Wat opvoeden inhoudt: Drie voorbeelden van opvoedprincipes en -stijlen
juli 4, 2025
In de huidige maatschappelijke context speelt opvoeding een cruciale rol bij de ontwikkeling van kinderen. Het boek Over opvoeden gesproken van Geraldien Blokland biedt een uitgebreid overzicht van de basisprincipes van opvoeding, pedagogisch adviseren en het aanbod van ondersteuning aan ouders. Het boek is gericht op professionals in de jeugdgezondheidszorg, het jeugdwelzijnswerk, maatschappelijk werk en de jeugdzorg, maar is ook van belang voor ouders die op zoek zijn naar inzicht in de opvoedingsprocessen van hun kinderen. In dit artikel wordt ingegaan op de kernprincipes van het boek, de methodiek van pedagogisch adviseren en de rol van het Nederlands Jeugdinstituut in de opvoedingsondersteuning.
Inleiding
Over opvoeden gesproken is een methodiekboek dat gericht is op de praktijk van pedagogisch adviseren en opvoedingsondersteuning. Het boek biedt een overzicht van de verschillende manieren waarop ouders kunnen worden geholpen bij het omgaan met problemen in de opvoeding, en legt uit hoe professionals effectief kunnen werken aan het aanbod van ondersteuning. De auteur, Geraldien Blokland, heeft jarenlang gewerkt aan opvoedingsondersteuning, waarvan een groot deel in het Nederlands Jeugdinstituut. Ze is ook betrokken geweest bij het ontwikkelen van opvoedprogramma’s en cursussen voor ouders, en heeft bijgedragen aan de invoering van het programma Triple P, een effectief programma voor positief opvoeden.
Wat is opvoeden?
In het boek wordt uitgebreid ingegaan op wat opvoeden precies inhoudt. Opvoeden wordt beschouwd als een proces waarin ouders hun kinderen begeleiden bij het leren, groeien en zich ontwikkelen. Er wordt op gewezen dat opvoeden niet alleen betrekking heeft op het geven van instructies, maar ook op het omgeven van het kind met een veilige en ondersteunende omgeving. De auteur benadrukt dat het belangrijk is om te beseffen dat opvoeding een continu proces is, dat zich ontwikkelt op basis van de behoeften van het kind en de omstandigheden van de ouder.
Er wordt ook aandacht besteed aan de verschillende manieren waarop ouders kunnen opvoeden, waaronder het gebruik van positieve versterking, het stellen van grenzen en het aanbieden van ruimte voor zelfstandigheid. In het boek wordt uitgebreid aandacht besteed aan het concept van opvoeden zonder geweld, waarbij het doel is om kinderen te leren om te gaan met gevoelens, conflicten en uitdagingen zonder agressie.
Problemen met opvoeden
Het boek bespreekt ook de veelvoorkomende problemen die ouders kunnen tegenkomen bij het opvoeden. Deze kunnen variëren van gedragsproblemen tot ontwikkelingsvertragingen en psychosociale problemen. In de context van de jeugdzorg wordt aangegeven dat het belangrijk is om op tijd te herkennen of te signaleren wanneer een kind in de problemen zit, zodat er op tijd ondersteuning kan worden geboden.
Er wordt op gewezen dat het vaak lastig is om te bepalen of een probleem opvoedingsgerelateerd is of een andere oorzaak heeft. In dat geval is het belangrijk om het probleem te analyseren en te bepalen of er sprake is van een indicatie voor pedagogische advisering. De auteur benadrukt dat het belangrijk is om te werken met een gevoel voor evenwicht tussen draagkracht en draaglast, zodat ouders niet te veel belast worden en tegelijkertijd effectief kunnen werken aan de opvoeding van hun kind.
Pedagogisch adviseren: Een methode en een aanpak
Een centraal onderdeel van het boek is het pedagogisch adviseren, dat bedoeld is om ouders te helpen bij het oplossen van problemen in de opvoeding. De auteur legt uit dat pedagogisch adviseren een methode is waarbij professionals ouders ondersteunen bij het oplossen van problemen op basis van hun eigen ervaringen en kennis. Het is een vorm van begeleiding die gericht is op het leren van opvoedingsstrategieën, het opstellen van een plan en het aanbieden van praktische hulp.
De auteur benadrukt dat het pedagogisch adviseren een flexibele aanpak is, die kan worden aangepast aan de behoeften van de ouder en het kind. Er wordt op gewezen dat het belangrijk is om een partnerschap aan te gaan met ouders, waarbij het doel is om hen te laten leren omgaan met problemen op hun eigen manier. Er wordt ook aandacht besteed aan de rol van het pedagogisch adviesgesprek, dat vaak wordt gegeven in een rustige omgeving en waarin ouders kunnen laten zien hoe ze met hun kind omgaan.
Vormen van pedagogisch adviseren
In het boek worden verschillende vormen van pedagogisch adviseren besproken. Deze omvatten inloopcontacten, spreekuurgesprekken, telefonische contacten, online adviezen en huisbezoeken. De auteur benadrukt dat het belangrijk is om het aanbod van pedagogisch adviseren zoveel mogelijk toegankelijk te maken voor ouders. Hierbij wordt ook aandacht besteed aan het gebruik van digitale tools, zoals online advisering, die in het verleden snel zijn gegroeid.
Er wordt ook aandacht besteed aan het feit dat pedagogisch adviseren niet alleen gericht is op het oplossen van problemen, maar ook op het voorkomen van problemen. Dit wordt vaak gedaan door ouders te begeleiden bij het opbouwen van een sterke opvoedingsbasis, zodat ze beter kunnen omgaan met uitdagingen in de toekomst.
De rol van het Nederlands Jeugdinstituut
Een van de belangrijkste onderdelen van het boek is de rol van het Nederlands Jeugdinstituut bij de opvoedingsondersteuning. De auteur, Geraldien Blokland, heeft jaren gewerkt bij het instituut en heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van opvoedingsprogramma’s en cursussen. Het instituut is betrokken bij de opvoedingsondersteuning in veel gemeenten, waar ouders terechtkomen voor individueel advies, begeleiding en ondersteuning.
De auteur benadrukt dat het belangrijk is om het aanbod van opvoedingsondersteuning zoveel mogelijk te versterken, zodat ouders beter kunnen omgaan met hun kinderen. Dit omvat ook het aanbieden van cursussen voor ouders, zodat zij leren omgaan met hun rol als ouder en het oplossen van problemen.
De impact van het Triple P-programma
Een van de belangrijkste programma’s die in het boek worden besproken, is het Triple P-programma. Dit programma is afkomstig uit Australië en is gericht op positief opvoeden. De auteur benadrukt dat Triple P een effectief programma is dat ouders helpt bij het opbouwen van een sterke opvoedingsbasis, waardoor ze beter om kunnen gaan met gedragsproblemen en ontwikkelingsuitdagingen van hun kinderen.
De auteur benadrukt dat het belangrijk is om ouders te leren omgaan met hun kinderen op een positieve manier, zodat ze zich beter kunnen richten op het opbouwen van een veilige en ondersteunende omgeving. Triple P helpt ouders bij het leren omgaan met hun rol als ouder en helpt hen bij het oplossen van problemen in de opvoeding.
Conclusie
Over opvoeden gesproken biedt een overzicht van de kernprincipes van opvoeding en pedagogisch adviseren. Het boek is gericht op professionals in de jeugdzorg, maar ook ouders kunnen hierin veel inzicht en hulp vinden. De auteur benadrukt dat opvoeden een proces is dat op basis van de behoeften van het kind en de omstandigheden van de ouder kan worden aangepast. Het boek legt ook uit dat het pedagogisch adviseren een belangrijke rol speelt bij het oplossen van problemen in de opvoeding en dat het belangrijk is om het aanbod van opvoedingsondersteuning zoveel mogelijk toegankelijk te maken voor ouders.
De auteur benadrukt ook de rol van het Nederlands Jeugdinstituut en de impact van programma’s als Triple P op de opvoedingsondersteuning. Samenvattend is het boek een waardevolle handleiding voor ouders en professionals die betrokken zijn bij de opvoeding van kinderen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
