Parallel Solo Ouderschap: Een alternatief voor ouder worden na een scheiding

Inleiding

Parallel Solo Ouderschap (PSO) is een vorm van ouder worden die ontstaan is in reactie op de complexiteit van scheidingen, met name wanneer er sprake is van hoge conflicten tussen ouders. Het is geen methode om de relatie tussen ouders te herstellen, maar een manier om de ouder-kindrelatie te versterken en te stabiliseren. In dit artikel wordt uitgelegd wat PSO inhoudt, hoe het werkt en waarom het een waardevolle aanpak kan zijn voor ouders en kinderen in complexe situaties.

Wat is Parallel Solo Ouderschap?

Parallel Solo Ouderschap is een benadering die voortkomt uit de systemische visie van Lieve Cottyn op ouderschap na scheiding. Het wordt ontwikkeld door Vanessa Maes en Christel Cornelis. Het doel is om ouders te helpen hun eigen verantwoordelijkheid te nemen voor hun ouder worden, zonder dat zij zich hoeven te bemoeien met de opvoeding van de andere ouder. In plaats daarvan werkt elk ouder onafhankelijk aan de opvoeding van hun kind, zodat het kind zich kan ontwikkelen in twee losse werelden.

De term "Parallel" verwijst naar het feit dat ouders naast elkaar ouder zijn, zonder dat ze elkaar beïnvloeden. De focus ligt op de relatie tussen de ouder en het kind, en niet op de relatie tussen de ouders. Hierbij wordt ervan uitgegaan dat het kind in twee contexten opgroeit, namelijk in het gezin van de ene ouder en in dat van de andere. De ouders leren hierin hun eigen rol te vullen, met als doel het kind te steunen bij het navigeren tussen deze twee werelden.

De kernprincipes van PSO

1. Focus op wat je zelf kunt beïnvloeden

In PSO ligt de focus op wat een ouder zelf kan beïnvloeden. Dit helpt om het gevoel van machteloosheid te verminderen, dat vaak voorkomt bij ouders die in een conflict zijn. Door te werken aan wat je zelf kunt veranderen, ontstaat er ruimte voor kracht en zelfvertrouwen.

2. Verantwoordelijkheid nemen voor je eigen ouder worden

Een van de belangrijkste aspecten van PSO is dat ouders zich verantwoordelijk moeten stellen voor hun eigen ouder worden. Dit houdt in dat ze hun eigen waarden en normen in de opvoeding toepassen, in plaats van te proberen de andere ouder te beïnvloeden of te veranderen.

3. Geweldloze communicatie

In situaties waarin ouders in conflict zijn, is het belangrijk om te leren communiceren op een geweldloze manier. Dit helpt om de spanningen te verminderen en de ouder-kindrelatie stabiel te houden.

4. Het kind als actieve actor

Het kind wordt gezien als een actieve deelnemer in het systeem. Dit betekent dat ouders moeten leren om rekening te houden met de behoeften van het kind, in plaats van alleen op hun eigen emoties of verwachtingen te focussen.

5. Begeleiding en ondersteuning

PSO is geen zelfstandige methode, maar kan worden ingebed in een ruimer traject van hulpverlening. Hierbij worden ouders begeleid door deskundigen, die hen helpen bij het oplossen van hun eigen kwetsuren en het opbouwen van hun eigen ouderrol.

6. De cirkel van invloed

Binnen PSO werkt men vanuit een cirkel van invloed. Hierbij wordt gekeken naar waar een ouder wel invloed op heeft en daar wordt op ingezet. Dit helpt om de focus te leggen op wat werkelijk kan worden veranderd, in plaats van op wat niet lukt.

Waarom kiezen voor PSO?

1. Rust en stabiliteit

In complexe situaties waarin ouders veel met elkaar in conflict zijn, kan PSO leiden tot meer rust en stabiliteit. Kinderen zijn veerkrachtig en kunnen zich beter ontwikkelen wanneer ze geen last hebben van de conflicten tussen hun ouders. Door de ouders los te laten van elkaar, kan het kind zich richten op hun eigen ontwikkeling.

2. Versterking van de ouder-kindrelatie

PSO helpt ouders om zich te richten op hun eigen relatie met het kind. Hierdoor kan de ouder-kindrelatie sterker worden, wat gunstig is voor het welzijn van het kind.

3. Machteloosheid verminderen

Ouders die in een complexe situatie terechtkomen, kunnen het gevoel van machteloosheid ervaren. PSO helpt hen om hun eigen invloed te ervaren en te erkennen, waardoor ze zich beter kunnen omgaan met hun eigen emoties en uitdagingen.

4. Veerkracht van het kind

Kinderen zijn in staat om zich aan te passen aan verschillende contexten. PSO helpt hen om in hun eigen ritme te leren omgaan met de twee werelden van hun ouders. Hierdoor ontstaat er ruimte voor ontwikkeling en groei.

De zes pijlers van PSO

In het traject van PSO wordt gewerkt aan zes pijlers, die helpen bij het opbouwen van een sterke ouderlijke rol:

1. Werken aan de eigen kwetsuren

Ouders leren hun persoonlijke, partner- en ouderlijke kwetsuren aan te pakken. Hierdoor kunnen ze zich beter richten op hun eigen rol als ouder.

2. Verstevigen van de eigen ouderrol

Een ouder moet zich bewust zijn van zijn of haar rol en de waarden die hierbij horen. Hierdoor kan de ouder zich beter richten op het kind, in plaats van op de andere ouder.

3. Parallel ouder zijn

Ouders leren het verschil met de andere ouder te erkennen en te verdragen. Hierdoor kan het kind zich beter ontwikkelen in twee contexten.

4. Erkennen van het kind als actieve actor

Het kind wordt gezien als een actieve deelnemer in het systeem. Dit helpt ouders om beter te luisteren naar de behoeften van het kind.

5. Communiceren vanuit geweldloos verzet

Ouders leren om te communiceren op een manier die het conflict niet verder opstuwt. Hierdoor kan de communicatie tussen ouders rustiger verlopen.

6. Steunpilaren onder het ouderschap

Ouders krijgen hulp om stevig te staan als ouder. Hierbij wordt gewerkt aan het opbouwen van een stevig netwerk en het leren omgaan met uitdagingen.

PSO in de praktijk

In de praktijk werkt PSO met ouders die in een complexe situatie terechtkomen. De behandeling begint met het analyseren van de situatie en het bepalen van de stappen die nodig zijn om de ouder-kindrelatie te versterken. Hierbij wordt gebruikgemaakt van een aantal tools, waaronder de “toolbox Blijven staan ondanks de storm”. Deze tools helpen ouders om zich beter te richten op hun eigen rol en om te leren om te gaan met de uitdagingen van het ouder worden.

De rol van de hulpverlener

De hulpverlener speelt een belangrijke rol in het traject van PSO. Hij of zij helpt ouders om hun eigen kwetsuren aan te pakken, om hun ouderrol te versterken en om te leren communiceren op een geweldloze manier. Daarnaast helpt de hulpverlener bij het opbouwen van een stevig netwerk, zodat ouders zich beter kunnen richten op hun eigen opvoeding.

PSO en de kinderen

Kinderen die opgroeien in een situatie waarin ouders in conflict zijn, kunnen baat hebben bij PSO. Door de ouders los te laten van elkaar, kunnen kinderen zich richten op hun eigen ontwikkeling. Hierbij leren ze om te leren omgaan met de twee werelden van hun ouders. Dit helpt hen om zich beter te ontwikkelen en hun eigen rol in het gezin te vinden.

PSO en de ouders

Ouders die PSO volgen, leren hun eigen verantwoordelijkheid te nemen voor hun ouder worden. Hierdoor kunnen ze zich beter richten op hun eigen rol en op het kind. Hierdoor ontstaat er ruimte voor kracht en zelfvertrouwen, wat gunstig is voor de relatie tussen ouder en kind.

PSO en de samenleving

In de samenleving wordt vaak gedacht dat ouders samen moeten ouder zijn. PSO stelt dat dit niet altijd nodig is. In sommige situaties is het beter om los van elkaar te werken aan de opvoeding van het kind. Hierdoor kan het kind zich beter ontwikkelen en kan de ouder zich beter richten op hun eigen rol.

Conclusie

Parallel Solo Ouderschap is een waardevolle aanpak voor ouders en kinderen in complexe situaties. Het helpt ouders om hun eigen verantwoordelijkheid te nemen voor hun ouder worden, terwijl het kind zich kan ontwikkelen in twee contexten. Hierdoor ontstaat er ruimte voor kracht, rust en stabiliteit. De kern van PSO is om de ouder-kindrelatie te versterken, in plaats van de relatie tussen ouders. Dit is een betrouwbare aanpak die kan bijdragen aan het welzijn van kinderen en ouders.