Kinderopvang in Nederland: Uitdagingen, kosten en toekomstplannen
juli 20, 2025
De kinderopvangsector ondergaat voortdurende veranderingen, met regelmatige updates in de cao (Collectieve Arbeids Overeenkomst) die van invloed zijn op zowel de professionals in de sector als de ouders die gebruik maken van de opvang. Deze cao regelt belangrijke aspecten zoals salarissen, arbeidsomstandigheden, verlofregelingen en de verhouding tussen pedagogisch medewerkers en kinderen. Dit artikel biedt een overzicht van de recente ontwikkelingen en afspraken binnen de kinderopvang cao, gebaseerd op beschikbare informatie.
De Cao Kinderopvang: Een Overzicht
De cao Kinderopvang is van toepassing op medewerkers in kindercentra en peuterspeelzalen. De cao bevat afspraken die zijn gemaakt tussen CNV en andere betrokken partijen over diverse arbeidsvoorwaarden. De huidige cao heeft een looptijd van 1 januari 2023 tot 1 juli 2024, maar er zijn al afspraken gemaakt voor de periode van 1 januari 2025 tot en met 31 december 2026. De onderhandelingen voor een nieuwe cao zijn in volle gang, met als doel de kwaliteit van de kinderopvang te waarborgen en de positie van de medewerkers te versterken.
Salarisontwikkelingen en Financiële Regelingen
In april 2023 is het salaris van pedagogisch medewerkers in schaal 6 trede 15 met 7,86 procent gestegen. Dit bestond uit een nominaal bedrag van € 150,- en een loonstijging van 2 procent. Per 1 juli 2023 werd een eenmalige uitkering van € 525,- (bruto naar rato dienstverband) uitgekeerd. In januari 2024 stegen de lonen opnieuw met 2 procent. Daarnaast zijn er afspraken gemaakt over het aanpassen van het loongebouw, waarbij per schaal 2 extra uitlooptreden zijn toegevoegd en het startsalaris is verhoogd. Het minimumsalaris voor trede 1 schaal 1 bedraagt nu € 14,08.
Voor de periode 2025-2026 is een loonstijging van 8 procent over twee jaar afgesproken, samen met een volwaardige eindejaarsuitkering. De cao-teksten voor deze periode zijn beschikbaar op de website van Kinderopvang werkt!. De werkgeversorganisaties BK, BMK en BVOK hebben samen met de vakbonden FNV en CNV dit resultaat bereikt.
Beroepskracht-Kind Ratio: Regelgeving en Berekening
Een cruciaal aspect van de kwaliteit van kinderopvang is de beroepskracht-kindratio (BKR), ook wel leidster-kindratio genoemd. Deze ratio bepaalt het maximaal toegestane aantal kinderen per pedagogisch medewerker. De BKR is niet vast, maar varieert afhankelijk van de leeftijd van de kinderen. Het doel is om voldoende aandacht en begeleiding voor elk kind te waarborgen en een veilige en stimulerende omgeving te creëren.
De wettelijke ratio’s zijn als volgt:
- Baby’s (0-1 jaar): 1 leidster op 3 kinderen
- Kinderen van één tot twee jaar: 1 leidster op 5 kinderen
- Kinderen van twee tot vier jaar: 1 leidster op 8 kinderen
- Kinderen van vier tot zes jaar: 1 leidster op 10 kinderen
- Kinderen van zeven jaar en ouder: 1 leidster op 12 kinderen
De BKR wordt vanaf 1 juli 2024 berekend op kindercentrum-niveau. Er is een rekentool beschikbaar van de Rijksoverheid om het benodigde aantal beroepskrachten te bepalen. Een uitzondering is de drie-uursregeling, waarbij gedurende maximaal drie uur per dag afgeweken mag worden van de normale BKR.
Arbeidsomstandigheden en Werkdruk
De cao Kinderopvang besteedt ook aandacht aan de arbeidsomstandigheden en werkdruk van de medewerkers. Er zijn afspraken gemaakt over het verruimen van het levensfasebudget, waardoor werkgevers maximaal 6 uur per jaar in dit budget kunnen storten. Dit is bedoeld om duurzame inzetbaarheid van de medewerkers te bevorderen en werkdruk te verminderen.
Sociale partners hebben afspraken gemaakt om de sector te investeren in kwaliteit, opleiding, ontwikkeling en een gezonde werk-privébalans. Er wordt gewerkt aan een experiment rondom een verkorte werkweek om de productiviteit te verhogen, de deeltijdfactor te verhogen en de werkdruk te verlagen.
Nieuwe Ontwikkelingen en Afspraken in de Cao 2025-2026
De nieuwe cao Kinderopvang, die loopt van 1 januari 2025 tot en met 31 december 2026, bevat een aantal belangrijke afspraken. Naast de loonstijging van 8 procent over twee jaar, zijn er afspraken gemaakt over:
- Een drielaagse aanpak om administratieve lasten te verminderen.
- Het verbeteren van de pedagogische module voor andersgekwalificeerden in de BSO.
- Het vereenvoudigen van de kwalificatie-eisen.
- Het ontwikkelen van een programma voor leiderschap in de kinderopvang.
- Het verbeteren van de naleving van de cao-afspraken door middel van een beter vindbaar Meldpunt Naleving Cao Kinderopvang.
Taaleisen en Scholing
Vanaf 1 januari 2025 gelden er strengere eisen voor beroepskrachten in de kinderopvang. Voor de dagopvang is taalniveau 3F (B2) vereist en voor de BSO taalniveau 2F (B1). Beroepskrachten die met baby’s werken, moeten een specifieke scholing volgen, zoals vastgelegd in de cao Kinderopvang.
Algemeen Verbindend Verklaring (AVV)
De Cao Kinderopvang 2024 is algemeen verbindend verklaard (AVV) per 17 augustus 2024. Dit betekent dat de bepalingen van de cao nu gelden voor alle werkgevers in de kinderopvangsector, ook voor degenen die niet zijn aangesloten bij BK en BMK.
Toekomstige Ontwikkelingen
De cao Kinderopvang is een dynamisch document dat voortdurend wordt aangepast aan de veranderende behoeften van de sector. Er wordt gewerkt aan de ontwikkeling van visie, het verbeteren van de verbinding met arbeidsmarktprojecten en het opstellen van een reglement voor het reguliere Overleg Arbeidsvoorwaarden Kinderopvang (OAK).
Conclusie
De cao Kinderopvang is een belangrijk instrument voor het waarborgen van de kwaliteit van de kinderopvang en het verbeteren van de arbeidsomstandigheden van de medewerkers. De recente ontwikkelingen en afspraken in de cao, zoals de loonstijgingen, de aanpassingen in de beroepskracht-kindratio en de aandacht voor werkdruk, zijn bedoeld om de sector aantrekkelijker te maken voor professionals en de kwaliteit van de opvang te waarborgen. Het is essentieel dat zowel werkgevers als werknemers op de hoogte zijn van de geldende afspraken en deze naleven.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
