segregatie in het onderwijs leidt tot kansenongelijkheid. Dit wordt tegengewerkt door leerlingen uit verschillende wijken samen te laten werken en te leren omgaan met diversiteit.
In het project “Oost/Noord ontmoet” wordt de focus gelegd op het opbouwen van communicatieve vaardigheden en het leren omgaan met verschillen. Dit leidt ertoe dat kinderen beter kunnen luisteren, hun mening kunnen geven en empathie kunnen opbouwen. In een inclusieve samenleving kan iedereen meepraten, en dat wordt gestimuleerd door het leren van elkaar.
Samenwerking tussen scholen en ouders
Het is belangrijk dat ouders en scholen nauw samenwerken, zodat kinderen goed kunnen leren en hun ontwikkeling kan worden gestimuleerd. In veel gevallen is het lastig om een taalcentrum te vinden, en is er weinig ruimte voor individuele ondersteuning. Dit kan leiden tot frustratie bij ouders en kinderen.
In sommige gevallen is er sprake van een gebrek aan informatie over de mogelijke oplossingen. Deelname van ouders aan het onderwijs en het leren van de moedertaal kan bijdragen aan de opvoeding van kinderen, maar vereist wel een duidelijke samenwerking tussen ouders, onderwijs en eventuele ondersteuningsinstanties.
Conclusie
Gedeelde opvoeding is een belangrijk onderdeel van het onderwijs en de opvoeding van kinderen. Het bevordert inclusief samenleven, het opbouwen van communicatievaardigheden en het omgaan met taalontwikkeling. Het leren van meertaligheid en de rol van ouders zijn essentieel voor de ontwikkeling van kinderen. Daarnaast is het belangrijk om kansenongelijkheid te tegengaan en samenwerking tussen ouders, onderwijs en eventuele ondersteuningsinstanties te stimuleren.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
