Opvoeden van een kind met hechtingsstoornis: tips en aanpak

Een hechtingsstoornis is een aandoening waarbij een kind moeite heeft met het opbouwen van een emotionele band met verzorgers. Dit kan leiden tot problemen in de ontwikkeling van het kind, zoals gedragsproblemen en emotionele problemen. Het opvoeden van een kind met een hechtingsstoornis kan uitdagend zijn, maar met de juiste aanpak en ondersteuning kan het kind zich goed ontwikkelen. In dit artikel worden de belangrijkste principes en tips besproken die helpen bij het opvoeden van een kind met een hechtingsstoornis.

Kenmerken van een hechtingsstoornis

Kinderen met een hechtingsstoornis kunnen verschillende symptomen vertonen, zoals moeite hebben met het aangaan van relaties, weinig emoties tonen, snel boos worden en moeite hebben met vertrouwen. Ook kunnen ze zich terugtrekken of juist heel aanhankelijk zijn. De meest voorkomende soorten zijn de reactieve hechtingsstoornis en de ontremde hechtingsstoornis. Bij de reactieve hechtingsstoornis reageren de kinderen niet goed in sociale situaties, terwijl bij de ontremde hechtingsstoornis het kind zich aan iedereen vastklampt.

Oorzaken van een hechtingsstoornis

Een hechtingsstoornis kan ontstaan als een kind in de eerste levensjaren niet voldoende liefde, aandacht en verzorging krijgt van zijn of haar verzorgers. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als het kind in een instelling verblijft of als de ouders zelf niet in staat zijn om voldoende zorg te bieden. Ook kunnen trauma’s, zoals mishandeling en verwaarlozing, een rol spelen bij het ontstaan van een hechtingsstoornis. Daarnaast kunnen factoren zoals een moeder die tijdens de zwangerschap ziek is of een verslaving aan drugs of alcohol, schade veroorzaken aan het kind.

Tips bij het opvoeden van een kind met hechtingsstoornis

Het opvoeden van een kind met een hechtingsstoornis kan een uitdaging zijn. Het is belangrijk om een veilige en stabiele omgeving te bieden en het kind veel liefde en aandacht te geven. Hier zijn enkele tips die kunnen helpen:

1. Maak contact met je kind op het niveau van zijn emotionele leeftijd

Kinderen met een reactieve hechtingsstoornis hebben meestal een lagere emotionele leeftijd dan hun kalender leeftijd. Dit betekent dat deze kinderen qua ontwikkeling soms nog op een peuter/kleuter niveau zitten terwijl ze al 13 jaar zijn. Het is belangrijk om contact op te nemen op het niveau van de emotionele leeftijd van het kind, in plaats van op de kalenderleeftijd. Dit helpt om het kind niet constant over te vragen.

2. Maak de dagen voorspelbaar met veel routine en herhaling

Kinderen met een hechtingsstoornis hebben veel behoefte aan structuur en voorspelbaarheid. Het is belangrijk om een dagindeling op te stellen en deze dagelijks te volgen. Dit helpt het kind om zich veiliger en stabiel te voelen.

3. Maak duidelijke regels voor je kind

Kinderen met een reactieve hechtingsstoornis ervaren de wereld en hun gedachten als chaos. Het is voor onze kinderen heel fijn om hele duidelijke regels te hebben waar zij zich aan moeten houden. Als onze kinderen de regels overtreden, is het beter om de regels te herhalen en een consequentie aan het gedrag te koppelen. Door onze kinderen te straffen, veroorzaakt de straf veel verwarring en chaos in hun hoofd.

4. Blijf kalm als je kind zich niet gedraagt

Kinderen met hechtingsproblemen kunnen heel moeilijk hun emoties reguleren. Ze worden er totaal door overspoeld en hebben er geen controle meer over. Het is belangrijk om kalm te blijven en het kind niet te bestraffen, maar te helpen met het regelen van hun emoties.

5. Bouw een sterke vertrouwensband op

De beste manier om met een kind met hechtingsstoornis om te gaan is door met dat kind een sterke vertrouwensband op te bouwen. Dit kan door consequente positieve bekrachtiging, geduld en liefde. Het is ook belangrijk om duidelijke grenzen en verwachtingen te stellen, en kalm en consequent te blijven, ook als het kind moeilijk doet.

6. Geef veel liefde en steun

Het is van cruciaal belang om veel liefde en steun te geven, zowel in goede als in slechte tijden. Kinderen met een hechtingsstoornis hebben vaak moeite anderen te vertrouwen en relaties te vormen. Door veel liefde en steun te geven, helpt het kind om zich veiliger en stabiel te voelen.

7. Zoek professionele hulp

Het is belangrijk om professionele hulp in te schakelen, zoals een therapeut of psycholoog. Deze kunnen helpen bij het opbouwen van een band met het kind en strategieën aanreiken om met uitdagend gedrag om te gaan.

Samenvatting

Het opvoeden van een kind met een hechtingsstoornis is uitdagend, maar met de juiste aanpak en ondersteuning kan het kind zich goed ontwikkelen. Het is belangrijk om een veilige en stabiele omgeving te bieden, veel liefde en aandacht te geven, en professionele hulp in te schakelen. Door contact op te nemen op het niveau van de emotionele leeftijd van het kind, structuur en voorspelbaarheid te bieden, duidelijke regels op te stellen, kalm te blijven en een sterke vertrouwensband op te bouwen, kan het kind zich veiliger en stabiel voelen.

Bronnen

1. Gedragsproblemen bij kinderen - Hechtingsstoornis
2. Nederlands Jeugdinstituut - Hechting en hechtingsproblemen
3. Als hechten niet vanzelf gaat - 10 tips om met hechtingsgedrag om te gaan
4. Sterkhuis - Hulp bij opvoeden: hechtingsproblematiek
5. Our Parenthood - Opvoeden met een hechtingsstoornis: uitdagingen en tips
6. Mamazijn - Opvoeding van kind met hechtingsstoornis
7. Gedragsproblemen in de klas - Hechtingsproblemen
8. Nederlands Jeugdinstituut - Wat werkt wel en niet bij hechtingsproblemen
9. Gedragsproblemen bij kinderen - Tips hechtingsstoornis