Co-ouderschap: Samen voor het welzijn van het kind

Co-ouderschap is een belangrijk onderdeel van het opvoedingsproces voor ouders die gescheiden zijn. Het stelt ouders in staat om hun kinderen op een manier te verderen, waarbij ze zowel het ouderlijk gezag als de verzorgende taken delen. Dit artikel gaat in op de kernprincipes van co-ouderschap, de voordelen, praktische aanpak en de rol van de ouders in dit proces.

Wat is co-ouderschap?

Co-ouderschap is een vorm van opvoeding waarbij gescheiden ouders samenwerken aan het welzijn van hun kind. Het betekent dat ze zowel het ouderlijk gezag als de verzorgende taken delen. In de praktijk kan dit inhouden dat de kinderen een deel van de week bij de moeder wonen en een deel bij de vader. Soms is het mogelijk dat de kinderen in hetzelfde huis blijven en dat de ouders daar beurtelings een paar dagen zijn om voor ze te zorgen. In de praktijk is dat een duurdere oplossing, omdat er meestal drie woonruimtes voor nodig zullen zijn, in plaats van twee.

De keuze van een woning

Bij co-ouderschap is het belangrijk dat de ouders op redelijke afstand van elkaar gaan wonen, zodat de kinderen uiteindelijk zelfstandig van de ene naar de andere ouder kunnen gaan. Bijvoorbeeld met de fiets of met de bus. Zeker als de kinderen wat ouder worden, zullen ze af en toe behoefte hebben om snel een bezoek aan de andere ouder te brengen, bijvoorbeeld omdat ze iets belangrijks vergeten zijn in het andere huis. Geef de kinderen hier voldoende vrijheid in, maar blijf wel zorgen voor goed overleg en duidelijke afspraken.

De rol van de ouders

Co-ouderschap is niet makkelijk. Beide ouders moeten er achter kunnen staan, of zich er tenminste voor willen inzetten. Ook een goede onderlinge communicatie is onontbeerlijk. Is die er niet, dan zal co-ouderschap gedoemd zijn te mislukken. En bedenk, met name in moeilijke tijden, dat het belang van de kinderen altijd voorop moet staan. De bedoeling van co-ouderschap is dat het kind intensief contact houdt met beide ouders, waardoor het geen van beiden hoeft te missen. Zo zal het kind duidelijk voelen dat de ouders misschien niet meer bij elkaar willen zijn, maar nog wel bij het kind.

Samenwerking en communicatie

Een co-ouderschap wordt vaak gestart in een emotioneel zware periode, waarin mogelijk nog maar net besloten is om de relatie te beëindigen, met alle consequenties van dien. Daarom is het belangrijk dat de ouders goed met elkaar kunnen communiceren. Ze moeten zorgen voor een goed gestructureerde vorm van overleg met hun ex-partner. Een digitale vorm van overleg kan bijzonder praktisch zijn. Denk daarbij ook aan een (besloten) co-ouderforum, waarop beide ouders hun bevindingen kwijt kunnen. Zo'n forum kun je zelf aanmaken, bijvoorbeeld bij Yahoo! Groups. Dat is gratis.

Belang van de kinderen

Het belang van de kinderen moet altijd vooropstaan. De kinderen moeten zich veilig en op hun gemak voelen bij beide ouders. Ze moeten weten dat ze in beide huizen, bij hun beide ouders, welkom zijn, dat ze een onderdeel van dat huishouden zijn en dat er van ze gehouden wordt. De kinderen moeten duidelijke uitleg krijgen over wat ze kunnen verwachten van de nieuwe situatie. Het is goed om hierbij de nadruk te leggen op de positieve kanten: "Je krijgt nu twee eigen kamertjes, je hebt twee huizen en twee keer speelgoed." Laat ze ook zoveel mogelijk zelf meedenken over de inrichting van het andere huis en laat het er wat vertrouwde spulletjes mee naartoe nemen om daar neer te zetten. Dat maakt het gemakkelijker om zich bij beide ouders echt thuis te voelen.

Uitdagingen bij co-ouderschap

Bij elke onenigheid tussen de ouders zal het kind merken dat er iets aan de hand is, en zal het daarop reageren. Ook als de ouders zorgvindend proberen hun problemen verborgen te houden voor het kind. Daarom is het verstandig om het kind zo goed mogelijk, in begrijpelijke bewoordingen, duidelijk te maken dat de ouders zelf oplossingen zullen zoeken en dat het probleem niet veroorzaakt wordt door het kind. Daarnaast is het belangrijk om het kind te laten vertellen wat zijn of haar voorkeuren zijn over de gang van zaken. De uiteindelijke beslissingen moeten echter genomen worden door de ouders. Belast het kind dus niet met beslissingsbevoegdheid. Het kind moet weten dat er voor hem of haar gezorgd wordt, en dat het niet zelf de verantwoordelijkheid hoeft te dragen voor een goede verstandhouding tussen zijn ouders.

Samenwerking met de school

Bij het aangaan van een co-ouderschap is het belangrijk om de omgeving, met name de school, op de hoogte te stellen van de gewijzigde leefsituatie van het kind en te vragen om beide ouders goed te informeren over gedragswijzigingen. In een enkel geval kan het verstandig zijn om professionele begeleiding voor het kind te zoeken, zodat het zich gesteund voelt bij het doormaken van alle veranderingen. Scholen zijn vrijwel altijd bereid om mededelingen in duplo mee te geven, of naar twee adressen te sturen, zodat beide co-ouders op de hoogte blijven van de ontwikkelingen en bijzondere schoolactiviteiten.

Conclusie

Co-ouderschap is een krachtige manier om de zorg voor het kind te delen, zodat beide ouders erin kunnen geloven dat ze het beste voor hun kind doen. Het vereist echter een sterke samenwerking en communicatie tussen de ouders. Het is belangrijk dat de kinderen zich veilig en op hun gemak voelen bij beide ouders. De kinderen moeten weten dat ze in beide huizen, bij hun beide ouders, welkom zijn, dat ze een onderdeel van dat huishouden zijn en dat er van ze gehouden wordt. De ouders moeten zich bewust zijn van hun rol en het belang van de kinderen in elk geval.

Bronnen

1. Adviezen voor co-ouderschap
2. Ouderschapsplan, De vele gezichten van het belang van het kind
3. Co-ouderschap: het beste van twee ouders
4. Literatuur over co-ouderschap
5. Boeken over co-ouderschap