Christelijk opvoeden: Hoe je je kinderen opvoedt in het geloof
juli 5, 2025
De visie van Emmi Pikler biedt een diepe inzicht in de opvoeding van jonge kinderen. Ze benadruit dat bewegen, spelen en verzorgen centraal staan in de ontwikkeling van een kind. Emmi Pikler, een Hongaarse kinderarts en pedagoog, ontwikkelde een methode waarbij het kind op zijn eigen initiatief en tempo kan leren. Zij gelooft dat een kind zich het best ontwikkelt als het zich veilig en vertrouwd voelt, en dat het belangrijk is om de natuurlijke nieuwsgierigheid en ontdekkingsdrang van het kind te stimuleren. Dit artikel bevat een overzicht van de kernprincipes van de Pikler-methode en hoe deze in de praktijk van kinderopvang en ouderbetrokkenheid toegepast kan worden.
Bewegen, spelen en verzorgen
Volgens Emmi Pikler ontwikkelt een kind zich het beste als het zoveel mogelijk zelfstandig, onafhankelijk, op eigen initiatief en in zijn eigen tempo de wereld en zichzelf kan ontdekken. Bewegen, spelen en verzorgen staan centraal in deze visie. Het belangrijkste is echter een warme interactie tussen het kind en zijn verzorger(s). Om zich vrij te bewegen en zelfstandig te spelen en leren, moet een kind zich namelijk veilig en vertrouwd voelen. Dit geldt zowel voor het lichaam als voor de geest.
In de Pikler-methode wordt het kind gezien als een competente en nieuwsgierige leraar. Het kind is niet afhankelijk, maar heeft juist veel in te winnen door zelfstandig te leren en te experimenteren. De rol van de volwassene is daarom niet om het kind te helpen, maar om het kind te observeren en te begeleiden. De volwassene dient een rustige, aandachtige aanwezigheid te zijn, zodat het kind zich veilig en vertrouwd voelt.
SpeelRuimte: een ruimte voor ouders en kinderen
Een van de kernprincipes van de Pikler-methode is de SpeelRuimte, een groep waarin ouders en kinderen samenwerken. In deze groep komen vijf tot acht kinderen rond dezelfde leeftijd (ontwikkelingsniveau) en hun ouders samen. De bijeenkomsten duren anderhalf uur. Er staat speel- en klimmateriaal aantrekkelijk opgesteld in de ruimte. Ouders kijken vanaf de kant, hoe hun kind speelt en de omgeving ontdekt. De begeleidster van de groep grijpt alleen in als daar een reden voor is, bijvoorbeeld als een kind zijn eigen grenzen (nog) niet kent en/het hulp nodig heeft in een benarde situatie.
Deze groepen zijn bedoeld voor ouders die begeleiding en verdieping willen in hun ouderschap. Voor ouders die kennis willen maken met de pedagogische visie van Emmi Pikler en deze wellicht in de praktijk willen brengen. Het is geschikt voor alle kinderen tussen 4 en 24 maanden, ook die te vroeg geboren zijn of kinderen met aangeboren afwijkingen. De nadruk op het eigen initiatief en tempo van de bewegingsontwikkeling en de betekenis daarvan voor de autonomie van het kind maakt deze groepen bijzonder geschikt voor ook deze kinderen.
De rol van de volwassene bij het spel
In de visie van Pikler heeft de volwassene eerder een observerende houding ten opzichte van spelende kinderen en volgt aandachtig en met interesse wat kinderen vanuit eigen initiatief ondernemen. Kennis van de spelontwikkeling helpt om het ‘juiste’ materiaal rondom de baby te leggen. De ontwikkeling van de fijne handmotoriek is te vinden in de ontwikkelingstabel. De voorbereide omgeving is een ruimte die steeds opnieuw op de ontwikkelingsfasen of spelbehoeften van de aanwezige kinderen is afgestemd. Een voorbereide spelomgeving werkt thuis goed. Het heeft echter vooral in een kinderdagverblijf, waar je te maken hebt met meerdere kinderen in diverse ontwikkelingsfases een zeer positieve werking.
De visie van Emmi Pikler op de opvoeding
Emmi Pikler gelooft dat het kind zijn eigen lichaam en zijn omgeving moet ontdekken. Ze benadruidt dat de ontwikkeling van het kind niet gecontroleerd moet worden, maar dat het kind zich moet kunnen ontwikkelen op zijn eigen manier. Ze zegt dat “een kind dat iets bereikt door zelfstandig te experimenteren verwerft een heel andere kennis, dan een kind dat een kant en klare oplossing krijgt aangeboden.” Dit is een belangrijk punt in de opvoeding van jonge kinderen.
De visie van Emmi Pikler is gebaseerd op het idee dat elk kind een unieke ontwikkeling heeft. Ze benadruidt dat het belangrijk is om het kind zijn eigen tempo te geven en hem te laten leren op zijn eigen manier. De rol van de volwassene is om het kind te observeren en te begeleiden, maar niet om het kind te helpen. Het kind moet zelf leren en experimenteren.
De impact van de Pikler-methode
De Pikler-methode heeft een grote invloed gehad op de opvoeding van jonge kinderen. Ze benadruidt dat het belangrijk is om het kind zijn eigen initiatief te geven en hem te laten leren op zijn eigen manier. De methode is gebaseerd op het idee dat het kind zijn eigen lichaam en zijn omgeving moet ontdekken. Ze benadruidt dat de ontwikkeling van het kind niet gecontroleerd moet worden, maar dat het kind zich moet kunnen ontwikkelen op zijn eigen manier.
De methode heeft ook gevolgen voor de opvoeders. Ze moeten leren om het kind te observeren en te begeleiden, in plaats van het kind te helpen. De rol van de volwassene is om het kind te laten leren op zijn eigen manier. Dit vereist een rustige, aandachtige aanwezigheid van de volwassene.
De betekenis van de eerste 1000 dagen
De eerste 1000 dagen van een kind zijn cruciaal voor de ontwikkeling van het kind. In deze periode ontwikkelt het kind zijn hersenen en leert hij zijn omgeving begrijpen. De Pikler-methode benadruidt dat het belangrijk is om het kind zijn eigen initiatief te geven en hem te laten leren op zijn eigen manier. De rol van de volwassene is om het kind te observeren en te begeleiden, maar niet om het kind te helpen.
De training “By Example: Pikler” nodigt uit om dieper in te gaan op de principes van Emmi Pikler. Tijdens de training wordt het belang van de cruciale eerste 1000 dagen van een kind en de impact ervan op de hersenontwikkeling en stressreacties besproken. De training leert hoe je een speelomgeving creëert geïnspireerd door Piklers filosofie, en wat een dergelijke inrichting kan betekenen voor zowel de kinderen als voor de pedagogische medewerkers.
De betekenis van de begeleiding in de SpeelRuimte
De SpeelRuimte biedt ouders ondersteuning en verrijking in hun ouderschap. Ze geven ouder(s) de kans om samen met hun kind te groeien en een ontwikkelingsproces door te maken waarin beiden actief zijn en van elkaars leren. Vanuit hun liefde (h)erkennen de ouders de authenticiteit van hun kind en hun verantwoordelijkheid voor zowel zijn afhankelijkheid als zijn recht op autonomie. Het kind leert zichzelf te zien via de ogen van de ouders. In de relatie tussen ouder en kind ontstaat samenwerking en plezier.
In de SpeelRuimte leren ouders welke voorwaarden nodig zijn waaronder het gevoel van eigenwaarde van hun kind zich kan ontwikkelen. De groepen bieden ouders de kans om hun kind te observeren en te begeleiden, in plaats van het kind te helpen. Dit vereist een rustige, aandachtige aanwezigheid van de ouders.
De betekenis van de ontwikkeling van de fijne motoriek
De ontwikkeling van de fijne motoriek is belangrijk voor de ontwikkeling van het kind. Emmi Pikler ontdekte dat de zekerheid te ervaren dat je geliefd bent, één van de belangrijkste voorwaarden is om met plezier te kunnen bewegen en zelfstandig te kunnen spelen. Vanuit deze innerlijke zekerheid ontstaat de interesse bij kinderen om vanuit zichzelf de omgeving te gaan onderzoeken. Een vrije bewegingsontwikkeling is daarom altijd onlosmakelijk verbonden met een aandachtige, liefdevolle verzorging.
De methode van Emmi Pikler benadruidt dat het belangrijk is om het kind zijn eigen initiatief te geven en hem te laten leren op zijn eigen manier. De rol van de volwassene is om het kind te observeren en te begeleiden, maar niet om het kind te helpen. Het kind moet zelf leren en experimenteren.
De betekenis van de ontwikkeling van de grote motoriek
De ontwikkeling van de grote motoriek is belangrijk voor de ontwikkeling van het kind. Emmi Pikler ontdekte dat de zekerheid te ervaren dat je geliefd bent, één van de belangrijkste voorwaarden is om met plezier te kunnen bewegen en zelfstandig te kunnen spelen. Vanuit deze innerlijke zekerheid ontstaat de interesse bij kinderen om vanuit zichzelf de omgeving te gaan onderzoeken. Een vrije bewegingsontwikkeling is daarom altijd onlosmakelijk verbonden met een aandachtige, liefdevolle verzorging.
De methode van Emmi Pikler benadruidt dat het belangrijk is om het kind zijn eigen initiatief te geven en hem te laten leren op zijn eigen manier. De rol van de volwassene is om het kind te observeren en te begeleiden, maar niet om het kind te helpen. Het kind moet zelf leren en experimenteren.
De betekenis van de eerste jaren
De eerste jaren van het leven zijn cruciaal voor de ontwikkeling van het kind. Alles wat jonge kinderen in hun eerste jaren over zichzelf en hun omgeving leren en ervaren, is van invloed op de rest van hun leven. De visie van Emmi Pikler benadruidt dat het belangrijk is om het kind zijn eigen initiatief te geven en hem te laten leren op zijn eigen manier. De rol van de volwassene is om het kind te observeren en te begeleiden, maar niet om het kind te helpen. Het kind moet zelf leren en experimenteren.
Conclusie
De visie van Emmi Pikler biedt een diepe inzicht in de opvoeding van jonge kinderen. Ze benadruidt dat bewegen, spelen en verzorgen centraal staan in de ontwikkeling van een kind. Emmi Pikler, een Hongaarse kinderarts en pedagoog, ontwikkelde een methode waarbij het kind op zijn eigen initiatief en tempo kan leren. Zij gelooft dat een kind zich het best ontwikkelt als het zich veilig en vertrouwd voelt, en dat het belangrijk is om de natuurlijke nieuwsgierigheid en ontdekkingsdrang van het kind te stimuleren. Dit artikel heeft een overzicht gegeven van de kernprincipes van de Pikler-methode en hoe deze in de praktijk van kinderopvang en ouderbetrokkenheid toegepast kan worden.
Bronnen
- Pikler Stichting Nederland
- Training By Example: Pikler
- Pikler SpeelRuimte
- Emmi Pikler in de kinderopvang
- Pedagogie van Emmi Pikler
- Ouders en Emmi Pikler
- Emmi Pikler in de praktijk
- Actuele ideeën van Emmi Pikler
- Pedagogische visie van Emmi Pikler
- Emmi Pikler in de kinderopvang
- Over de Emmi Pikler Stichting
- Pedagogie van Emmi Pikler
- Emmi Pikler: wie was zij?
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
