Fiscale gevolgen van co-ouderschap voor ouders en kinderen

Inleiding

Co-ouderschap heeft niet alleen gevolgen voor de opvoeding en het omgangsregime van de kinderen, maar ook voor de fiscale situatie van de ouders. In dit artikel wordt ingegaan op de fiscale voordelen en regelingen die van toepassing zijn bij co-ouderschap. De informatie is gebaseerd op de beschikbare gegevens uit de bronnen, waaronder de belastingdienst, het NIBUD, en andere relevante instanties. Het gaat hierbij onder meer om het kindgebonden budget, de inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK), de huurtoeslag, de kinderopvangtoeslag, en de toepassing van de AOK (Alleenstaande Ouderkop). Deelname aan deze fiscale regelingen hangt af van verschillende voorwaarden, waaronder de verdeling van de kinderen tussen de ouders, het inkomen, en het feit of niet of het co-ouderschap is vastgelegd in een ouderschapsplan.

Fiscale voordelen bij co-ouderschap

Het kindgebonden budget

Het kindgebonden budget is een bijdrage die wordt verstrekt aan ouders die recht hebben op kinderbijslag. Bij co-ouderschap kunnen beide ouders in aanmerking komen voor dit budget, mits ze zelf als aanvrager optreden. Bijvoorbeeld:
- Bij één kind kan alleen de ouder waar het kind op het adres is ingeschreven het kindgebonden budget aanvragen.
- Bij twee of meer kinderen kan het kindgebonden budget worden verdeeld, mits ieder kind op het adres van de ouder is ingeschreven. Beide ouders komen dan in aanmerking voor het kindgebonden budget en eventuele alleenstaande ouderkop.

De hoogte van het kindgebonden budget hangt af van het inkomen van de ouder, het aantal kinderen, en hun leeftijd. Bijvoorbeeld:
- Bij een gezin met één kind bedraagt het kindgebonden budget in 2024 ongeveer € 2.436,-.
- Bij een gezin met drie kinderen is het bedrag in 2024 ongeveer € 7.308,-.

Bij co-ouderschap is het belangrijk om te bepalen welke ouder het kindgebonden budget aanvraagt, aangezien dit ook van invloed is op andere fiscale regelingen zoals de AOK. Bijvoorbeeld:
- Als de ouder met het lagere inkomen het kindgebonden budget aanvraagt, profiteren beide ouders van de belastingvoordelen.
- Bij een verdeelde verantwoordelijkheid kunnen beide ouders in aanmerking komen voor het kindgebonden budget, mits ze ieder één of meer kinderen op hun adres hebben ingeschreven.

Inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK)

De inkomensafhankelijke combinatiekorting is een korting op de inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen. Bij co-ouderschap kunnen beide ouders in aanmerking komen voor deze korting, mits aan de voorwaarden is voldaan. De voorwaarden zijn:
- Het kind is op 1 januari jonger dan 12 jaar.
- Het kind staat tenminste 6 maanden ingeschreven op het adres van de ouder.
- De ouder werkt en combineert dit met de zorg voor het kind.

Bij co-ouderschap geldt een uitzondering:
- Als beide ouders minstens drie dagen per week de zorg voor het kind delen, kunnen ze beiden recht op de IACK hebben, ook als het kind op het adres van de andere ouder staat.
- De IACK wordt via de jaarlijkse belastingaangifte aangevraagd of maandelijks via een voorlopige aanslag.

De hoogte van de IACK is in 2025 verhoogd naar € 2.986,- (in 2024: € 2.953,-). De IACK wordt vanaf 2027 gefaseerd afgeschaft, met een afbouw in negen stappen. Dit betekent dat ouders die op basis van hun inkomens- en gezinssituatie recht hebben op de IACK, in de toekomst minder korting kunnen ontvangen.

Huurtoeslag

Beide ouders kunnen in aanmerking komen voor huurtoeslag, mits aan de voorwaarden is voldaan. Bij co-ouderschap is het belangrijk dat het kind op het adres van de ouder is ingeschreven. Daarnaast mogen beide ouders het kind als medebewoner meenemen bij hun aanvraag voor huurtoeslag. De Belastingdienst vraagt dan om een verklaring co-ouderschap, die door beide ouders moet worden ondertekend.

De huurtoeslag is afhankelijk van het inkomen van de ouder, de huurprijs, en de omstandigheden van het gezin. Bijvoorbeeld:
- Bij een laag inkomen is de kans groter op een hogere huurtoeslag.
- Bij co-ouderschap kunnen beide ouders in aanmerking komen voor een hogere huurtoeslag, mits het kind op hun adres is ingeschreven.

Kinderopvangtoeslag

Beide ouders kunnen in aanmerking komen voor de kinderopvangtoeslag, mits aan de voorwaarden is voldaan. Bij co-ouderschap geldt een uitzondering:
- Het kind hoeft niet op het adres van de ouder te staan ingeschreven.
- Beide ouders hebben recht op kinderopvangtoeslag, mits aan de overige voorwaarden is voldaan.

De maximale hoeveelheid kinderopvangtoeslag is afhankelijk van het aantal uren dat het kind per maand in opvang is. Bijvoorbeeld:
- Het maximum aantal opvanguren per kind per maand is 230 uur.
- De hoeveelheid kinderopvangtoeslag hangt af van het inkomen van de ouder, het aantal uren, en de leeftijd van het kind.

AOK (Alleenstaande Ouderkop)

De AOK is een bijdrage die wordt verstrekt aan alleenstaande ouders. Bij co-ouderschap kan de AOK worden aangevraagd, mits aan de voorwaarden is voldaan. Bijvoorbeeld:
- De AOK is alleen toegankelijk voor ouders die alleenstaand zijn.
- Bij co-ouderschap kan de AOK worden aangevraagd door de ouder die het kindgebonden budget heeft aangevraagd.
- De hoogte van de AOK is afhankelijk van het inkomen van de ouder, de leeftijd van het kind, en het aantal kinderen.

Belangrijke voorwaarden voor co-ouderschap

Tijd en woonafstand

Bij co-ouderschap is het belangrijk dat de kinderen minstens drie dagen per week bij de ene ouder verblijven en de resterende dagen bij de andere ouder. Daarnaast moet het co-ouderschap minstens zes maanden duren in een kalenderjaar. De woonafstand tussen de twee huishoudens is ook van invloed op de fiscale regelingen. Bijvoorbeeld:
- Als de ouders dicht bij elkaar wonen, is de kans groter op een hogere huurtoeslag.
- Als de ouders ver uit elkaar wonen, is de kans kleiner op een hogere huurtoeslag.

Ouderschapsplan

Een belangrijk onderdeel van co-ouderschap is het opstellen van een ouderschapsplan. Dit plan moet de afspraken bepalen over de verdeling van de zorg, de communicatie, en de financiële verantwoordelijkheden. Het ouderschapsplan moet worden vastgelegd in schriftelijke vorm, zodat het kan worden gebruikt bij het aanvragen van fiscale regelingen.

Belastingdienst en verklaring co-ouderschap

De Belastingdienst vraagt om een verklaring co-ouderschap bij het aanvragen van fiscale regelingen, zoals de huurtoeslag en de IACK. Deze verklaring moet door beide ouders worden ondertekend. Bijvoorbeeld:
- Bij de huurtoeslag moet worden aangegeven op welke dagen van de week het kind bij de ene ouder is en op welke dagen bij de andere ouder.
- Bij de IACK moet worden aangegeven dat de kinderen minstens drie dagen per week bij de ene ouder verblijven en de resterende dagen bij de andere ouder.

Aanbevelingen voor ouders bij co-ouderschap

Verdeling van de kinderen

Bij co-ouderschap is het belangrijk om de kinderen op een eerlijke manier te verdelen tussen de twee huishoudens. Bijvoorbeeld:
- Bij één kind: Schrijf het kind op het adres van de ouder met het lagere inkomen, zodat de kans op een hogere huurtoeslag en andere fiscale regelingen groter is.
- Bij twee of meer kinderen: Verdeel de kinderen over beide adressen, zodat beide ouders in aanmerking komen voor fiscale regelingen.

Afspraken maken

Bij co-ouderschap is het belangrijk om duidelijke afspraken te maken over de verdeling van de zorg, de communicatie, en de financiële verantwoordelijkheden. Deze afspraken moeten in het ouderschapsplan staan, zodat ze kunnen worden gebruikt bij het aanvragen van fiscale regelingen.

Belastingdienst raadplegen

De Belastingdienst biedt informatie aan over de fiscale regelingen die van toepassing zijn bij co-ouderschap. Het is aan te raden om deze informatie te raadplegen, zodat ouders weten welke regelingen ze kunnen aanspreken.

Conclusie

Co-ouderschap heeft verschillende fiscale voordelen voor ouders en kinderen. Deelname aan fiscale regelingen, zoals het kindgebonden budget, de IACK, de huurtoeslag, en de kinderopvangtoeslag, hangt af van verschillende voorwaarden, waaronder de verdeling van de kinderen, het inkomen, en het feit of niet of het co-ouderschap is vastgelegd in een ouderschapsplan. Het is belangrijk dat ouders zich goed informeren over de fiscale gevolgen van co-ouderschap en de nodige afspraken maken in het ouderschapsplan. De Belastingdienst biedt hulp bij het aanvragen van fiscale regelingen, zodat ouders in aanmerking kunnen komen voor de voordelen die bij co-ouderschap horen.

Bronnen

1. Co-ouderschap en fiscaal voordeel
2. Co-ouderschap en de gevolgen voor uw belastingen en toeslagen
3. Co-ouderschap en de fiscale gevolgen
4. Co-ouderschap: welke belastingvoordelen
5. Belastingen en co-ouderschap
6. Inkomenafhankelijke combinatiekorting
7. Fiscaal
8. Co-ouderschap en belastingen
9. Fiscale gevolgen bij co-ouderschap
10. Fiscale maatregelen 2025
11. Fiscale veranderingen 2024
12. Gevolgen co-ouderschap voor financiën