Ouderschap in verandering: De waarde van ouderwetse opvoedingspraktijken
juli 4, 2025
Erasmus, een van de belangrijkste denkers van de Reformatie, had een diepe bezorgdheid over de opvoeding van kinderen en jongeren. Zijn visie op opvoeding is niet alleen geïnspireerd door religieuze overwegingen, maar ook door zijn humanistische denkrichting. In zijn werken zoals De opvoeding van kinderen, De opvoeding van de christenvorst en Tegen de barbaren legt hij uit hoe kinderen op een christelijke, maar ook rationele manier kunnen worden opgevoed. Deze visie blijkt ook invloedrijk te zijn geweest op latere pedagogen, met name binnen de protestantse traditie.
Historische context van Erasmus’ opvoedingsdenken
In de 16e eeuw was de opvoeding van kinderen sterk beïnvloed door religieuze en morele normen. Erasmus, die zichzelf beschouwde als een filoloog, theoloog en pedagoog, stond in tegenstelling tot veel van zijn tijdgenoten niet alleen voor religieuze opvoeding, maar ook voor een opvoeding die gericht was op kritisch denken en ethische waarden. Hij had een sterke overtuiging dat kinderen op een manier moesten worden opgevoed die hen helpt om een moreel en wijs persoon te worden, maar ook dat ze in staat moesten zijn om in de maatschappij te functioneren.
In De opvoeding van kinderen benadrukt hij de belangrijkheid van een scholierse opleiding. Hij ziet de opvoeding van kinderen als een proces dat zich moet richten op zowel het geestelijke als het morele gedeelte. In dit werk stelt hij dat het leren van klassieke talen, zoals Grieks en Latijn, essentieel is voor het verdere onderwijs en de positie in de maatschappij. Deze visie vond hij ook terug in zijn werk Leren studeren, waarin hij uitlegt hoe leerlingen op een doeltreffende manier kunnen worden ingewijd in deze talen.
Opvoeding van de christenvorst: een moreel en morele opvoeding
Een van de belangrijkste werken van Erasmus over opvoeding is De opvoeding van de christenvorst. Hierin behandelt hij de opvoeding van een jonge prins, die eerst opgroeit tot een moreel en wijs persoon, en vervolgens het portret schetst van een goede vorst. Deze visie is niet alleen gericht op de opvoeding van adel, maar ook op de morele en ethische leidinggevende kwaliteiten die nodig zijn om een land te besturen. Erasmus benadrukt dat een goed geïnstitutionaliseerd onderwijs en een zorgvuldige opvoeding essentieel zijn om een goede leider te worden.
In dit werk ziet hij ook de rol van de school en het onderwijs als centraal onderdeel van de opvoeding. Hij pleit voor een onderwijs dat niet alleen gericht is op het leren van klassieke teksten, maar ook op het ontwikkelen van morele en ethische kwaliteiten. Dit is een belangrijk punt in de opvoeding van kinderen, want het geeft hen een basis voor verantwoordelijkheid en menselijke waarden.
Etiquette en het belang van fatsoen
In Etiquette legt Erasmus uit wat beleefdheid en fatsoen zijn. Hij ziet dit als een essentieel onderdeel van de opvoeding, omdat fatsoen helpt bij het opbouwen van sociale vaardigheden. In de 16e eeuw was fatsoen een belangrijk onderdeel van de opvoeding, vooral in de hogere kringen. Erasmus stelt dat kinderen op een jonge leeftijd moeten leren hoe ze zich in het publieke leven moeten gedragen, en dat dit deel uitmaakt van een volledige opvoeding.
Hij benadrukt ook dat fatsoen niet alleen gericht is op het gedrag van kinderen, maar ook op het vermijden van ongepaste en ongepaste woorden. Dit is een belangrijk punt in de opvoeding van kinderen, omdat het helpt bij het opbouwen van een goede sociale positie in de maatschappij.
Tegen de barbaren: een pleidooi voor het onderwijs van klassieke literatuur
In Tegen de barbaren pleit Erasmus voor het onderwijs van klassieke literatuur in de scholen. Hij ziet dit als een manier om het volk te verheffen en te laten denken. Hij rekent af met de clerus van zijn tijd, die het volk liever dom wilde houden. Dit werk benadrukt dat een goed onderwijs essentieel is om een vrij en denkend volk te vormen.
Erasmus ziet het onderwijs als een middel om de maatschappij te verbeteren, en dat kinderen op een jonge leeftijd al moeten leren om te denken en te analyseren. Dit is een belangrijk aspect van de opvoeding, want het helpt bij het opbouwen van kritisch denkvermogen en een ethische opvatting over de wereld.
Opvoeding en diversiteit: een moderne benadering
Hoewel Erasmus in de 16e eeuw werkte, blijft zijn visie op opvoeding van toepassing in de hedendaagse maatschappij. In de huidige tijd is diversiteit een belangrijk onderdeel van de opvoeding. In de opleiding Pedagogische Wetenschappen bij de Erasmus Universiteit wordt uitgebreid aandacht besteed aan de opvoedvraagstukken in een diverse samenleving. Hierbij wordt onderzocht hoe kinderen, ouders, opvoeders en beleidsmakers het best kunnen worden ondersteund, zodat alle kinderen gezond en gelukkig kunnen opgroeien.
Deze visie is in lijn met de opvattingen van Erasmus, die ook een sterke overtuiging had over de rol van opvoeding in een divers land. In de moderne opvoeding is het belangrijk om rekening te houden met culturele verschillen en om kinderen te leren omgaan met diversiteit.
Opvoeding en het lichaam: een morele en fysieke opvoeding
Erasmus benadrukte ook de rol van het lichaam in de opvoeding. Hij ziet het lichaam als een belangrijk onderdeel van de opvoeding, omdat een gezond lichaam nodig is om een volledige opvoeding te kunnen volgen. In zijn werken stelt hij dat kinderen op een jonge leeftijd al moeten leren om zich goed te gedragen en hun lichaam te laten functioneren. Dit is een belangrijk punt in de opvoeding, omdat het helpt bij het opbouwen van een gezonde levensstijl.
In de hedendaagse opvoeding is het belangrijk om ook aandacht te besteden aan de fysieke ontwikkeling van kinderen. Erasmus’ visie op opvoeding is dus niet alleen gericht op het denken en het leren, maar ook op het lichaam en de gezondheid.
Opvoeding en de rol van de ouders
Een ander belangrijk aspect van de opvoeding is de rol van de ouders. Erasmus ziet de ouders als belangrijke partners in de opvoeding van kinderen. Hij benadrukt dat ouders moeten leren om met hun kinderen te communiceren en hen te ondersteunen bij hun ontwikkeling. Dit is een belangrijk punt in de opvoeding, want het helpt bij het opbouwen van een sterke band tussen ouder en kind.
In de moderne opvoeding is het belangrijk om ook aandacht te besteden aan de rol van de ouders. In de opleiding Pedagogische Wetenschappen wordt uitgebreid aandacht besteed aan de opvoedvraagstukken, waaronder de rol van de ouders bij het opvoeden van kinderen. Hierbij wordt onderzocht hoe ouders kunnen worden ondersteund bij het opvoeden van hun kinderen.
Opvoeding en het onderwijs
Erasmus benadrukt ook de rol van het onderwijs in de opvoeding. Hij ziet het onderwijs als een belangrijk onderdeel van de opvoeding, omdat het helpt bij het opbouwen van kennis en vaardigheden. In zijn werken stelt hij dat kinderen op een jonge leeftijd al moeten leren om te leren en om te denken. Dit is een belangrijk punt in de opvoeding, want het helpt bij het opbouwen van een sterke basis voor verdere ontwikkeling.
In de hedendaagse opvoeding is het belangrijk om ook aandacht te besteden aan het onderwijs. In de opleiding Pedagogische Wetenschappen wordt uitgebreid aandacht besteed aan de opvoedvraagstukken, waaronder het onderwijs en de rol van de leraar bij het opvoeden van kinderen. Hierbij wordt onderzocht hoe leraars kunnen worden ondersteund bij het opvoeden van hun leerlingen.
Conclusie
De visie van Erasmus op opvoeding is van groot belang geweest in de geschiedenis van de opvoeding. Zijn werken, zoals De opvoeding van kinderen, De opvoeding van de christenvorst, Tegen de barbaren en Etiquette, leggen uit hoe kinderen op een christelijke, maar ook rationele manier kunnen worden opgevoed. Deze visie blijkt ook invloedrijk te zijn geweest op latere pedagogen, met name binnen de protestantse traditie.
In de hedendaagse opvoeding is het belangrijk om ook rekening te houden met de visie van Erasmus. Zijn benadering van opvoeding, waarin zowel het geestelijke als het morele gedeelte centraal staan, is van toepassing in de moderne maatschappij. De visie van Erasmus op opvoeding is dus niet alleen historisch van belang, maar ook van toepassing in de huidige opvoeding.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
