Lichamelijke opvoeding: Een belangrijk onderdeel van het onderwijs
juli 4, 2025
In de huidige maatschappelijke context is het belangrijk om de kwaliteit van het gezin en de opvoeding van kinderen systematisch in kaart te brengen. Voor ouders, onderwijsprofessionals en hulpverleners zijn vragenlijsten een waardevol middel om inzicht te krijgen in het functioneren van het gezin, de opvoedingsstijl en de betrokkenheid van ouders bij de opvoeding. De beschikbare vragenlijsten, zoals de Vragenlijst Ouders over Opvoeding (VOOO), de Vragenlijst Gezinsfunctioneren (VGFO), de Opvoedingsbelastingvragenlijst (OBVL) en andere instrumenten, bieden een overzicht van methoden en tools die gericht zijn op het beoordelen van de opvoedingskwaliteit en het functioneren van het gezin.
Deze artikel bespreekt verschillende vragenlijsten die speciaal zijn ontwikkeld voor ouders, met het oog op het evalueren van de opvoeding en het functioneren van het gezin. De bronnen geven inzicht in de diverse instrumenten, waaronder de VOOO, VGFO, OBVL, VSOG en VMG, die gericht zijn op het meten van opvoedingsbelasting, gezinsfunctioneren, ouderlijk gedrag en meegemaakte gebeurtenissen. Deze vragenlijsten worden vaak gebruikt in de jeugd- en gezondheidszorg, onderwijs en psychologische dienstverlening. De inhoud van het artikel is gebaseerd op de beschikbare bronnen, met als doel om een overzicht te geven van de belangrijkste instrumenten en hun toepasbaarheid.
Een van de belangrijkste instrumenten voor het evalueren van het functioneren van het gezin is de Vragenlijst Gezinsfunctioneren (VGFO). Deze vragenlijst meet het functioneren van ouders binnen het gezin bij de opvoeding van hun kinderen. De VGFO bestaat uit 28 items verdeeld over vijf schalen: basiszorg, opvoeding, sociale contacten, jeugdbeleving en partnerrelatie. De ouders beoordelen op een vierpuntsschaal in hoeverre de uitspraken overeenkomen met hun situatie. Deze vragenlijst is bedoeld voor ouders met kinderen van 0 tot 18 jaar.
De VGFO wordt vaak gebruikt in de jeugdzorg, GGZ en onderwijs om het functioneren van het gezin in kaart te brengen. De vragenlijst helpt bij het signaleren van problemen en biedt een basis voor diagnostiek en onderzoek. Daarnaast is er ook een verkorte versie beschikbaar, de VGFO-kort, die zich beperkt tot de belangrijkste schalen. De VGFO is een van de kerninstrumenten binnen de set van vragenlijsten die bekendstaat als de Vragenlijsten Gezin en Opvoeding (VG&O). Deze set bevat ook de OBVL, VSOG en VMG.
De Opvoedingsbelastingvragenlijst (OBVL) meet de opvoedingsbelasting die ouders ervaren in de opvoeding van hun kinderen. De OBVL bevat verschillende schalen, waaronder problemen opvoeder-kindrelatie, problemen met opvoeden, depressieve stemmingen, rolbeperking en gezondheidsklachten. De verkorte versie, de OBVL-K, beperkt zich tot de belangrijkste schalen. Deze vragenlijst is bedoeld voor ouders van kinderen van 0 tot 18 jaar en wordt vaak gebruikt in de jeugd- en gezondheidszorg.
De OBVL is onderdeel van de VG&O, een set vragenlijsten die ook het gezinsfunctioneren (VGFO), ouderlijk gedrag (VSOG) en meegemaakte gebeurtenissen (VMG) meet. Deze instrumenten worden vaak gebruikt in combinatie om een compleet beeld te krijgen van het gezinsleven en de opvoedingsstijl. De OBVL helpt bij het beoordelen van de belasting van ouders en biedt inzicht in mogelijke problemen die het gezinsfunctioneren beïnvloeden.
De Verkorte Schaal voor Ouderlijk Gedrag (VSOG) meet de manier waarop ouders hun kinderen beïnvloeden. De VSOG bevat verschillende schalen, waaronder positieve betrokkenheid, regels aanleren, materieel belonen, straffen en fysiek straffen. Deze vragenlijst is bedoeld voor ouders van kinderen van 0 tot 18 jaar en wordt vaak gebruikt in de jeugdzorg en GGZ.
De VSOG helpt bij het beoordelen van de kwaliteit van de opvoeding en biedt inzicht in de manier waarop ouders hun kinderen beïnvloeden. De vragenlijst is gericht op het evalueren van ouderlijk gedrag en helpt bij het bepalen van de betrokkenheid van ouders bij de opvoeding. De VSOG is een belangrijk instrument voor het beoordelen van de opvoedingsstijl en de betrokkenheid van ouders.
De Vragenlijst Meegemaakte Gebeurtenissen (VMG) meet de invloed van meegemaakte gebeurtenissen op het gezinsfunctioneren. De VMG bevat verschillende schalen, waaronder emotionele impact, fysieke impact, sociale gevolgen en psychosociale gevolgen. Deze vragenlijst is bedoeld voor ouders van kinderen van 0 tot 18 jaar en wordt vaak gebruikt in de jeugd- en gezondheidszorg.
De VMG helpt bij het beoordelen van de invloed van meegemaakte gebeurtenissen op het gezinsfunctioneren en biedt inzicht in mogelijke problemen die het gezinsfunctioneren beïnvloeden. De vragenlijst is gericht op het evalueren van de invloed van gebeurtenissen op het gezin en helpt bij het bepalen van de noodzaak van hulpverlening.
De Vragenlijst Ouders over Opvoeding (VOOO) is een zelfrapportage-instrument dat in kaart brengt welke inzet een ouder levert ten aanzien van de opvoeding van een bepaald kind, hoe hij/zij dit beleeft, of zich hierbij moeilijkheden voordoen en waar deze moeilijkheden mee te maken kunnen hebben. De VOOO helpt bij het vormen van een globaal beeld van het verloop van de opvoeding tijdens het afgelopen jaar bij een bepaalde ouder en kind. De vragenlijst is zowel digitaal als op papier in te vullen en bevat vier leeftijdsversies, waardoor de VOOO geschikt is voor ouders van kinderen in de leeftijd van 0 tot en met 17 jaar.
De VOOO is een waardevol instrument voor het beoordelen van de opvoeding en biedt inzicht in de betrokkenheid van ouders bij de opvoeding. De vragenlijst is eenvoudig op te vullen en helpt bij het vormen van een beeld van de opvoedingskwaliteit. De VOOO wordt vaak gebruikt in combinatie met andere instrumenten, zoals de VGFO en OBVL, om een compleet beeld te krijgen van het gezinsfunctioneren en de opvoedingsstijl.
Voor ouders, onderwijsprofessionals en hulpverleners is het belangrijk om de juiste vragenlijsten te kiezen op basis van de doelgroep en de context. De VOOO is geschikt voor ouders van kinderen van 0 tot 17 jaar, terwijl de VGFO geschikt is voor ouders van kinderen van 0 tot 18 jaar. De OBVL is gericht op het evalueren van de opvoedingsbelasting, terwijl de VSOG gericht is op het beoordelen van het ouderlijk gedrag.
De vragenlijsten zijn in veel gevallen te gebruiken in combinatie met andere instrumenten, zoals de VGFO, OBVL, VSOG en VMG, om een compleet beeld te krijgen van het gezinsfunctioneren en de opvoedingsstijl. De keuze van de juiste vragenlijst hangt af van de doelgroep, de context en de behoeften van de gebruiker.
De beschikbare vragenlijsten voor ouders bieden een overzicht van instrumenten die gericht zijn op het evalueren van het functioneren van het gezin, de opvoedingsstijl en de betrokkenheid van ouders bij de opvoeding. De VOOO, VGFO, OBVL, VSOG en VMG zijn belangrijke instrumenten die vaak worden gebruikt in de jeugd- en gezondheidszorg, onderwijs en psychologische dienstverlening. Deze vragenlijsten helpen bij het vormen van een globaal beeld van het verloop van de opvoeding, het functioneren van het gezin en de betrokkenheid van ouders. De keuze van de juiste vragenlijst hangt af van de doelgroep, de context en de behoeften van de gebruiker.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet