Positief Opvoeden: Een Evidence-Based Methode voor Ouders en Ondersteunende Professionals
juli 14, 2025
Kinderopvang is een belangrijk aspect van het leven van veel jonge kinderen en hun ouders. De kosten, de verschillende vormen van opvang en de impact op het welzijn van kinderen zijn onderwerpen waarover veel vragen bestaan. Dit artikel biedt een overzicht van de beschikbare informatie over kinderopvang, gebaseerd op recente gegevens en inzichten.
Er zijn verschillende opties beschikbaar voor kinderopvang, elk met zijn eigen kenmerken en voordelen. Kinderdagverblijven zijn een veelvoorkomende keuze, waarbij kinderen worden opgevangen in een groepssetting. Een voorbeeld hiervan is Kinderdagverblijf Bij ons thuis in Deurne, dat maximaal 16 kinderen kan opvangen en geregistreerd staat in het Landelijk Register Kinderopvang (LRK) (2). Gastouderopvang, zoals aangeboden door Kinderopvang Thuis in Tilburg, biedt een kleinschaligere, huiselijke omgeving (6). Hierbij worden kinderen opgevangen bij een gastouder thuis, met een maximum van zes kinderen tegelijk, inclusief de eigen kinderen van de gastouder. Stichting Kinderopvang IJsselmonde (SKOIJ) biedt een breed scala aan opvangmogelijkheden, van volledige dagopvang tot buitenschoolse opvang (5). Een andere optie is buitenschoolse opvang, zoals aangeboden door Kinderopvang ZON! in Pijnacker, die zich richt op kinderen van 4 tot 13 jaar (11).
De kosten van kinderopvang kunnen aanzienlijk variëren, afhankelijk van de soort opvang, de regio en eventuele extra kosten voor eten en drinken (1). De gemiddelde prijzen zijn afhankelijk van deze factoren. Gelukkig bestaat er de mogelijkheid om kinderopvangtoeslag aan te vragen, wat de financiële lasten kan verlichten. De hoogte van de toeslag is afhankelijk van het inkomen en de gezinssamenstelling, en kan berekend worden met behulp van de rekenhulp van de Belastingdienst (1). Het is belangrijk om te weten dat de overheid plannen heeft om de kinderopvangtoeslag te verhogen, waardoor de opvang in de toekomst mogelijk goedkoper wordt (14). Verdere wijzigingen richting bijna gratis kinderopvang worden verwacht in 2027 (14).
Een positieve start bij de kinderopvang is cruciaal voor het welzijn van het kind. Het is belangrijk dat de opvang een warm welkom biedt, vooral aan kinderen met een andere culturele achtergrond (3). Een voorbeeld hiervan is het sturen van foto's naar ouders tijdens de eerste dagen, zodat ze zien dat het goed gaat met hun kind (3). Het tonen van begrip voor de achtergrond van ouders is essentieel, bijvoorbeeld door te erkennen dat kinderen in sommige culturen pas later naar school gaan (3). Huisbezoeken door de pedagogisch medewerkers kunnen helpen om de thuissituatie beter te begrijpen en de band met de ouders te versterken (3). Ouderbetrokkenheid is essentieel, en dit kan worden bevorderd door open communicatie, het bespreken van observaties en het samenwerken aan een plan om het kind te ondersteunen (12). Een goede samenwerking tussen ouders en de kinderopvang is ook belangrijk bij zindelijkheidstraining, waarbij dezelfde methoden en signalen gebruikt moeten worden (10).
Kinderopvang kan een positieve invloed hebben op de ontwikkeling van kinderen. Onderzoek suggereert dat kinderen die naar de kinderopvang gaan minder stress ervaren dan kinderen die thuis blijven (14). De gestructureerde dagindeling en de sociale interactie met andere kinderen kunnen bijdragen aan de zelfontwikkeling van het kind, waardoor ze creatief, sociaal en motorisch worden uitgedaagd (1). Het leren spelen en delen met anderen, het bewegen en het omgaan met verschillende regels zijn belangrijke aspecten van de ontwikkeling die gestimuleerd worden in de kinderopvang (1). Echter, het is ook belangrijk om te erkennen dat groepen in de kinderopvang soms groot kunnen zijn, wat kan leiden tot veel prikkels en een chaotische omgeving (14). Daarnaast kan het ontbreken van vaste gezichten door personeelsproblemen de hechting van het kind beïnvloeden (14).
Wanneer een kind ziek is, is het belangrijk om te overwegen of het wel naar de kinderopvang moet gaan (4, 15). Een ziek kind heeft rust en aandacht nodig, wat in een groep vaak moeilijk te bieden is (15). CompaNanny volgt de richtlijnen van het RIVM, zoals vastgelegd in de KIDDI app, om te beoordelen of een kind met bepaalde ziektes toegelaten mag worden (4). De KIDDI app kan ook door ouders gebruikt worden om te beoordelen of hun kind naar de opvang mag (4). Bij twijfel is het altijd raadzaam om contact op te nemen met de pedagogisch medewerkers (4, 15). Het is belangrijk om de opvang te informeren over eventuele symptomen, zodat zij extra op het kind kunnen letten (4). Goede hygiëne is essentieel, vooral bij besmettelijke ziektes zoals waterpokken (4).
In een steeds diversere samenleving is meertaligheid een belangrijk aspect van de kinderopvang (3). Veel kinderdagverblijven hebben een mix van kinderen uit verschillende landen en culturen (3). Het is belangrijk om een warm welkom te bieden aan kinderen met een andere taal en cultuur, en om ouders te begeleiden in het begrijpen van het Nederlandse onderwijssysteem (3).
Kinderopvang speelt een belangrijke rol in de gemeenschap, als pedagogische partner van de gemeente (8). Het is belangrijk dat kinderopvang en gemeenten samenwerken om oplossingen te bieden voor alledaagse opvoedvragen (8). BK zet zich in als pleitbezorger voor kind, gezin en wijk, en pleit voor lokaal maatwerk (8).
Stichting Kinderopvang Kralingen ondersteunt kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong, door middel van het pakket “pientere peuters” en door het betrekken van ouders bij de begeleiding (12). Erkenning en waardering zijn sleutelwoorden bij de begeleiding van deze kinderen (12).
Een keuze die ouders vaak moeten maken is tussen gastouderopvang en een kinderdagverblijf (6). Gastouderopvang biedt een kleinschalige, huiselijke omgeving, terwijl een kinderdagverblijf een grotere groepssetting biedt (6). Beide opties hebben hun eigen voor- en nadelen, en de beste keuze hangt af van de individuele behoeften van het kind en de ouders.
Kinderopvang is een complex onderwerp met veel verschillende aspecten. De keuze voor de juiste vorm van opvang, de kosten, het welzijn van het kind en de samenwerking met de opvang zijn allemaal belangrijke overwegingen. Door de beschikbare informatie te raadplegen en een weloverwogen beslissing te nemen, kunnen ouders ervoor zorgen dat hun kind een positieve en stimulerende ervaring heeft in de kinderopvang.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet