Leerkracht lichamelijke opvoeding: Taken, opleiding en werkomgeving
juli 3, 2025
Een dominante hond is een fenomeen dat vaak wordt geassocieerd met agressie, ongehoorzaamheid en onveilig gedrag. In de praktijk blijkt dat het idee van dominante honden grotendeels door de wetenschap is ontkracht. Toch blijft het thema van dominante honden een veelvoorkomend probleem onder hondeneigenaren. In dit artikel wordt ingegaan op het verschijnsel van dominante honden, hoe je dit herkent, en hoe je ermee om moet gaan, met aandacht voor de opvoeding en het gedrag van de hond.
Het begrip “dominerend gedrag” bij honden is lang een veelgebruikte term geweest, maar recent onderzoek wijst uit dat het niet om een eigenschap gaat, maar om gedrag dat in bepaalde situaties kan voorkomen. Een dominante hond is niet automatisch agressief of gevaarlijk, maar het gedrag dat men als dominant ziet, kan vaak het gevolg zijn van onduidelijkheid, angst of onzekerheid.
Dominantie bij honden is geen statisch begrip, maar een relatie tussen twee dieren. Een hond kan dominant zijn ten opzichte van een andere hond, maar juist onderdanig ten opzichte van een andere. Het is dus altijd ten opzichte van een bepaalde ander. In de relatie tussen mens en hond wordt het begrip dominante hond vaak misgebruikt. Het is belangrijk om te begrijpen dat honden geen leiders willen zijn, maar dat ze wel graag een duidelijke leider hebben.
Er zijn verschillende gedragingen die vaak als dominante hond worden beschouwd. Dit zijn bijvoorbeeld:
Het is belangrijk om te weten dat veel van deze gedragingen niet per se duidelijk zijn voor dominantie, maar kunnen wijzen op onzekerheid, angst of een gebrek aan duidelijkheid in de relatie tussen hond en baas.
Als een hond dominante gedragingen vertoont, betekent dit niet automatisch dat de hond agressief is. Het kan juist wijzen op een onveilige situatie waarin de hond niet weet hoe hij zich moet gedragen. Bijvoorbeeld, als een hond gromt wanneer hij wordt aangeraakt, kan dit wijzen op pijn, angst of een gebrek aan vertrouwen.
Het is belangrijk om het gedrag van de hond te analyseren en te begrijpen wat de oorzaak is. Soms is het gewoon een kwestie van onvoldoende opleiding of onduidelijke signalen van de baas. In andere gevallen kan het gedrag wijzen op een diepere oorzaak, zoals angst, stress of zelfs een medische aandoening.
Er zijn bepaalde kenmerken die kunnen wijzen op dominante gedragingen bij een hond. Dit zijn onder andere:
Dit gedrag heeft over het algemeen helemaal niets met dominantie te maken! Ben je bang dat je een dominante hond hebt omdat hij een of meerdere van deze gedragingen vertoont? Schakel dan eens een goede hondengedragsdeskundige in, die jou kan helpen om de lichaamstaal van je hond te leren lezen. Want achter dit gedrag kunnen meerdere oorzaken schuilen.
Het begrip “dominantie” is in de loop der jaren veranderd. Vroeger werd gedacht dat honden dominant wilden zijn, ofwel: altijd de baas probeerden te spelen. Er werd dus gedacht: een hond moet je flink onder de duim houden.
De wetenschappelijke achterliggende gedachte kwam naar aanleiding van de dominantie theorie, een resultaat van een onderzoek van de Zwitserse zoöloog Schenkel. Hij had in 1947 het gedrag van tien wolven op een oppervlakte van 10 bij 20 meter in de dierentuin van Basel bestudeerd. Schenkel zag bij de wolven een duidelijke hiërarchie en door dominantie gevormde rangorde. Voor de wolven die hij als leider beschouwde, introduceerde hij in zijn studie de term alfawolf. Verschillende wetenschappers en onderzoekers namen dit dominantie model over.
Echter, in de jaren zeventig werden deze ideeën door vooruitstrevende hondentrainers en gedragstherapeuten geprojecteerd op de relatie mens-hond. Wilde men een brave, gehoorzame hond hebben, dan was het nodig dat de hond de mens als roedelleider, als alfa beschouwde. De enige manier waarop je dat als baas voor elkaar kon krijgen, zo dacht men, was door je te gedragen zoals een hondse roedelleider dat zou doen: je moest bij alles het initiatief nemen en (letterlijk) de hoogste plaats innemen.
Moderne hondentraining wijst echter uit dat het gedrag dat in de dierentuin was geturfd soms totaal verschilde van het gedrag dat in het wild werd waargenomen. Het is belangrijk om te weten dat honden geen leiders willen zijn, maar dat ze wel graag een duidelijke leider hebben. Een hond die zijn plaats weet, vertrouwen heeft in zijn baas/leider en voldoende bezigheden heeft om zijn aandacht op te richten, is doorgaans een gelukkige hond zonder stress.
Als je denkt dat je een dominante hond hebt, is het belangrijk om niet te snel te reageren of te corrigeren. Het is belangrijk om het gedrag van de hond te begrijpen en te analyseren.
Een van de belangrijkste dingen die je kunt doen, is ervoor zorgen dat je duidelijk bent in je gedrag. Een hond die zijn plaats weet, vertrouwen heeft in zijn baas/leider en voldoende bezigheden heeft om zijn aandacht op te richten, is doorgaans een gelukkige hond zonder stress.
Er zijn ook bepaalde regels die je kunt volgen om te voorkomen dat je hond dominante gedragingen vertoont. Bijvoorbeeld:
Als je denkt dat je hond dominante gedragingen vertoont, is het belangrijk om te weten dat het niet altijd nodig is om de hond te corrigeren. Het is belangrijk om het gedrag van de hond te begrijpen en te analyseren.
Als het gedrag van de hond ongewenst is, is het raadzaam om een professionele hondentrainer of gedragstherapeut in te schakelen. Deze kan je helpen om inzicht te krijgen in het – al dan niet dominante – gedrag van jouw hond.
Een dominante hond is geen onoverkomelijk probleem, maar het vereist wel duidelijkheid en begrip. Het is belangrijk om het gedrag van de hond te analyseren en te begrijpen wat de oorzaak is. Een hond die zijn plaats weet, vertrouwen heeft in zijn baas/leider en voldoende bezigheden heeft om zijn aandacht op te richten, is doorgaans een gelukkige hond zonder stress.
Het is belangrijk om te weten dat honden geen leiders willen zijn, maar dat ze wel graag een duidelijke leider hebben. Een hond die zijn plaats weet, vertrouwen heeft in zijn baas/leider en voldoende bezigheden heeft om zijn aandacht op te richten, is doorgaans een gelukkige hond zonder stress.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet