Co-ouderschap: Wat Is Het En Wat Zegt Het Onderzoek?

Co-ouderschap is een vorm van omgangsregeling waarbij ouders na een scheiding de zorg- en opvoedingsverantwoordelijkheden ongeveer gelijk delen. Dit betekent dat het kind ongeveer evenveel tijd doorbrengt bij elke ouder. In Nederland is deze vorm van ouderschap in de afgelopen jaren populairder geworden, vooral door de toename van werkende ouders en de groeiende rol van vaders in de opvoeding. Toch blijven er ook kritiek en twijfels over de werking van co-ouderschap, met name in gevallen waarin ouders niet goed met elkaar kunnen overleggen of conflicten hebben. In dit artikel worden de voordelen, nadelen en de impact van co-ouderschap op kinderen besproken, gebaseerd op gegevens uit meerdere bronnen.

Wat is co-ouderschap?

Co-ouderschap is een vorm van omgangsregeling waarbij ouders na een scheiding de zorg- en opvoedingsverantwoordelijkheden gelijk delen. Hierbij wordt vaak een gelijke verdeling aangehouden, waarbij het kind bijvoorbeeld drie dagen per week bij de ene ouder woont en vier dagen bij de andere. Er is echter geen strikte 50/50-verdeling nodig, want ook een verdeling van 30/70 kan volgens de belastingdienst nog steeds als co-ouderschap worden beschouwd. De kern van co-ouderschap ligt bij de betrokkenheid van beide ouders en hun vermogen om samen te werken aan de opvoeding van hun kind.

Ouders moeten dus niet alleen de verantwoordelijkheid delen, maar ook goed met elkaar communiceren en overleggen over de dagelijkse zorg en opvoeding. Dit is belangrijk, want een goed samengaan van ouders kan bijdragen aan het welzijn van het kind. Daarnaast is het belangrijk dat ouders ook na de scheiding in staat zijn om met elkaar te overleggen over het gedrag en de ontwikkeling van hun kind.

Voordelen van co-ouderschap

Er zijn verschillende voordelen van co-ouderschap, vooral voor het kind. Het eerste voordeel is dat zowel vader als moeder actief betrokken zijn bij de opvoeding. Dit helpt het kind om een sterke band te vormen met beide ouders en te voorkomen dat het zich verplicht voelt om voorkeur te tonen voor één van de ouders. Daarnaast voelt het kind zich vaak eerlijker als het evenveel tijd doorbrengt bij beide ouders.

Een ander voordeel is dat het kind het gevoel heeft dat het niet moet kiezen tussen vader en moeder. Dit kan helpen bij het ontwikkelen van een gevoel van veiligheid en stabiliteit. Bovendien kan het kind in sommige gevallen vrijer omgaan met beide ouders, wat positief kan zijn voor de relatie met hen.

In sommige gevallen is co-ouderschap ook gunstig voor de ouders. Ze kunnen zich beter betrokken voelen bij het leven van het kind en voelen dat ze een rol spelen in de opvoeding. Dit kan bijdragen aan hun welzijn en het verminderen van stress.

Nadelen van co-ouderschap

Hoewel co-ouderschap veel voordelen heeft, zijn er ook nadelen. Het eerste nadeel is dat het lastig kan zijn om een gelijke verdeling van de zorg te realiseren, vooral als de ouders niet goed met elkaar kunnen overleggen. Dit kan leiden tot spanningen en conflicten, die op hun beurt negatief kunnen uitpakken voor het kind.

Een ander nadeel is dat co-ouderschap meer afstemming en samenwerking vereist dan een situatie waarin het kind hoofdzakelijk bij één ouder woont. Als de ouders bijvoorbeeld veel ruzie hebben of moeite hebben met het overleggen, kan het moeilijk zijn om een co-ouderschap te realiseren. Dit kan ertoe leiden dat het kind blootstaat aan de conflicten tussen de ouders, wat negatief kan zijn voor hun ontwikkeling.

Bij sommige kinderen kan co-ouderschap ook leiden tot verwarring of onzekerheid. Ze kunnen zich afvragen waar ze nu eigenlijk thuishoren of hoe ze zich moeten gedragen in de verschillende huizen. Dit kan bijdragen aan stress of onzekerheid, vooral als de verdeling van de tijd niet duidelijk is of vaak verandert.

Onderzoek naar co-ouderschap

Er zijn verschillende studies gedaan naar de invloed van co-ouderschap op kinderen. Uit onderzoek blijkt dat co-ouderschap in veel gevallen lang standhoudt, maar niet altijd ideaal is voor elk kind. Bijvoorbeeld, een onderzoek van de Universiteit Utrecht en het CBS toont aan dat vier op de vijf gescheiden stellen die co-ouderschap hebben gekozen, nog steeds deze vorm van ouderschap hanteren.

Echter, blijkt uit andere studies dat co-ouderschap geen wetenschappelijke aangetoonde meerwaarde heeft ten opzichte van andere omgangsregelingen. Wat belangrijk is, is dat de ouders beide betrokken zijn, de zorgtaken eerlijk verdelen, goed communiceren en samenwerken. Dit is niet per se afhankelijk van de verdeling van de tijd, maar van de manier waarop de ouders met elkaar omgaan.

Er is ook onderzoek gedaan naar de invloed van co-ouderschap op het welzijn van de ouders. Hieruit blijkt dat ouders vooral gebaat zijn bij continuïteit en een goede relatie met de andere ouder. Deze factoren zijn belangrijker dan het type regeling, of het nu co-ouderschap is of een andere omgangsregeling.

Wanneer werkt co-ouderschap?

Co-ouderschap werkt het beste als de ouders goed met elkaar kunnen overleggen en samenwerken. Het is belangrijk dat ze bereid zijn om gelijke regels te hanteren en elkaar te informeren over ontwikkelingen van hun kind. Ook moet het kind kunnen wennen aan de nieuwe situatie en zich veilig en stabiel voelen.

Er zijn echter ook situaties waarin co-ouderschap niet ideaal is. Bijvoorbeeld, als de ouders veel ruzie hebben of moeite hebben met het overleggen, kan het lastig zijn om een co-ouderschap te realiseren. Ook als het kind moeite heeft met het aanpassen aan de verdeling van de tijd, kan co-ouderschap negatief kunnen uitpakken.

Belastingdienst en co-ouderschap

De Belastingdienst heeft specifieke regels voor het bepalen of een situatie als co-ouderschap kan worden beschouwd. Volgens de Belastingdienst moet het kind in een herhalend ritme minimaal 78 dagen per periode van zes maanden bij elke ouder verblijven. Dit komt overeen met ongeveer drie dagen per week.

De Belastingdienst heeft in 2023 de voorwaarden aangepast, zodat ook vakantiedagen in het kader van co-ouderschap kunnen worden meegerekend. Hierdoor is het voor ouders makkelijker om aan de voorwaarden te voldoen, mits de verdeling van de tijd correct is.

Samenvatting

Co-ouderschap is een vorm van omgangsregeling waarbij ouders na een scheiding de zorg- en opvoedingsverantwoordelijkheden gelijk delen. Het heeft voordelen zoals een sterke band met beide ouders en een eerlijker verdeling van de tijd. Toch zijn er ook nadelen, zoals het risico op conflicten en de moeilijkheden bij het overleggen.

Onderzoek toont aan dat co-ouderschap in veel gevallen lang standhoudt, maar niet altijd ideaal is voor elk kind. Het is belangrijk dat ouders goed met elkaar kunnen overleggen en samenwerken, en dat het kind zich veilig en stabiel voelt. De Belastingdienst heeft ook regels voor het bepalen of een situatie als co-ouderschap kan worden beschouwd.

Bronnen

1. https://www.snijders-advocaten.nl/actueel/wat-is-co-ouderschap/
2. https://www.linguee.nl/nederlands-engels/vertaling/verklaring.html
3. https://www.nemokennislink.nl/publicaties/co-ouderschap-redding-of-ramp/
4. https://www.samenuiteen.nl/co-ouderschap
5. https://woordwijzer.nl/Woord/36642/Verklaring
6. https://www.kinderbescherming.nl/themas/g/gezag-en-omgang
7. https://www.nemokennislink.nl/publicaties/co-ouderschap-is-niet-vanzelfsprekend-het-beste/
8. https://www.ciz.nl/vragen-en-antwoorden/wet-langdurige-zorg/aanvraagproces/aanvraag-doen/wat-is-een-medische-verklaring
9. https://vanekelenpoort.nl/nieuws/co-ouderschap-vloek-zegen-kind
10. https://www.encyclo.nl/begrip/verklaring