De Lerarenopleiding Lichamelijke Opvoeding: een uitgebreide opleiding voor bewegingsonderwijs

De Lerarenopleiding Lichamelijke Opvoeding (ALO) is een hbo-opleiding die gericht is op het opbouwen van kennis en vaardigheden om kinderen en jongeren effectief te laten bewegen en sporten. De opleiding richt zich op het ontwikkelen van een professionele benadering van bewegingsonderwijs, zowel in theorie als in de praktijk. De opleiding biedt een breed overzicht van de kaders waarin leraar lichamelijke opvoeding kan werken, waaronder het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, speciaal onderwijs, en het mbo. De opleiding wordt vaak aangeduid als een van de topopleidingen in Nederland, met een sterke focus op praktijkgerichte opleiding en een uitgebreid stageprogramma.

Werkveld en beroepsperspectieven

De opleiding leidt tot een eerstegraads lesbevoegdheid, waarmee je als leraar lichamelijke opvoeding kunt werken in alle typen onderwijs. Dit omvat het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, speciaal onderwijs en het mbo. Daarnaast kun je ook als buurtsportcoach of sportdocent bij een mbo-opleiding terechtkomen. De opleiding biedt ook de mogelijkheid om verder te studeren, bijvoorbeeld naar een master in sportwetenschappen, pedagogiek of sportmanagement.

De werkgelegenheid is goed, met een van de hoogste werkgelegenheidscijfers in het hbo-gebied. 90% van de afstudeerders vindt een baan op hbo-niveau, met een startsalaris dat hoger ligt dan het gemiddelde van alle hbo-bachelor studies. Het startsalaris ligt rond de €2.664,- tot €2.912,- per maand, afhankelijk van de opleiding en de locatie.

Opleidingsstructuur en inhoud

De ALO-opleiding is een vierjarige opleiding, die zowel in voltijd als in deeltijd kan worden gevolgd. Het programma combineert theorie en praktijk, zodat studenten kunnen leren hoe je leerlingen effectief kunt begeleiden bij het ontwikkelen van hun beweegvaardigheden. In het eerste jaar ligt de focus op het opbouwen van basisvaardigheden, inclusief het leren omgaan met leerlingen, het ontwerpen van lessen, en het beoordelen van leerprestaties. In het tweede jaar worden de didactische vaardigheden verder ontwikkeld, en wordt er ook gewerkt aan het lesgeven in het voortgezet onderwijs.

In het derde en vierde jaar wordt er gewerkt aan het verdiepen in het vakgebied en het ontwikkelen van professionele vaardigheden. Tijdens de opleiding lopen studenten veel stages, zodat ze direct kunnen leren hoe je in de praktijk werkt. De stages worden vaak gecombineerd met lessen, zodat studenten zowel theorie als praktijk kunnen toepassen.

Toelating en eisen

De opleiding is toegankelijk voor studenten met een havo-, vwo- of mbo-4-diploma. Daarnaast is er ook een verkorte leerroute beschikbaar voor studenten die een mbo-opleiding op niveau 4 hebben gevolgd. De opleiding vereist ook dat studenten een uitgebreide intake doorlopen, waarin wordt gekeken naar hun motorische vaardigheden en hun passie voor educatie en sport. Daarnaast is er een bepaalde ervaring nodig, zodat de studenten kunnen laten zien dat ze geschikt zijn voor het vak van leraar lichamelijke opvoeding.

Er zijn ook mogelijke vrijstellingen mogelijk voor studenten die al een opleiding hebben gevolgd, zoals een PABO-diploma of een sportopleiding. Voor studenten die geen traditionele toegang hebben, is er ook de mogelijkheid tot een toelatingsonderzoek, vooral voor studenten die ouder zijn dan 21 jaar.

Praktijkgerichte opleiding

Een van de belangrijkste kenmerken van de ALO-opleiding is de sterke focus op praktijk. Vanaf het eerste jaar lopen studenten al stages, zodat ze direct kunnen leren hoe je lesgeeft en leerlingen begeleidt. Tijdens de stages leren studenten hoe je met een klas omgaat, hoe je lessen kunt opzetten, en hoe je leerlingen kunt motiveren. De stages worden vaak gecombineerd met lessen, zodat studenten zowel theorie als praktijk kunnen toepassen.

Naast de reguliere stages zijn er ook extra activiteiten, zoals kampen en sportactiviteiten, waarin studenten kunnen leren hoe je een veilig pedagogisch beweegklimaat kunt creëren. Deze activiteiten helpen ook bij het opbouwen van teamvaardigheden en het leren werken in groepen.

Onderwijskundige en vakinhoudelijke kwaliteiten

De opleiding zorgt ervoor dat studenten zowel de onderwijskundige als de vakinhoudelijke kwaliteiten ontwikkelen. Dit omvat het leren omgaan met leerlingen, het ontwikkelen van een leerlijn, en het begeleiden van leerlingen bij hun bewegingsactiviteiten. Daarnaast leren studenten ook over de biologische en psychologische aspecten van bewegen, waaronder fysiologie, biomechanica en psychologie.

De opleiding biedt ook de kans om zich te profileren in verschillende richtingen, zoals sportpsychologie, bewegingswetenschappen of sportmanagement. Studenten kunnen ook kiezen voor een minor in sport en bewegen, wat hen helpt om zich te verdiepen in het vakgebied.

Kosten en financiering

De opleiding heeft een collegegeld, dat in 2025-2026 rond de €2.601,- per jaar ligt. Daarnaast zijn er ook andere kosten verbonden aan de opleiding, zoals het kledingpakket dat nodig is voor de sportpraktijklessen, en het volgen van keuze-onderdelen zoals minoren, profileringscursussen en extra kampen. Deze kosten kunnen variëren, afhankelijk van de keuzes die studenten maken.

Voor studenten is er ook de mogelijkheid tot studiefinanciering, waardoor ze financieel ondersteund worden tijdens hun studie. De opleiding biedt ook hunteur en begeleiding voor studenten die last hebben van functiebeperkingen of andere uitdagingen.

Conclusie

De Lerarenopleiding Lichamelijke Opvoeding is een uitgebreide opleiding die gericht is op het opbouwen van kennis en vaardigheden om kinderen en jongeren effectief te laten bewegen en sporten. De opleiding biedt een breed overzicht van de kaders waarin leraar lichamelijke opvoeding kan werken, en heeft een sterke focus op praktijkgerichte opleiding en een uitgebreid stageprogramma. De opleiding is toegankelijk voor studenten met een havo-, vwo- of mbo-4-diploma, en biedt ook de mogelijkheid tot een verkorte leerroute voor studenten met een mbo-opleiding op niveau 4. De werkgelegenheid is goed, met een van de hoogste werkgelegenheidscijfers in het hbo-gebied, en het startsalaris ligt hoger dan het gemiddelde van alle hbo-bachelor studies. De opleiding is dus een uitstekende keuze voor iedereen die geïnteresseerd is in het vak van leraar lichamelijke opvoeding.

Bronnen

1. Windesheim Hogeschool - Leraar lichamelijke opvoeding
2. HBO Start - ALO
3. Fontys - Leraar Lichamelijke Opvoeding
4. Hanze Hogeschool - Leraar lichamelijke opvoeding
5. Windesheim Hogeschool - Deeltijd ALO
6. De Haagse Hogeschool - ALO
7. Studiekeuze123 - Leraar Lichamelijke Opvoeding
8. Deeltijd Opleidingen - ALO
9. HVA - Academie voor Lichamelijke Opvoeding