Omgaan met Ziekte in de Kinderopvang: Richtlijnen en Adviezen voor Ouders en Professionals
juni 7, 2025
De organisatie van kinderopvang is een belangrijk aandachtspunt voor ouders en verzorgers. De beschikbaarheid van plaatsen, de kosten en de kwaliteit van de opvang spelen hierbij een cruciale rol. Deze informatie geeft een overzicht van de huidige situatie rondom kinderopvang, de procedures voor inschrijving, de financiële aspecten en de eisen die gesteld worden aan de kwaliteit van de opvang.
De vraag naar kinderopvang is hoog, en de wachttijden kunnen lang zijn. Het advies is dan ook om zo vroeg mogelijk in te schrijven bij een opvanglocatie naar keuze. Dit geldt met name voor de meest gewilde dagen, zoals maandag, dinsdag en donderdag. Kinderen van broers en zussen die al geplaatst zijn, hebben vaak voorrang bij de inschrijving. Ook voor buitenschoolse opvang (BSO) geldt dat vroegtijdige inschrijving aan te raden is, soms al vanaf het tweede levensjaar, afhankelijk van de opvanglocatie en de basisschoolkeuze. Veel BSO-locaties werken samen met specifieke scholen.
Er zijn verschillende vormen van kinderopvang beschikbaar, waaronder kinderdagcentra, buitenschoolse opvang, gastouderopvang voor kinderen van 0 tot en met 3 jaar, en gastouderopvang voor kinderen van 4 tot en met 11 jaar. In 2024 waren er 9.238 dagopvanglocaties en 7.965 BSO-locaties in Nederland. De cijfers laten een gestage toename zien over de jaren 2020-2024.
Uit onderzoek blijkt dat een groot percentage van de kinderen gebruikmaakt van kinderopvang. In 2018 gebruikte 87% van de kinderen tussen de 3 maanden en 3 jaar een vorm van opvang. Van deze kinderen maakte 10,4% uitsluitend gebruik van informele opvang, terwijl 58,2% een combinatie van formele en informele opvang gebruikte. Informele opvang wordt vaak geboden door grootouders, andere familieleden of vrienden. Kinderen die zowel formele als informele opvang gebruiken, gaan gemiddeld 3,5 dagen per week naar formele opvang en 1,5 dag per week naar informele opvang.
De kosten van kinderopvang kunnen aanzienlijk zijn. De maximale uurtarieven voor 2025 zijn vastgesteld op €10,71 voor kinderdagverblijf, €9,52 voor buitenschoolse opvang en €8,10 voor gastouderopvang. Kinderopvangorganisaties en gastouders zijn vrij om hun eigen tarieven te bepalen. Ouders kunnen in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag, waarbij een percentage van de kosten wordt vergoed, afhankelijk van het inkomen. In 2024 werd maximaal 96% van de kosten vergoed. Het maximale aantal uren dat vergoed wordt, is 230 uur per kind per maand. Het verschil tussen het werkelijke uurtarief en het maximale uurtarief wordt niet vergoed.
De kwaliteit van kinderopvang is van groot belang. Ouders moeten erop kunnen vertrouwen dat hun kind in een veilige, gezonde, stimulerende en vertrouwde omgeving wordt opgevangen. De wet kinderopvang stelt eisen aan de kwaliteit van de opvang. Het college van de gemeente beoordeelt of een kinderopvangvoorziening voldoet aan deze eisen voordat toestemming wordt verleend voor exploitatie. Dit proces staat bekend als ‘Streng aan de poort’. Toezicht op de kwaliteitseisen is essentieel om te waarborgen dat de opvang verantwoord en veilig is.
Om een kinderdagverblijf of buitenschoolse opvang te starten, moet men voldoen aan wettelijke eisen en zich registreren in het Landelijk Register Kinderopvang (LRK). Dit proces duurt minimaal 10 weken. Voor het openen van zowel een kinderdagverblijf als een BSO zijn aparte registraties nodig. Bij de aanvraag moeten onder andere een inschrijving bij de Kamer van Koophandel (KVK), een pedagogisch beleidsplan en Verklaringen Omtrent het Gedrag (VOG) voor alle medewerkers worden overgelegd.
Per 1 januari 2026 geldt een minimumloon van €16,- per uur voor kinderopvangmedewerkers. De stagevergoeding wordt in twee stappen verhoogd, naar €350,- per maand vanaf 1 september 2025 en naar €450,- per maand vanaf 1 september 2026 (bij een stage van vijf dagen per week). Daarnaast wordt het levensfasebudget verdubbeld, en wordt 5 mei een jaarlijkse vrije dag. Er zijn ook afspraken gemaakt om de werkdruk te verlagen en te investeren in kwaliteit en ontwikkeling, zoals een experiment met een verkorte werkweek en een pilot professionele zeggenschap.
Voor gezinnen die inburgeren, kan de gemeente ondersteuning bieden bij het vinden van kinderopvang. De klantmanager van de gemeente bekijkt samen met de inburgeringsplichtige welke mogelijkheden er zijn, rekening houdend met opleiding en werkervaring. Er zijn verschillende leerroutes beschikbaar, waaronder de B1 route (taal en werk), de onderwijsroute en de zelfredzaamheidsroute. Een persoonlijk Plan Inburgering en Participatie (PIP) wordt opgesteld, waarin de afspraken over inburgering en eventuele begeleiding worden vastgelegd.
In Vlaanderen zijn er ook kinderopvangvoorzieningen die erkend zijn door Opgroeien Regie. Deze voorzieningen worden geregistreerd in een databank en zijn te vinden via een POI-service. Er zijn verschillende types kinderopvang beschikbaar, waaronder groepsopvang voor baby's en peuters, gezinsopvang en buitenschoolse opvang.
Kinderopvang van hoge kwaliteit moet toegankelijk en betaalbaar zijn voor alle kinderen, ongeacht hun achtergrond of culturele afkomst. De Vlaamse overheid heeft regels uitgewerkt om dit te bevorderen, en de VVSG biedt hulpmiddelen en tips om kinderopvanginitiatieven toegankelijk, divers en inclusief te maken.
Kinderopvang is een complex systeem met verschillende aspecten die van belang zijn voor ouders en verzorgers. Vroegtijdige inschrijving is essentieel vanwege de hoge vraag. De kosten van kinderopvang kunnen aanzienlijk zijn, maar er zijn mogelijkheden voor financiële ondersteuning via de kinderopvangtoeslag. Kwaliteitseisen en toezicht waarborgen de veiligheid en ontwikkeling van kinderen. Het is belangrijk om te weten welke soorten kinderopvang beschikbaar zijn en welke wettelijke eisen er gelden voor het starten van een kinderopvangvoorziening. De nieuwe Cao Kinderopvang 2025-2026 zal de arbeidsvoorwaarden van de medewerkers verbeteren en bijdragen aan de kwaliteit van de opvang.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet